Wczesnośredniowieczne zagłębie hutnictwa srebra i ołowiu na obszarach obecnego pogranicza Górnego Śląska i Małopolski ( 2 połowa XI- XII/XIII w. )

Biblioteka Zagłębiaka
Tytuł	Wczesnośredniowieczne zagłębie hutnictwa srebra i ołowiu na obszarach obecnego pogranicza Górnego Śląska i Małopolski (druga połowa XI-XII/XIII wiek)
Rok wydania	2014
Miejsce wydania	Kraków
Wydawca	Muzeum Miejskie "Sztygarka" w Dąbrowie Górniczej, Księgarnia Akademicka - Kraków
Liczba stron	353 + wkładka mapy + 39 stron zdjęć i tablic
Format	205 x 295 mm
Autor
Autor	'Dariusz Rozmus'

Informacje:

Autor: Dariusz Rozmus

Wydawca: Muzeum Miejskie "Sztygarka" w Dąbrowie Górniczej, Księgarnia Akademicka - Kraków

Miejsce i rok wydania: Kraków, 2014

Ilość stron: 353 + wkładka mapy + 39 stron zdjęć i tablic

Oprawa: miękka

ISBN 978-83-7638-343-9

Opis:

"Przedstawiona w tej pracy tematyka dotyczy przede wszystkim wczesnośredniowiecznej metalurgii ołowiu i związanej z nią organicznie metalurgii srebra. […] Praca ta jest też podsumowaniem ponad dwudziestoletnich badań archeologicznych prowadzonych przez autora tej książki. Były to przede wszystkim badania archeologiczne w Łośniu w okresie 1998-2008, w Zagórzu (2009-2011) oraz na innych stanowiskach, w tym w Olkuszu, Hutkach k. Bolesławia, Krzykawce i wielu innych".

Spis treści:

strona 7 • Spis treści

strona 9 • Wstęp

strona 15 • Cześć I: Charakterystyka obszaru występowania złóż kruszconośnych oraz wpływ dawnego przemysłu na środowisko przyrodnicze omawianego regionu

strona 17 • Uwagi o eksploatacji złóż srebra i ołowiu na tle obszarów ich występowania

strona 29 • Specyficzne warunki występowania stanowisk archeologicznych w rejonie Olkusza, Klucz, Bolesławia i wschodnich rubieży Dąbrowy Górniczej

strona 41 • Zagadnienie toksycznych odpadów związanych z hutniczą produkcją ołowiu

strona 47 • Część II: Metalurgia ołowiu na przestrzeni wieków

strona 49 • Początki metalurgii srebra i ołowiu

strona 49 • Ołów, srebro i cyna

strona 52 • Początki metalurgii srebra i ołowiu

strona 61 • Wyroby ołowiane z okresu średniowiecza

strona 61 • Rodzaje przekazów źródłowych

strona 61 • Ołów w kulturze słowiańskiej w świetle pism autorów arabskojęzycznych

strona 64 • Źródła historyczne o zamożności krajów środkowej Europy - wybór

strona 67 • Omówienie wyrobów ołowianych z okresu średniowiecza

strona 73 • Badania nad metalurgią srebra i ołowiu

strona 73 • Stan badań nad początkami górnictwa i hutnictwa srebra i ołowiu w średniowiecznej Polsce - zarys zagadnienia

strona 77 • Zarys dyskusji na temat początków średniowiecznego hutnictwa srebra i ołowiu na ziemiach polskich

strona 81 • Część III. Miasta i osady omawianego regionu we wczesnym i późnym średniowieczu

strona 83 • Zakres chronologiczno- geograficzny opisywanego zagadnienia

strona 99 • Olkusz - związki miasta z górnictwem srebra i ołowiu

strona 107 • Bytom

strona 109 • Siewierz

strona 113 • Będzin

strona 117 • Przeczyce

strona 119 • Sławków

strona 123 • Krzykawka

strona 125 • Tarnowskie Góry

strona 127 • Grodziec (Będzin-Grodziec)

strona 129 • Sosnowiec-Zagórze

strona 131 • Badania archeologiczne w Dąbrowie Górniczej–Strzemieszycach

strona 139 • Badania w Dąbrowie Górniczej-Łośniu

strona 140 • Dąbrowa Górnicza-Łosień, stanowisko nr 2, ulica Ząbkowicka

strona 140 • Dąbrowa Górnicza-Łosień, stanowisko nr 8, ulica Orna 15

strona 145 • Ślady ołowiarstwa na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej

strona 147 • Zversov

strona 151 • Część IV. Rekonstrukcja technologii wczesnośredniowiecznego wytopu ołowiu i srebra na podstawie znalezisk archeologicznych

strona 153 • Pracowanie odlewnicze

strona 159 • Piece hutnicze do wytopu ołowiu

strona 161 • Szczegółowe omówienie form pieców i palenisk hutniczych ilustrowane znaleziskami z Łośnia, Zagórza i Strzemieszyc Wielkich (na przykładzie typów I, II, III, IV i VII)

strona 171 • Technologiczne aspekty wytopu srebra i ołowiu

strona 179 • Tlenki ołowiu oraz półfabrykanty z wytopionego ołowiu

strona 179 • Tlenki ołowiu

strona 179 • Półfabrykaty ołowiu

strona 183 • Srebrne placki

strona 191 • Narzędzia i akcesoria związane z hutnictwem i odlewnictwem

strona 192 • Dysze

strona 195 • Fragmenty łyżki odlewniczej

strona 195 • Tygielek do metalurgii srebra

strona 199 • Formy odlewnicze

strona 201 • Metalowa łyżka odlewnicza lub lutownica oraz żelazko

strona 203 • Szyb górniczy

strona 205 • Bruki kamienne

strona 207 • Hałdy

strona 209 • Osady produkcyjne

strona 213 • Część V: Elementy kultury wczesnośredniowiecznych hutników oraz znaczenie kruszcu dla funkcjonowania monarchii piastowskiej

strona 215 • Ciężarki

strona 215 • Ciężarki i odważniki

strona 220 • Skandynawskie nawiązania

strona 225 • Ozdobna ceramika

strona 225 • Ceramika szkliwiona

strona 231 • Bogactwo zdobienia

strona 245 • Początki mennictwa w Polsce w świetle odkrycia wczesnośredniowiecznego zagłębia hutnictwa srebra i ołowiu

strona 249 • Pochówki krów ze stanowisk 2 i 8 w Dąbrowie Górniczej-Łośniu oraz inne elementy kultury symbolicznej

strona 255 • Część VI: Metalurgia kruszcowa w środkowej Europie w młodszych fazach wczesnego średniowiecza

strona 257 • Wczesnośredniowieczne górnictwo i hutnictwo w Europie Środkowej

strona 259 • Import surowca srebrnego z Orientu

strona 265 • Górnictwo i hutnictwo w Niemczech

strona 271 • Górnictwo i hutnictwo srebra i ołowiu na terenie Czech

strona 275 • Początki hutnictwa srebra i ołowiu na Słowacji

strona 277 • Górnictwo złota- zarys zagadnienia

strona 281 • Zakończenie

strona 287 • Wykaz skrótów

strona 283 • Bibliografia

strona 319 • Spis ilustracji

strona 331 • Indeks osobowy

strona 343 • Indeks geograficzny

strona 351 • Early medieval district of silver and lead metallurgy in the frontier areas of upper silesia and little Poland (second half of the 11th-12th/13th centuries)