Władysław Pawelec
| Zagłębiowskie Biogramy | |
 Władysław Pawelec | |
| Imię i nazwisko | Władysław Pawelec |
| Data i miejsce urodzenia | 10 sierpnia 1906 Sosnowiec |
| Data i miejsce śmierci | 2 grudnia 2007 Warszawa |
| Zawód | skrzypek, kompozytor |
Władysław Pawelec – (1906 – 2007)
Urodził się 10 sierpnia 1906 r. w Sosnowcu. Przy dźwiękach skomponowanego przez niego i nagranego w milionowym nakładzie przeboju "Mexicana" pół wieku temu bawiła się cała Polska. Wielki artysta, skrzypek, kierownik wielu orkiestr, a przede wszystkim kompozytor wielkich przebojów.
Młodość spędzona w Sosnowcu
Jak pisze sam Pawelec we wspomnieniach, jego rodzina miała dom na ulicy Batorego 8, w pobliżu domu Kiepurów. Ojciec pracował w hucie „Katarzyna”, matka zajmowała się domem i dziećmi. Miał starszą siostrę, która z zawodu była nauczycielką. Podczas I wojny światowej panował straszny głód. Pożywienie zdobywano wszystkimi możliwymi drogami. Jego matka po zjedzeniu niedojrzałych owoców zachorowała na dyzenterię i krótko po tym zmarła. Ojciec w tym czasie przebywał w niemieckiej niewoli, tak więc, jak wspomina, jako ośmioletni chłopak został wraz z siostrą bez środków do życia. Po wyzwoleniu Sosnowca spod okupacji niemieckiej rozpoczął naukę gry na skrzypcach oraz jednocześnie naukę w gimnazjum im. Stanisława Staszica.
Okres warszawski
Naukę kontynuował w szkole muzycznej w klasie skrzypiec u profesora Szellera w Katowicach, a po utworzeniu Katowickiego Konserwatorium u słynnego profesora Orłowa. Dzięki jego pomocy dostał się pod opiekę profesora Jarzębskiego, europejskiej sławy nauczyciela. Był to już warszawski okres w jego życiu. Poza nauką zaczął pracować w warszawskich kabaretach, m.in. w Adrii i w Bagateli. W roku 1935 zostaje przyjęty do ZAIKS-u. W czasie wojny Władysław Pawelec walczył w Powstaniu Warszawskim, potem był więziony w obozach koncentracyjnych w Auschwitz, Gross Rosen i w czeskich Litomierzycach. Po wojnie przenosi się do Szczecina, gdzie współtworzy Filharmonię Szczecińską, pracuje też w radiu. W 1956 roku wraca do Warszawy, pracuje społecznie w ZAIKS-ie, komponuje, gra na skrzypcach.
Przyjaźń z Janem Kiepurą
W młodości Władysław Pawelec przyjaźnił się z Janem Kiepurą. Uczęszczali do tego samego gimnazjum im. Stanisława Staszica, Pawelec kilka klas niżej. Grali razem w piłkę, spędzali ze sobą dużo czasu. Później Jan Kiepura przyjeżdżał na koncerty Władka do Żegiestowa. Lubił słuchać, jak pisze Zbigniew Adrjański, jak Władek wraz z zespołem zdrojowym gra słynne walce.
Piosenki popularne w Polsce i na całym świecie
Skomponowane przez Władysława Pawelca piosenki śpiewali najpopularniejsi polscy piosenkarze i piosenkarki. Ma w swym dorobku ponad 200 utworów. Wiele z nich to prawdziwe wielkie przeboje, które tworzyły niepowtarzalny klimat przedwojennej Warszawy. Wśród nich najbardziej znanymi są: „Podaruj mi piosenkę”, „Jestem jaka jestem”, „Paulinka”, „Śniło mi się, śniło”, czy „Minął już rok”. Do dziś należą one do kanonu polskiej piosenki kabaretowej i satyrycznej. Jego największym hitem była wspomniana wyżej "Mexicana", przez wiele lat ciesząca się niesłabnącą popularnością w Polsce i na całym świecie. Piosenki Pawelca śpiewali m.in.: Mieczysław Fogg, Novi Singers, Janusz Gniatkowski, Natasza Zylska, Jolanta Kubicka, Anna Jantar oraz Irena Jarecka. Wykonywały je też słynne orkiestry m.in. Stefana Rachonia, Ryszarda Damrosza i Henryka Debicha. Muzykę Pawelca mogliśmy też usłyszeć w wielu filmach, na przykład w sławnym "Rejsie" czy w "Rzece, której nie ma".
Sosnowiec pamięta
W 2006r. obchodził swoje 100 urodziny. Do Warszawy, gdzie mieszkał, udali się wtedy z życzeniami przedstawiciele Fundacji im. Jana Kiepury z Prezesem Ludwikiem Kasprzakiem oraz władz miasta Sosnowca. W Klubie Kiepury odbył się rocznicowy koncert jego muzyki.
Zmarł w Warszawie w dniu 2 grudnia 2007 r.
Biogram opracował: Piotr Dudała
