Szlak Kruszcowy (Zagłębiowski Szlak Kruszcowy)

Szlak Kruszcowy (Zagłębiowski Szlak Kruszcowy)

Wędrówka po dziejach przemysłu Strzemieszyc i Sławkowa.

Przejeżdżając przez Strzemieszyce Wielkie i Małe trudno nie odnieść wrażenia, że mijamy nieciekawe, trochę zaniedbane i zapomniane dzielnice Dąbrowy Górniczej. Jednak zgłębiając archiwa odnajdujemy dowody dawnej świetności przemysłowej Strzemieszyc, a okoliczne wzgórza wciąż kryją pozostałości intensywnych robót górniczych.

Górnicze dzieje tego miejsca sięgają wczesnego średniowiecza, kiedy na okolicznych wzgórzach gwarkowie pozyskiwali kruszce ołowiu i srebra, o czym świadczą wykopaliska archeologiczne między innymi w pobliskim Łośniu i w Strzemieszycach. Jednak największy rozwój górnictwa przypada na XIX w, co związane było z dynamicznie rozwijającym się przemysłem cynkowym. Na dwóch pobliskich wzgórzach założono kopalnię Anna i na Kawiej Górze, które wydobywały galmany, utlenione rudy cynku. Rozwój górnictwa galmanu zmienił życie mieszkańców Strzemieszyc, którzy zasilali załogi kopalń lub wykonywali prace usługowe na rzecz górnictwa. Napływali także osadnicy, dla których budowano kolonie górnicze, a zapotrzebowanie na materiały budowlane zapoczątkowało wydobycie wapieni i wypalanie wapna oraz produkcję cegły. Na rozwój Strzemieszyc wpłynęły także inwestycje kolejowe. To tutaj krzyżowały się dwie najważniejsze w ówczesnym Królestwie Polskim linie kolejowe: Warszawsko-Wiedeńska oraz Iwangorodzko-Dąbrowska.

Ścieżka dydaktyczna o nazwie Szlak Kruszcowy, przebiegająca na odcinku około 13 km ma za zadanie upowszechniać wiedzę oraz dokumentować, trochę zapomniane miejsca związane z historią przemysłu w Strzemieszycach Wielkich, Strzemieszycach Małych i Sławkowie. Służyć temu będą między innymi rozmieszczone przy ścieżce tablice informacyjne.

W 2023 roku otwarta została druga część Szlaku Kruszcowego, która łączy się z częścią dąbrowską przy ulicy Zakawie i przebiega leśnymi duktami poprzez tereny danych sławkowskich kopalń Leonidas i Kozioł. W samym mieście na uwagę zasługuje kapliczka św. Rozalii z XVI wieku, kaplica św. Jakuba z XIX wieku i budynek walcowni z lat 20. XIX wieku.

Szlak kruszcowy można zwiedzać w dowolny sposób, na rowerze lub pieszo zaczynając w Sławkowie lub Strzemieszycach Wielkich.|