Salomon Henoch Rabinowicz
| Zagłębiowskie Biogramy | |
 Salomon Henoch Rabinowicz | |
| Imię i nazwisko | Salomon Henoch Rabinowicz |
| Data i miejsce urodzenia | 1882 Radomsko |
| Data i miejsce śmierci | 1 sierpnia 1942 Warszawa |
| Zawód | cadyk, chasyd, ostatni rabin z dynastii radomszczańskiej |
Salomon Henoch Rabinowicz (1882 - 1942) - cadyk, ostatni rabin z dynastii radomszczańskiej.
Wybitna postać
Przez ponad 20 lat był mieszkańcem Sosnowca. Urodził się w Radomsku w ortodoksyjnej rodzinie chasydzkiej. Był założycielem słynnej jesziwy (rodzaj wyższej szkoły talmudycznej), zwanej "Keter Tora" (Korona Praw). Jako dyrektor tej organizacji sprawował nadzór nad 36 podległymi jej instytucjami w różnych miastach Polski. Najważniejsza z tych szkół - Jesziwa Kibbutz Gavoah znajdowała się w Sosnowcu. Zajmował się działalnością charytatywną. Został zamordowany wraz z rodziną 1 sierpnia 1942 roku w warszawskim getcie.
Pochodził z rodu cadyków
Założycielem całej dynastii był Salomon Kohen Rabinowicz z Radomska (1803–1866). Od młodości był on chasydem i należał do wyznawców Meira z Opatowa. Salomon napisał słynne dzieło, należące do dziś, do klasyki polskiej literatury chasydzkiej pt. Tiferet Szlomo. Następcą został jego syn Abraham Izzachar Dov (zm. 1892 r.), a po nim jego syn Ezechiel Kohen Rabinowicz (zm. 1910 r.). Ostatnim cadykiem z tej dynastii był Salomon Henoch Rabinowicz, urodzony również w Radomsku w 1882 r. Zasłynął z założenia sieci szkół religijnych Keter Torah. Liczyła ona 36 oddziałów w Polsce.
Młodość i interesy
Salomon Henoch Rabinowicz w młodości studiował Torę i wykazał się wielkimi zdolnościami. Znalazło to swój wyraz w jego licznych książkach, w których przedstawił wiele nowych koncepcji. Ożenił się z córką Rabina Duwidla Lelewers’a. Wszedł w świat biznesu, gdzie odniósł wiele sukcesów. Prowadził interesy w wielu miastach i wielu krajach. Wraz ze śmiercią swojego ojca w 1911, przejął jego interesy, kontynuując swoje. Przebywał w Hamburgu, gdy zaczęła się I Wojna Światowa. Pozostał w Niemczech jakiś czas, kupując nieruchomości w Berlinie. Zrobił wiele doskonałych interesów, w wyniku których stał się właścicielem fabryk tekstylnych w Łodzi, Sosnowcu i Będzinie. Był również właścicielem odlewni (hut), fabryk cegieł, jak również wielu nieruchomości w Warszawie, Krakowie i Sosnowcu.
Pobyt w Sosnowcu
Rabin Salomon Henoch Rabinowicz osiedlił się w Sosnowcu po zakończeniu I Wojny Światowej. Zamieszkał wraz z rodziną w okazałej kamienicy przy ulicy Targowej 12. Posiadał również w Sosnowcu parcele i domy przy ulicach Targowej, Modrzejowskiej i Małachowskiego. W swojej działalności religijnej nigdy nie był zależny od wsparcia. Nie przyjmował darów, lecz sam wspierał mocno jesziwy oraz inne żydowskie instytucje charytatywne. Należał do najbogatszych ludzi w przedwojennej Polsce.
Zginął wraz z rodziną w getcie warszawskim… Sławę Rabin Rabinowicz zawdzięcza temu, iż założył w Polsce sieć szkół jesziwa. Jesziwy były to religijne szkoły dla starszych chłopców. Po ukończeniu chederu, szkoły początkowej, chłopcy w wieku 13–14 lat, mogli kontynuować w jesziwie naukę, studiując halachę zawartą w Talmudzie. W jesziwie młodzi Żydzi przebywali do momentu ożenku. Było 36 jesziw założonych przez Cadyka z Radomska, w których studiowało tysiące studentów. Jesziwy założone przez Rabina Rabinowicza było dobrze znane w przedwojennej Polsce i na świecie. Jesziwami kierował jego zięć - Rabbi Dawid Hacohen Rabinowicz, który poślubił jedyną córkę Rabbiego z Radomska. To właśnie on utrzymywał wysoki standard nauczania w tych szkołach, zapewniając w nich trzy wykłady dziennie oraz pomoc w studiowaniu. Szczególną uwagę zwrócił na Jesziwę "Kibbutz Gavoah" w Sosnowcu, gdzie studiowało 150 uczniów.
Po 1939 roku
Kiedy zaczęła się II Wojna Światowa Rabin z Radomska wraz z rodziną przebywał w Krynicy. Mimo próśb chasydów, nie skorzystał z możliwości ucieczki z Polski. Najpierw skierował się do Łodzi, a w święto Chanuka w grudniu 1940 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie razem z rodziną pozostał do 1942 r. Był członkiem Rady Religijnej w getcie warszawskim. 1 sierpnia 1942 r., podczas rewizji przeprowadzonej w mieszkaniach, Niemcy wymordowali około 150 osób, w tym Rabinowicza i jego rodzinę. Jego grób znajduje się na cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej.
Nieznane dokumenty
Druk firmowy jest w całości w języku polskim, tylko treść wpisana piórem i pieczątka mają niemieckie brzmienie. Przedstawicielem filli firmy w Sosnowcu,mieszczącej się przy ul. Targowej 12, gdzie Andzia zamówiła towar był Johann (!) Gadkowski. Zaś właścicielem „Łódzkiej Manufaktury”, która miała wyłączność na sprzedaż wyrobów „Widzewskiej Manufaktury” był Sz. H. Rabinowicz. Nazwisko jednoznacznie wskazuje na narodowość właściciela. Na stronie Klubu Zagłębiowskiego znajduje się informacja, że jednym z najznamienitszych lokatorów kamienicy w Sosnowcu przy Targowej 12 był cadyk Salomon Henoch Rabinowicz, biznesmen, właściel m.in. fabryk tekstylnych w Łodzi, Sosnowcu i Będzinie, który był jednym z najbogatszych obywateli przedwojennej Polski.
źródło: http://vilejka.blog.pl/
Opracował: Piotr Dudała
