Piotr Steinkeller
Piotr Antoni Steinkeller (ur. 15 lutego 1799 w Krakowie, zm. 11 lutego 1854 w Krakowie) – przedsiębiorca, inwestor, bankier, pionier polskiego przemysłu. Prowadził działalność gospodarczą w Rzeczypospolitej Krakowskiej oraz w Królestwie Polskim w Warszawie i w województwie krakowskim (Żarki, Dąbrowa Górnicza, Sławków). Od jego nazwiska dyliżansy rozwożące pocztę w Królestwie Polskim nazywane były steinkellerkami[1].
Działalność
Kraków i Rzeczpospolita Krakowska
- W rodzinnym Krakowie (po powrocie ze studiów w Wiedniu) prowadził odziedziczone po ojcu przedsiębiorstwo handlowe.
- W latach dwudziestych zakupił nadania górnicze w Jaworznie.
Około roku 1825 przeniósł się do Warszawy.
„ | Bystry i przenikliwy w odgadywaniu istotnych potrzeb krajowych, niezmordowany w rozwijaniu i wykonywaniu swych pomysłów, młody przemysłowiec stał się tu wkrótce duszą wszelkich przedsięwzięć mających na celu dobro publiczne i nie opuścił już odtąd tego stanowiska, aż po zupełnem wyczerpaniu swych sił materyalnych. |
” |
— Tygodnik Ilustrowany, 1859, numer 7 |
Królestwo Polskie
Warszawa i okolice:
- Założył Dom Handlowy w Warszawie.
- Wybudował cegielnię w Pomiechówku.
- Zakupił i unowocześnił młyn parowy na Solcu w Warszawie.
Województwo krakowskie:
- W latach 1832 – 1835 wybudował w Żarkach Fabrykę Maszyn i Narzędzi. Kolejne inwestycje obejmowały: cegielnię, browar, cukrownię, młyn, jatkę, piekarnię, gorzelnię i destylarnię[2].
„ | Gdy [...] Bank Polski zamierzał osuszyć kopalnie olkuskie w Dąbrowie Górniczej, nowy właściciel Żarek założył tam fabrykę maszyn, którą w r. 1837 na wielką rozwinął skalę, łącząc z nią kuźnię, gisernie i emaljernię, wyrabiając naczynia kuchenne i gospodarskie. W tych warsztatach mechanicznych, poruszanych za pomocą koła wodnego, oraz dwukonnej maszyny parowej, zatrudniającej stu kilkudziesięciu robotników, skupiała się fabryczno-przemysłowa działalność Steinkellera. Wyrabiano tam, między innemi, cenione w owym czasie maszyny i narzędzia rolnicze, słynne na cały kraj resory i karetki pocztowe, na wzór angielskich, zwane Steinkellerkami. Zbudowano też w tych zakładach dla górnictwa rządowego kilkanaście maszyn parowych o sile od 6 do 100 koni, według pomysłu Filipa de Gerard, naczelnego wówczas mechanika górniczego. |
” |
— Leopold Méyet, Losy pewnego projektu Steinkellera, strona 44, Warszawa 1904 |
Bibliografia
Linki zewnętrzne
- Obszerny artykuł o Piotrze Steinkellerze w Tygodniku Ilustrowanym na stronie Biblioteki Wacława Borowego
- Biogram Piotra Steinkellera na stronie Wikipedii
- Artykuł Trąbka pocztyliona gra! czyli: o konnej poczcie i dyliżansach na stronie Stajni Trot
- Artykuł Kapitalista ery romantyków na stronie Uważam Rze
Przypisy
- ↑ Tam, gdzie kiedyś znajdowała się fabryka powozów dziś stoi blok. warszawa.wyborcza.pl/. [dostęp 2016-02-05].
- ↑ Kalendarium. umigzarki.pl/. [dostęp 2013-09-15].