Pałac w Pilicy

Zespół pałacowo - parkowy (Foto: Roman Żyła)

Pałac w Pilicy (nazywany również zamkiem). Zabytkowy pałac otoczony fortyfikacjami bastionowymi składający się z czterech skrzydeł otaczających wewnętrzny dziedziniec.

Historia

Pilica w XIV w. stanowiła własność rodu Toporczyków, którzy prawdopodobnie wznieśli w Pilicy pierwszy zamek. Ród ten zaczął niebawem, od nazwy miejscowości, zwać się Pileckimi. W 1569 roku tutejsze posiadłości wraz z zamkiem kupili Padniewscy herbu Nowina. Wkrótce też, na przełomie XVI i XVII wieku wznieśli od początku nowy zamek. Była to rezydencja zbudowana w stylu włoskiego, późnego renesansu. Po zakończeniu budowy ród Padniewskich przeniósł się ze Smolenia do Pilicy. Niedługo później kolejny właściciel, Jerzy Zbaraski, kontynuował rozbudowę. Budowla często zmieniała właścicieli.

Wkrótce panami stali się tu Wiśniowieccy, a po nich sławny Stanisław Warszycki, który dokonał kolejnej przebudowy. Pałac, o czterdziestu komnatach, otoczony został fortyfikacjami z sześcioma bastionami. Była to – jak na owe czasy - nowoczesna twierdza. W 1655 r. Szwedzi zdobyli zamek, ale Warszyckiemu udało się wkrótce go odbić. W 1705 roku, podczas wojny północnej, obiekt ponownie zajęły wojska szwedzkie. W roku 1731 kupiła go Maria z Wesslów Sobieska, dokonując przebudowy na modłę francuską – w stylu barokowym. Wiek XIX przyniósł kolejną przebudowę, w stylu neorenesansowym oraz ozdobienie fortyfikacji w modnym wówczas stylu romantycznym.

W Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej pałac został odebrany ostatnim właścicielom, Arkuszewskim i stał się siedzibą zakładu poprawczego dla młodzieży. Pod koniec istnienia PRL, podczas remontu, odkryto pozostałości średniowiecznej budowli, stanowiącej prawdopodobnie pierwotny zamek Toporczyków. W czasach nam najbliższych pałac, o który upomnieli się spadkobiercy, stał się obiektem procesów.