Czerwone Zagłębie (termin)

Czerwone Zagłębie - termin pierwotnie na początku XX wieku, użyty dla opisania zjawiska wysokiego poparcia społeczności Zagłębia dla haseł lewicowych, reprezentowanych przede wszystkim przez Polską Partię Socjalistyczną.

Zagłębie Dąbrowskie i Górny Śląsk stanowiły duże skupisko robotników, lecz mimo fizycznej bliskości zaistniało szereg różnic, które sprawiły, że w Zagłębiu lewica zyskała większą sympatię. Śląsk znajdował się w Prusach (potem Niemczech), gdzie poziom życia i los robotników był stosunkowo lepszy. Zagłebie jako część opresyjnego zaboru rosyjskiego było biedniejszą częścią i los robotników był cięższy. Wielu z nich stanowili napływowi i słabo wykształceni chłopi ze wsi - byli oni bardziej podatni na hasła równościowe.

Znaczenie terminu Czerwone Zagłębie zostało wypatrzone w okresie Polskiej Republiki Ludowej, gdy rządzący komuniści eksponowali poparcie dla lewicy komunistycznej.

Wypowiedź prof. Zygmunta Woźniczki

Z tym „czerwonym Zagłębiem” nie było przesady. Tyle tylko, że ta nazwa to w głównej mierze zasługa silnych wpływów Polskiej Partii Socjalistycznej, zaś o tym już w czasach PRL-u najczęściej nie mówiono. Eksponowano za to znaczenie Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. To znacząca różnica, bo pierwsza z tych partii walczyła o niepodległość Polski, z niej się wywodzili Józef Piłsudski oraz wielu polityków II Rzeczypospolitej. Dla drugiej z tych partii od niepodległości ważniejsza była zaś - mówiąc w największym uproszczeniu - rewolucja.