Holownik Krakus
Holownik "Krakus"' – holownik pełnomorski z okresu międzywojennego należący do Towarzystwa "Żegluga Wisła-Bałtyk", które zostało założone przez zakłady przemysłowe Zagłębia Dąbrowskiego
Historia
W listopadzie 1926 roku został zakupiony przez polskie Towarzystwo „ Żegluga Wisła-Bałtyk” w Tczewie, gdzie otrzymał nazwę „Krakus”. Używany był do holowania lichtug wywożących węgiel pochodzący z kopalń Zagłębia Dąbrowskiego poprzez port w Tczewie do zagranicznych portów nadbałtyckich (głównie skandynawskich). Po likwidacji Towarzystwa holownik został w grudniu 1928 zakupiony przez polską Marynarkę Wojenną. Po modernizacji rozpoczął służbę w 1930 roku, w składzie Dywizjonu Szkolnego, pod nazwą „Lech”. Był wówczas największym i najsilniejszym z holowników Marynarki Wojennej. Był używany do manewrów cumowniczych dużych okrętów w porcie wojennym w Oksywiu i do holowania w Zatoce Gdańskiej tarcz artyleryjskich, przydzielony do szkolnego okrętu artyleryjskiego „Mazur”. Obsługiwał ponadto poligon torpedowy i przewoził żołnierzy na Westerplatte. Z racji posiadania wzmocnień przeciwlodowych, zimą pełnił funkcję lodołamacza. W chwili wybuchu II wojny światowej był przekazany do dyspozycji Lądowej Obrony Wybrzeża płk. Stanisława Dąbka. Dowódcą holownika był wówczas st. bosman Stanisław Woliński. Zatopiony został w porcie w Jastarni 14 września 1939 roku przez niemieckie bombowce nurkujące Junkers Ju 87. Dalsze losy holownika są niepewne. Prawdopodobnie został wydobyty przez Niemców, lecz brak jest informacji o jego ewentualnym wykorzystaniu. Według niepotwierdzonych informacji, przestał wojnę wyciągnięty na ląd na Oksywiu. Przypuszczalnie od 1 stycznia 1946 roku wyremontowany holownik „Lech” został ponownie wcielony do polskiej Marynarki Wojennej, zachowując swoją nazwę, a w lipcu 1946 roku zatonął podczas sztormu w basenie nr 1 (Prezydenckim) portu w Gdyni, po czym 28 sierpnia 1946 roku został skreślony z listy floty. Jednak przypuszczalnie, został wydobyty i poddany długotrwałemu remontowi połączonemu z przebudową, po czym ponownie podniósł banderę 26 stycznia 1957 roku, otrzymując zamiast nazwy oznaczenie BG-6 (skrót od baza główna, po wycofanym holowniku „Pionier”). W lipcu 1957 roku zmieniono oznaczenie na H-6. Przed 1978 rokiem przebudowano mu pomost, a wycofany został ze służby 1 kwietnia 1983 roku, jako ostatni holownik parowy Marynarki Wojennej.
Bibliografia
- Miciński J.: Księga statków polskich: 1918-1945. T. 1. Gdańsk 1996, s. 154-175.
- "Górniczy Śląsk pod Polską banderą". Zabrze 1983, s. 23.
