Huta Katarzyna, potem Buczek, Sosnowiec, 1881-2010
Huta Katarzyna - zakład na terenie dzisiejszego Sosnowca. Obecnie po przekształceniach na przełomie XX/XIX wieku działa w postaci kilku niezależnych od siebie spółek m.in. Huta Buczek sp zoo, Technologie Buczek, Severstallat Silesia.
Huta została wybudowana w latach 1881 - 1883 przez górnośląski koncern Vereinigste Koenigs und Laudahutte na części gruntów wsi Sielec zakupionych od spadkobierców hrabiego Renarda. Huta obejmowała początkowo tylko stalownię walcownię oraz młotownię, gdzie przetwarzano surówkę importowaną ze Śląska. W latach 1890 i 1895 zbudowano w niej dwa wielkie piece.
Koncern Zjednoczony Huty Królewska i Laura, właściciel Huty "Katarzyna" wybudował w latach 1895 - 1905 osiedle dla robotników huty.
9 lutego 1905 roku demonstrujących pod bramami huty robotników zaatakowało wojsko carskie - zginęło 38 demonstrantów, a blisko 150 zostało rannych
Na początku XX wieku zatrudnienie wynosiło około 1500 osób, a tuż przed I wojną światową około 2000 osób. Wyroby huty zyskały uznanie na światowych wystawach m.in. w Nowym Jorku, Paryżu, Hamburgu, Kijowie...
Podczas I wojny światowej zakład uległ niemal całkowitemu zniszczeniu.
Na przełomie lat 1920 - 1939 r. oba zakłady produkujące dotychczas zbliżony asortyment zaczęły się specjalizować Huta Katrzyna i zakłady Hulczyńskiego zaczęył się specjalizować: pierwsza w produkcji walców a druga w produkcji rur. W efekcie w tzw. rurkowni Huldczyńskiego uruchomiono produkcję rur bez szwu.
W 1923 roku huta została nabyta przez Modrzejowskie Zakłady Górniczo-Hutnicze, które potem po przekształceniu występowały pn. Zjednoczone Zakłady Sosnowieckich Hut Żelaznych Modrzejów-Handtke S.A..
Podczas II wojny światowej huta uległa dewastacji. Rozebrano jeden z wielkich pieców w hucie Katarzyna noszącej wtedy nazwę Osthutte. Niemcy w jednej jej części rozpoczęli produkcję części do łodzi podwodnych.
Po II wojnie światowej huta została przejęta przez państwo. Rozebrano drugi z wielkich pieców.
W 1961 w połączono zakłady huty Katarzyna oraz Towarzystwa Akcyjnego Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza (Hutę Sosnowiec) tworząc Hutę im. Mariana Buczka. Poniesiono znaczne nakłady inwestycyjne by odbudować moc produkcyjną.
W 1995 w ramach Programu Powszechnej Prywatyzacji, Huta im. M. Buczka została przekształcona w jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa i przyjęła nazwę Huta Buczek S.A..
Od 1995 do 2003 r. z Huty Buczek S.A. wyodrębniono kilka mniejszych jednostek oraz nadrzędną Technologie Buczek S.A..
W 1997 roku właścicielem został IV NFI Progress, który miał w planach dokapitalizowanie spółki i wprowadzenie na giełdę. Plany nie zostały zrealizowane a właścicielem większościowym Technologii Buczek w upadłości został Górnośląski Fundusz Restrukturyzacyjny (78 proc. udziałów), spółka należąca do Funduszu Górnośląskiego.
W 2003 roku próbowano restrukturyzować zakład - wtedy jeszcze Hutę Buczek - przy wykorzystaniu pomocy publicznej - oddłużyć tzw. "ustawą Kołodki" czyli skorzystać z przepisów restrukturyzacyjnych z 2002 roku, których celem miało być uzdrawianie firm i pomoc w powrocie do produkcji. Zgodnie z ustawą państwo mogło pomóc firmie jeśli przedstawiła ona plan, z którego wynikało, w jaki sposób po uzyskaniu pomocy utrzyma się na rynku oraz czy będzie miała zdolność konkurowania z innymi, zachowania miejsc pracy i płacenia podatków. W Technologii Buczek realizację planu rozpoczęto dopiero w 2004 roku, w efekcie czego huta pozostała z nie zrestrukturyzowanymi finansami, co spowodowało spiralę zadłużenia.
Spółka stawiana była w stan upadłości dwukrotnie. W 2010 postawiono ją w stan upadłości likwidacyjnej.
Mależąca do rosyjskiego koncernu Siewierstal spółka akcyjna Siewierstal LAT, kupiła od syndyka majątek Technologii Buczek SA i wydzielonej ze struktury spółki Zakładu Produkcyjno Remontowego zdobywając 51 proc. udziałów.
W 2017 roku poznańska spółka Quamiro, właściciel terenów zwrócił się o wydanie pozwolenia na wyburzenie budynków huty. W 2018 rozpoczęto rozbiórkę 19 budynków huty (hale). O warunki zabudowy na tym terenie starała się firma Panattoni Europe, która na tym terenie planuje postawić magazyny.
Z wyburzenia ocalały budynki biurowe przy ul. Staszica oraz zabytkowa wieża.
Ciekawostki
W Hucie Buczek wytrawiono i wypolerowano rury w czynie społecznym będące elementami nieistniejącego już Pomnika Czynu Rewolucyjnego.
Galeria
Widok na hutę "Katarzyna"
Brama wjazdowa na tereny huty
Widok na hutę "Katarzyna"
Tablica pamiątkowa, obecnie znajduje się w Muzeum w Sosnowcu
Nie istniejąca hałda przy hucie
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Opis zdjęcia:
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom II. : Muzeum w Sosnowcu, 2003, s. 21-22. ISBN 83-89199-03-3.
