Henryków (Sosnowiec)

Widok na Hutę Henrykowską. Autor: Ernest W. Knippel. Własność: Grzegorz Onyszko

Henryków - taką nazwę nosiła kolonia przemysłowa położona w północnej części Niwki. Jej powstanie wiąże się z wybudowaniem w latach 30. XIX w., na gruntach niweckich, wielkiego kombinatu hutniczego, któremu nadano nazwę Zakładów Henrykowskich na cześć Henryka Łubieńskiego - działacza gospodarczego, ówczesnego wiceprezesa Banku Polskiego.

Historia

Budowę, pierwszej w granicach dzisiejszego Sosnowca huty żelaza, rozpoczęli w 1834 r.Jacek Lipski, Antoni Klimkiewicz, Wojciech Kryger i hr. Maurycy Kossowski. Zakrojone na dużą skalę przedsięwzięcie przekroczyło możliwości finansowe wspólników. W 1837 r. Bank Polski, od którego zaciągnięto pożyczki, przejął zakłady na własność i dokończył inwestycję.

Do huty należało kilka budynków w których mieściły się dwa wielkie piece, pudlingarnia z 8 piecami pudlingowymi i 6 szwejsowymi, walcownia sztabowa, walcownia blachy kotłowej, odlewnia i tokarnia. Kopalnie "Maurycy", "Jacek" i "Jerzy" zaopatrywały hutę w węgiel.

W obrębie zakładów Bank Polski zbudował koszary dla robotników, a nad kanałem odwadniającym, zwanym Henrykowskim, 4 duże domy i 10 mniejszych typu cottage. W ten sposób powstała kolonia Henryków.

Upadek

Już w 1844 r. Zakłady Henrykowskie zostały unieruchomione i stopniowo popadały w ruinę. Przyczyna tkwiła w niemożliwości wyprodukowania odpowiedniej ilości surówki, gdyż miejscowy węgiel nie nadawał się do koksowania.

Wraz z upadkiem huty produkcję wstrzymały również kopalnie, które straciły rynek zbytu. Nazwa kolonii - Henryków - przetrwała dłużej niż huta żelaza, od której się wywodzi. Obecnie jednak jest już zapomniana. Zabudowania Henrykowa stały się integralną częścią Niwki, a o jego istnieniu przypominają jedynie stare mapy. Z użycia wyszła nawet nazwa ulicy nawiązująca do dawnej kolonii.

Linki zewnętrzne

• Artykuł: Historie z lamusa. Zagłębie bez huty. Strona: esosnowiec.pl

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom IV. Muzeum w Sosnowcu, 2005, s. 27-28. ISBN 83-89199-15-7. 
• Dariusz Kmiotek: Sosnowiec - Spacerownik historyczny. Dikappa, 2011, s. 340. ISBN 978-83-60718-33-9.