Henryków (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami
m (Dodanie linku zewnętrznego i jednej bibliografii) |
(Red, podlinkowania i ilustracja.) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Litografia. 1836 Niwka Huta Henrykowska (2).jpg|thumb|250px|Widok na Hutę Henrykowską. Autor: Ernest W. Knippel]] | |||
'''Henryków''' - taką nazwę nosiła kolonia przemysłowa położona w północnej części [[Niwka (Sosnowiec)|Niwki]]. Jej powstanie wiąże się z wybudowaniem w latach 30. XIX w., na | '''Henryków''' - taką nazwę nosiła kolonia przemysłowa położona w północnej części [[Niwka (Sosnowiec)|Niwki]]. Jej powstanie wiąże się z wybudowaniem w latach 30. XIX w., na | ||
gruntach niweckich, wielkiego kombinatu hutniczego, któremu nadano nazwę [[Zakładów Henrykowskich]] na cześć Henryka Łubieńskiego - działacza gospodarczego, ówczesnego wiceprezesa Banku Polskiego. | gruntach niweckich, wielkiego kombinatu hutniczego, któremu nadano nazwę [[Zakładów Henrykowskich]] na cześć [[Henryk Łubieński|Henryka Łubieńskiego]] - działacza gospodarczego, ówczesnego wiceprezesa [[Bank Polski (Królestwo Polskie)|Banku Polskiego]]. | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
Budowę, pierwszej w granicach dzisiejszego [[Sosnowiec|Sosnowca]] huty żelaza, rozpoczęli w [[1834]] r.[[ Jacek Lipski]], [[Antoni Klimkiewicz]], [[Wojciech Kryger]] i hr. [[Maurycy Kossowski]]. Zakrojone na dużą skalę przedsięwzięcie przekroczyło możliwości finansowe wspólników. W [[1837]] r. Bank Polski, od którego zaciągnięto pożyczki, przejął zakłady na własność i dokończył inwestycję. | Budowę, pierwszej w granicach dzisiejszego [[Sosnowiec|Sosnowca]] huty żelaza, rozpoczęli w [[1834]] r.[[ Jacek Lipski]], [[Antoni Klimkiewicz]], [[Wojciech Kryger]] i hr. [[Maurycy Kossowski]]. Zakrojone na dużą skalę przedsięwzięcie przekroczyło możliwości finansowe wspólników. W [[1837]] r. Bank Polski, od którego zaciągnięto pożyczki, przejął zakłady na własność i dokończył inwestycję. | ||
Do huty należało kilka budynków w których mieściły się dwa wielkie piece, pudlingarnia z 8 piecami pudlingowymi i 6 szwejsowymi, walcownia sztabowa, walcownia blachy kotłowej, odlewnia i tokarnia. Kopalnie | Do huty należało kilka budynków w których mieściły się dwa wielkie piece, pudlingarnia z 8 piecami pudlingowymi i 6 szwejsowymi, walcownia sztabowa, walcownia blachy kotłowej, odlewnia i tokarnia. Kopalnie [[Kopalnia "Maurycy" (Sosnowiec)|"Maurycy"]], [[Kopalnia "Jacek" (Sosnowiec-Bobrek)|"Jacek"]] i [[Kopalnia "Jerzy" (Sosnowiec)|"Jerzy"]] zaopatrywały hutę w węgiel. | ||
W obrębie zakładów Bank Polski zbudował koszary dla robotników, a nad kanałem odwadniającym, zwanym Henrykowskim, 4 duże domy i 10 mniejszych typu | W obrębie zakładów Bank Polski zbudował koszary dla robotników, a nad kanałem odwadniającym, zwanym Henrykowskim, 4 duże domy i 10 mniejszych typu cottage. W ten sposób powstała kolonia Henryków. | ||
==Upadek== | ==Upadek== | ||
Linia 13: | Linia 14: | ||
Wraz z upadkiem huty produkcję wstrzymały również kopalnie, które straciły rynek zbytu. | Wraz z upadkiem huty produkcję wstrzymały również kopalnie, które straciły rynek zbytu. | ||
Nazwa kolonii - Henryków - przetrwała dłużej niż huta żelaza od której się wywodzi. Obecnie jednak jest już zapomniana. Zabudowania Henrykowa stały się integralną częścią [[Niwka (Sosnowiec)|Niwki]], a o jego istnieniu przypominają jedynie stare mapy. Z użycia wyszła nawet nazwa ulicy nawiązująca do dawnej kolonii. | Nazwa kolonii - Henryków - przetrwała dłużej niż huta żelaza, od której się wywodzi. Obecnie jednak jest już zapomniana. Zabudowania Henrykowa stały się integralną częścią [[Niwka (Sosnowiec)|Niwki]], a o jego istnieniu przypominają jedynie stare mapy. Z użycia wyszła nawet nazwa ulicy nawiązująca do dawnej kolonii. | ||
==Linki zewnętrzne== | ==Linki zewnętrzne== |
Wersja z 12:15, 2 lis 2013
Henryków - taką nazwę nosiła kolonia przemysłowa położona w północnej części Niwki. Jej powstanie wiąże się z wybudowaniem w latach 30. XIX w., na gruntach niweckich, wielkiego kombinatu hutniczego, któremu nadano nazwę Zakładów Henrykowskich na cześć Henryka Łubieńskiego - działacza gospodarczego, ówczesnego wiceprezesa Banku Polskiego.
Historia
Budowę, pierwszej w granicach dzisiejszego Sosnowca huty żelaza, rozpoczęli w 1834 r.Jacek Lipski, Antoni Klimkiewicz, Wojciech Kryger i hr. Maurycy Kossowski. Zakrojone na dużą skalę przedsięwzięcie przekroczyło możliwości finansowe wspólników. W 1837 r. Bank Polski, od którego zaciągnięto pożyczki, przejął zakłady na własność i dokończył inwestycję.
Do huty należało kilka budynków w których mieściły się dwa wielkie piece, pudlingarnia z 8 piecami pudlingowymi i 6 szwejsowymi, walcownia sztabowa, walcownia blachy kotłowej, odlewnia i tokarnia. Kopalnie "Maurycy", "Jacek" i "Jerzy" zaopatrywały hutę w węgiel.
W obrębie zakładów Bank Polski zbudował koszary dla robotników, a nad kanałem odwadniającym, zwanym Henrykowskim, 4 duże domy i 10 mniejszych typu cottage. W ten sposób powstała kolonia Henryków.
Upadek
Już w 1844 r. Zakłady Henrykowskie zostały unieruchomione i stopniowo popadały w ruinę. Przyczyna tkwiła w niemożliwości wyprodukowania odpowiedniej ilości surówki, gdyż miejscowy węgiel nie nadawał się do koksowania.
Wraz z upadkiem huty produkcję wstrzymały również kopalnie, które straciły rynek zbytu. Nazwa kolonii - Henryków - przetrwała dłużej niż huta żelaza, od której się wywodzi. Obecnie jednak jest już zapomniana. Zabudowania Henrykowa stały się integralną częścią Niwki, a o jego istnieniu przypominają jedynie stare mapy. Z użycia wyszła nawet nazwa ulicy nawiązująca do dawnej kolonii.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom IV. Muzeum w Sosnowcu, 2005, s. 27-28. ISBN 83-89199-15-7.
- Dariusz Kmiotek: Sosnowiec - Spacerownik historyczny. Dikappa, 2011, s. 340. ISBN 978-83-60718-33-9.