Zamek Sielecki w Sosnowcu: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
(Utworzył nową stronę „Zamek Sielecki w Sosnowcu .....”)
 
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 23 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Zamek Sielecki w Sosnowcu .....
[[Plik:Sosnowiec zamek Sielecki 02.jpg|center|thumb|1000px]] '''Zamek Sielecki''' - najstarszy obiekt zabytkowy w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] wybudowany w [[1620]] roku przez Sebastiana Minora z Przybysławic, z rodu rycerskiego o sławnej przeszłości, dziedzica Obichowa i [[Sielec (Sosnowiec)|Sielca]].
 
==Architektura==
Obiekt zbudowany był na planie czworoboku i posiadał wewnętrzny kwadratowy dziedziniec. Dziewiętnastowieczne przebudowy zamku zmieniły jego pierwotny wygląd. Największych zmian architektonicznych dokonano w drugiej połowie XIX wieku - rozebrano skrzydło wschodnie z brama wjazdową. Obecnie zamek jest piętrową budowlą na rzucie podkowy. O jego zabytkowym charakterze świadczy według oceny dr Jacka Owczarka „ukształtowanie jego bryły, nieregularność planu oraz występowanie w skrzydłach ryzalitu”.
Zamek posiada sześć wieżyczek - w jednej z nich mieściła się kaplica. W pomieszczeniu dawnej kaplicy znajduje się marmurowa tablica fundacyjna z [[1620]] roku. Z bogatego wyposażenia kaplicy pozostał obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem przechowywany w [[Parafia p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu|kościele Niepokalanego
Poczęcia Najświętszej Marii Panny]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. W wielu salach zamkowych na parterze, klatkach schodowych i piwnicach zachowały się sklepienia kolebkowe i krzyżowe, a w środkowym ryzalicie skrzydła południowego fragmenty polichromii z XVII wieku.
 
==Historia==
Historia zamku nie jest do końca poznana; Przez długi czas uważano, że powstał w 1620 r., ale dzięki badaniom archeologicznym i kwerendom w archiwach okazało się, że jego początki sięgają być może XV wieku. W [[1620]] roku Sebastian Minor herbu Półkozic ukończył budowę nowego zamku na planie czworoboku z dziedzińcem pośrodku co upamiętniono to tablicą zachowaną do dzisiaj w kaplicy. Wygląd zamku z tego okresu przedstawiają inwentarze z [[1665]] i [[1719]] r.
i Męgoborscy[2].
 
Na początku XVII wieku [[Sielec (Sosnowiec)|Sielec]] wraz z Zamkiem przeszedł w posiadanie Modrzewskich, a następnie Tęgoborskich, Żulińskich i Stojewskich. Od [[1802]] roku jego właścicielkami byli Niemcy: generał pruski Schimmelpfening von der Oye, książe Ludwig Anhatt Coethen von Pless (z Pszczyny), hrabina Stolberg zu Wernigerode, hr [[Jan Renard]], do [[1832]]
W [[1824]] roku zamek zniszczył pożar - odbudowa trwała [[1832]] do roku.
 
===Przemysł===
W latach międzywojennych w zamku mieściły się biura [[Gwarectwo „Hrabia Renard”|Gwarectwa „Hr Renard”]], a po [[1945]] roku administracja [[Kopalnia "Sosnowiec" (Sosnowiec)|kopalni „Sosnowiec”]].
 
===[[Muzeum Szkła Współczesnego w Sosnowcu|Muzeum Szkła Współczesnego]]===
W [[1977]] [[Kopalnia "Sosnowiec" (Sosnowiec)|Koplania "Sosnowiec"]] przekazała Zamek dla [[Zjednoczone Huty Szkła Gospodarczego i Technicznego "Vitropol" w Sosnowcu|Zjednoczone Huty Szkła Gospodarczego i Technicznego "Vitropol"]], które w okresie od [[1977]] do [[1980]] roku przeprowadziły generalny remont zamku kosztam 30 mln zł. Po wykonaniu prac adaptacyjnych znalazła tu siedzibę '''Centralna Wzorcownia Szkła przekształcona''' w [[1981]] roku na '''Muzeum Szkła Współczesnego'''.
Na parterze mieściły się sale Pałacu Ślubów, a pomilczenia piwniczne wykorzystywano na salę konferencyjną, restaurację i magazyny.
 
 
:: '''Czytaj więcej''': [[Muzeum Szkła Współczesnego w Sosnowcu]]
 
===Wyprowadzka muzeum===
W [[1995]] roku zamek opustoszał ze względu na zły stan techniczny. Muzeum Szkła przestało istnieć, a jego zbiory przeniesiono do [[Muzeum w Sosnowcu|miejskiego Muzeum]], gdzie siedzibę znalazł również Pałac Ślubów.
 
===[[Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki]]===
[[23 stycznia]] [[2003]] roku w zamku otwarto [[Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki]]
 
==Linki zewnętrzne==
* [https://pl.pinterest.com/pozytywnysosnowiec/zabytki-sosnowca-monouments-in-sosnowiec/zamek-sielecki-w-sosnowcu/ Stare i nowe zdjęcia Zamku]
* [https://www.ai360.pl/panoramy/571,5010.html Wirtualny spacer po Zamku]
* [https://3dwarehouse.sketchup.com/model/5e808a7aa46612fa446e4a437c71dd56/Sosnowiec-Zamek-Sielecki?hl=en Model 3D Zamku]
*http://www.kronikarp.pl/szukaj,37652,strona-4
 
== Bibliografia ==
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 51-52}}
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Szczepanek| imię = Teresa |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Zamek Sielecki | data =[[2005]] | wydawca = Wydawnictwo Dikappa | miejsce = Sosnowiec | isbn = 83-921782-0-3 | strony = }}
 
==Galeria==
<gallery>
Plik:Pocztowka sosnowiec zamek sielecki 0001.jpg|Zamek Sielecki
Plik:Pocztowka sosnowiec zamek sielecki 0002.jpg|Zamek Sielecki
Plik:Sosnowiec zamek Sielecki 01.JPG|Zamek Sielecki, dziedziniec (Foto: Dariusz JUREK)
Plik:Sosnowiec zamek Sielecki 03.jpg|
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
</gallery>
 
[[Kategoria:Zabytki|Sosnowiec, zamek]]
[[Kategoria:Zamki, strażnice i grodziska|Sosnowiec, zamek]]
[[Kategoria:Zabytki Sosnowca|Zamek Sielecki]]
[[Kategoria:Historia|Zamek Sielecki w Sosnowcu]]
[[Kategoria:Sielec]]

Aktualna wersja na dzień 12:31, 20 cze 2022

Sosnowiec zamek Sielecki 02.jpg

Zamek Sielecki - najstarszy obiekt zabytkowy w Sosnowcu wybudowany w 1620 roku przez Sebastiana Minora z Przybysławic, z rodu rycerskiego o sławnej przeszłości, dziedzica Obichowa i Sielca.

Architektura

Obiekt zbudowany był na planie czworoboku i posiadał wewnętrzny kwadratowy dziedziniec. Dziewiętnastowieczne przebudowy zamku zmieniły jego pierwotny wygląd. Największych zmian architektonicznych dokonano w drugiej połowie XIX wieku - rozebrano skrzydło wschodnie z brama wjazdową. Obecnie zamek jest piętrową budowlą na rzucie podkowy. O jego zabytkowym charakterze świadczy według oceny dr Jacka Owczarka „ukształtowanie jego bryły, nieregularność planu oraz występowanie w skrzydłach ryzalitu”. Zamek posiada sześć wieżyczek - w jednej z nich mieściła się kaplica. W pomieszczeniu dawnej kaplicy znajduje się marmurowa tablica fundacyjna z 1620 roku. Z bogatego wyposażenia kaplicy pozostał obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem przechowywany w kościele Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Sosnowcu. W wielu salach zamkowych na parterze, klatkach schodowych i piwnicach zachowały się sklepienia kolebkowe i krzyżowe, a w środkowym ryzalicie skrzydła południowego fragmenty polichromii z XVII wieku.

Historia

Historia zamku nie jest do końca poznana; Przez długi czas uważano, że powstał w 1620 r., ale dzięki badaniom archeologicznym i kwerendom w archiwach okazało się, że jego początki sięgają być może XV wieku. W 1620 roku Sebastian Minor herbu Półkozic ukończył budowę nowego zamku na planie czworoboku z dziedzińcem pośrodku co upamiętniono to tablicą zachowaną do dzisiaj w kaplicy. Wygląd zamku z tego okresu przedstawiają inwentarze z 1665 i 1719 r. i Męgoborscy[2].

Na początku XVII wieku Sielec wraz z Zamkiem przeszedł w posiadanie Modrzewskich, a następnie Tęgoborskich, Żulińskich i Stojewskich. Od 1802 roku jego właścicielkami byli Niemcy: generał pruski Schimmelpfening von der Oye, książe Ludwig Anhatt Coethen von Pless (z Pszczyny), hrabina Stolberg zu Wernigerode, hr Jan Renard, do 1832 W 1824 roku zamek zniszczył pożar - odbudowa trwała 1832 do roku.

Przemysł

W latach międzywojennych w zamku mieściły się biura Gwarectwa „Hr Renard”, a po 1945 roku administracja kopalni „Sosnowiec”.

Muzeum Szkła Współczesnego

W 1977 Koplania "Sosnowiec" przekazała Zamek dla Zjednoczone Huty Szkła Gospodarczego i Technicznego "Vitropol", które w okresie od 1977 do 1980 roku przeprowadziły generalny remont zamku kosztam 30 mln zł. Po wykonaniu prac adaptacyjnych znalazła tu siedzibę Centralna Wzorcownia Szkła przekształcona w 1981 roku na Muzeum Szkła Współczesnego. Na parterze mieściły się sale Pałacu Ślubów, a pomilczenia piwniczne wykorzystywano na salę konferencyjną, restaurację i magazyny.


Czytaj więcej: Muzeum Szkła Współczesnego w Sosnowcu

Wyprowadzka muzeum

W 1995 roku zamek opustoszał ze względu na zły stan techniczny. Muzeum Szkła przestało istnieć, a jego zbiory przeniesiono do miejskiego Muzeum, gdzie siedzibę znalazł również Pałac Ślubów.

Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki

23 stycznia 2003 roku w zamku otwarto Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom I. Muzeum w Sosnowcu, 2002, s. 51-52. ISBN 83-915173-5-7. 
  • Teresa Szczepanek: Zamek Sielecki. Sosnowiec: Wydawnictwo Dikappa, 2005. ISBN 83-921782-0-3. 

Galeria

  • Zamek Sielecki

  • Zamek Sielecki

  • Zamek Sielecki, dziedziniec (Foto: Dariusz JUREK)

  • Sosnowiec zamek Sielecki 03.jpg

  • Opis zdjęcia:

Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Zamek_Sielecki_w_Sosnowcu&oldid=112246”