Józef Patrycjusz Cieszkowski: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|podpis = | |podpis = | ||
|data urodzenia = [[8 marca]] [[1798]] | |data urodzenia = [[8 marca]] [[1798]] | ||
|miejsce urodzenia = | |miejsce urodzenia = Czubrowice | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
|data śmierci = [[12 czerwca]] [[1867]] | |data śmierci = [[12 czerwca]] [[1867]] | ||
|miejsce śmierci = [[Strzemieszyce Małe]] | |miejsce śmierci = [[Strzemieszyce (Dąbrowa Górnicza)|Strzemieszyce Małe]] | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
|miejsce spoczynku = | |miejsce spoczynku = | ||
|zawód = inż. geolog, górnik | |zawód = inż. geolog, górnik, naczelnik oddziału kopalń Zachodniego | ||
Okręgu Górniczego | Okręgu Górniczego | ||
|odznaczenia = [[Plik:POL... BAR.svg|50px|....]] | |odznaczenia = [[Plik:POL... BAR.svg|50px|....]] | ||
Linia 20: | Linia 20: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
'''Józef Patrycjusz Cieszkowski (1798 | '''Józef Patrycjusz Cieszkowski''' - (ur. [[8 marca]] [[1798]] r. w Czubrowicach, zm. [[12 czerwca]] [[1867]] r. w [[Strzemieszyce (Dąbrowa Górnicza)|Strzemieszycach Małych]] inżynier górniczy, twórca nazwy Zagłębie. | ||
==Rodzina i edukacja== | |||
Urodził się w rodzinie szlacheckiej w Czubrowicach. Kształcił się w Wieluniu, potem w gimnazjum w Opolu i Szkole Akademiczno - Górniczej w Kielcach. Praktyki w górnictwie odbył w kopalniach Anglii, Niemiec i Francji. | |||
==Górnictwo== | |||
Po powrocie do kraju objął stanowisko asesora zawiadowcy kopalni w Dozorstwie Olkusko-Siewierskim, a potem pełnił funkcję naczelnika oddziału kopalń [[Zachodni Okręg Górniczy|Zachodniego Okręgu Górniczego]] w [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowie Górniczej]]. Położył duże zasługi dla rozwoju regionu [[Zagłębie Dąbrowskie|zagłębiowskiego]], m.in. ustalił położenie większości pokładów węgla i innych złóż mineralnych. Poprawił stan techniczny kopalń, rozbudowując podziemną trakcję wózkami na szynach żelaznych. | |||
Rozbudował znacznie kopalnię "Ksawery". Dzięki jego pracom, które polegały na zbadaniu zasobów węgla, otwarto wiele kopalń na tym terenie m.in.: "Hieronim", "Szuman", "Łabęcki" i "Nowa". | Rozbudował znacznie kopalnię "Ksawery". Dzięki jego pracom, które polegały na zbadaniu zasobów węgla, otwarto wiele kopalń na tym terenie m.in.: [[Kopalnia "Hieronim" (Dąbrowa Górnicza)|"Hieronim"]], [[Kopalnia "Szuman" (Dąbrowa Górnicza)|"Szuman"]], [[Kopalnia "Łabęcki" (Dąbrowa Górnicza)|"Łabęcki"]] i "Nowa". | ||
Współdziałał przy budowie domów dla robotników, a dzięki niemu założono także szkoły dla dzieci górników Niemcach (obecnie dzielnica Sosnowca) i na Ksawerze (obecnie dzielnica Będzina). | Współdziałał przy budowie domów dla robotników, a dzięki niemu założono także szkoły dla dzieci górników [[Niemce|Niemcach]] (obecnie dzielnica [[Sosnowiec|Sosnowca]]) i na [[Ksawera (Będzin)|Ksawerze]] (obecnie dzielnica [[Będzin|Będzina]]). | ||
Józef Cieszkowski wprowadził do języka technicznego wiele polskich słów w miejsce słów niemieckich, jak np.nakład, przecinka, pokład, pochylnia lub włam. | Józef Cieszkowski wprowadził do języka technicznego wiele polskich słów w miejsce słów niemieckich, jak np. nakład, przecinka, pokład, pochylnia lub włam. | ||
Przyjmuje się, że Cieszkowski jest twórcą pojęcia geologicznego - "zagłębie". Nazwa ta z czasem stała się nazwą regionu. Mowa tu o [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiu Dąbrowskim]]. | |||
Jego nazwisko nosiła [[Kopalnia "Cieszkowski" (Dąbrowa Górnicza)|kopalnia]] w [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowie Górniczej]], która działała w latach [[1847]]-[[1873]], a także szyb kopalni [[Kopalnia "Paryż" (Dąbrowa Górnicza)|"Paryż"]] zlikwidowany w latach 90. XX wieku. | |||
''Biogram opracowała Karolina Szymkowska'' | ''Biogram opracowała Karolina Szymkowska'' | ||
==Bibliografia== | |||
*[[Józef Cieszkowski górnik zagłębiowski|Andrzej J. Wójcik, Arkadiusz Rybak: Józef Cieszkowski - Górnik zagłębiowski. Dąbrowa Górnicza 2006]] | |||
* [[Józef Cieszkowski - Górnik zagłębiowski (wyd. 2)|Andrzej J. Wójcik, Arkadiusz Rybak: Józef Cieszkowski - Górnik zagłębiowski. Dąbrowa Górnicza 2012]] | |||
*[[Józef Cieszkowski naczelnik kopalń w Zachodnim Okręgu Górniczym Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku|Andrzej J. Wójcik, Arkadiusz Rybak: Józef Cieszkowski naczelnik kopalń w Zachodnim Okręgu Górniczym Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku. Katowice 2014]] | |||
[[Kategoria:Zagłębiowskie Biogramy|Cieszkowski Józef Patrycjusz]] | [[Kategoria:Zagłębiowskie Biogramy|Cieszkowski Józef Patrycjusz]] | ||
[[Kategoria:Ludzie związani z Dąbrową Górniczą|Cieszkowski Józef Patrycjusz]] |
Aktualna wersja na dzień 21:06, 26 wrz 2017
Zagłębiowskie Biogramy | |
Józef Patrycjusz Cieszkowski | |
Imię i nazwisko | Józef Patrycjusz Cieszkowski |
Data i miejsce urodzenia | 8 marca 1798 Czubrowice |
Data i miejsce śmierci | 12 czerwca 1867 Strzemieszyce Małe |
Zawód | inż. geolog, górnik, naczelnik oddziału kopalń Zachodniego
Okręgu Górniczego |
Odznaczenia | |
.... |
Józef Patrycjusz Cieszkowski - (ur. 8 marca 1798 r. w Czubrowicach, zm. 12 czerwca 1867 r. w Strzemieszycach Małych inżynier górniczy, twórca nazwy Zagłębie.
Rodzina i edukacja
Urodził się w rodzinie szlacheckiej w Czubrowicach. Kształcił się w Wieluniu, potem w gimnazjum w Opolu i Szkole Akademiczno - Górniczej w Kielcach. Praktyki w górnictwie odbył w kopalniach Anglii, Niemiec i Francji.
Górnictwo
Po powrocie do kraju objął stanowisko asesora zawiadowcy kopalni w Dozorstwie Olkusko-Siewierskim, a potem pełnił funkcję naczelnika oddziału kopalń Zachodniego Okręgu Górniczego w Dąbrowie Górniczej. Położył duże zasługi dla rozwoju regionu zagłębiowskiego, m.in. ustalił położenie większości pokładów węgla i innych złóż mineralnych. Poprawił stan techniczny kopalń, rozbudowując podziemną trakcję wózkami na szynach żelaznych.
Rozbudował znacznie kopalnię "Ksawery". Dzięki jego pracom, które polegały na zbadaniu zasobów węgla, otwarto wiele kopalń na tym terenie m.in.: "Hieronim", "Szuman", "Łabęcki" i "Nowa". Współdziałał przy budowie domów dla robotników, a dzięki niemu założono także szkoły dla dzieci górników Niemcach (obecnie dzielnica Sosnowca) i na Ksawerze (obecnie dzielnica Będzina). Józef Cieszkowski wprowadził do języka technicznego wiele polskich słów w miejsce słów niemieckich, jak np. nakład, przecinka, pokład, pochylnia lub włam.
Przyjmuje się, że Cieszkowski jest twórcą pojęcia geologicznego - "zagłębie". Nazwa ta z czasem stała się nazwą regionu. Mowa tu o Zagłębiu Dąbrowskim.
Jego nazwisko nosiła kopalnia w Dąbrowie Górniczej, która działała w latach 1847-1873, a także szyb kopalni "Paryż" zlikwidowany w latach 90. XX wieku.
Biogram opracowała Karolina Szymkowska
Bibliografia
- Andrzej J. Wójcik, Arkadiusz Rybak: Józef Cieszkowski - Górnik zagłębiowski. Dąbrowa Górnicza 2006
- Andrzej J. Wójcik, Arkadiusz Rybak: Józef Cieszkowski - Górnik zagłębiowski. Dąbrowa Górnicza 2012
- Andrzej J. Wójcik, Arkadiusz Rybak: Józef Cieszkowski naczelnik kopalń w Zachodnim Okręgu Górniczym Królestwa Polskiego w pierwszej połowie XIX wieku. Katowice 2014