Cmentarz żydowski w Sosnowcu-Modrzejowie: Różnice pomiędzy wersjami
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Sosnowiec._Kirkut_(cmentarz_żydowski)_w_Modrzejowie.JPG|thumb|400px|Foto: Grzegorz Onyszko]] | [[Plik:Sosnowiec._Kirkut_(cmentarz_żydowski)_w_Modrzejowie.JPG|thumb|400px|Foto: Grzegorz Onyszko]] | ||
'''Cmentarz żydowski w Sosnowcu Modrzejowie''' przy ulicy Pastewnej. Powstały | '''Cmentarz żydowski w Sosnowcu Modrzejowie''' przy ulicy Pastewnej. Powstały najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą [http://wikizaglebie.pl/index.php?title=Kategoria:Cmentarze_w_Sosnowcu&action=edit&redlink=1 sosnowiecką nekropolią]. W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny choć jego ogrodzenie umożliwia zobaczenie znajdujących się na nim macew. Do II wojny światowej z kirkutu było widać dwie wierze mysłowickiej synagogi. Stanowi on przykład tradycyjnego cmentarza żydowskiego na którym znajdują się wyłącznie macewy. Kirkut był użytkowany do likwidacji getta w maju [[1943]] roku kiedy to ostatecznie wysiedlono [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejewską]] społeczność żydowską. | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
Cmentarz powstał | Cmentarz powstał najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą [http://wikizaglebie.pl/index.php?title=Kategoria:Cmentarze_w_Sosnowcu&action=edit&redlink=1 sosnowiecką nekropolią]. Powstał prawdopodobnie w roku [[1790]], dzięki życzliwości ówczesnych właścicieli [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowa]] i wzrastającej liczbie ludności żydowskiej. Był użytkowany do likwidacji getta w maju 1943 roku kiedy to ostatecznie wysiedlono Modrzejewską społeczność żydowską do obozu koncentracyjnego [[KL Auschwitz-Birkenau]]. Okres powojenny to powolny upadek, a w latach 50 i 60 XX wieku chowano tu Świadków Jechowy. | ||
W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny. | W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny. | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
== Galeria I== | == Galeria I== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Plik:Sosnowiec_Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_sprzed_1939.jpg|Zdjęcie cmentarza sprzed 1939 roku (o czym świadczą wieże synagogi w Mysłowicach). | Plik:Sosnowiec_Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_sprzed_1939.jpg|Zdjęcie cmentarza sprzed 1939 roku (o czym świadczą wieże synagogi w Mysłowicach, zniszczonej we wrześniu 1939 roku). | ||
Plik:Sosnowiec._Widok_na_macewy_mieszczące_się_na_cmentarzu_(kirkucie)_w_Modrzejowie.JPG|Widok na macewy mieszczące się na cmentarzu (kirkucie) w Modrzejowie. | Plik:Sosnowiec._Widok_na_macewy_mieszczące_się_na_cmentarzu_(kirkucie)_w_Modrzejowie.JPG|Widok na macewy mieszczące się na cmentarzu (kirkucie) w Modrzejowie. | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.002.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką. | Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.002.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką. | ||
| Linia 46: | Linia 46: | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 008.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 008.JPG | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.013.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwa). | Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.013.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwa). | ||
Plik:| | Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.021.JPG|Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa). | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.020.JPG|Zdjęcie macewy z czerwonego piaskowca o ciekawej ornamentyce. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.019.JPG|Zdjęcie macewy (na grobie kobiecym) z czerwonego piaskowca o ciekawej ornamentyce. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.018.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwów). | |||
Plik:| | Plik:| | ||
</gallery> | </gallery> | ||
[[Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 001.JPG|thumb|left|270px|Foto: Dariusz JUREK]] | |||
==Bibliogaria== | |||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Witkowski| imię = Sławomir |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Dzieje Żydów w Sosnowcu-Modrzejowie]] | data =[[2014]] | miejsce = [[Dąbrowa Górnicza]], [[Sosnowiec]]| isbn = 978-83-60917-14-5|strony = 11-54}} | |||
[[ | == Zobacz też == | ||
* [[Cmentarz żydowski w Sosnowcu|Cmentarz żydowski w Sosnowcu]] | |||
* [[Cmentarz żydowski w Sosnowcu-Milowicach|Cmentarz żydowski w Sosnowcu - Milowicach]] | |||
* [[:Kategoria:Cmentarze żydowskie|Cmentarze żydowskie w Zagłębiu Dąbrowskim]] | |||
[[Kategoria:Zagłębiowskie Nekropolie|Sosnowiec, Modrzejów]] | [[Kategoria:Zagłębiowskie Nekropolie|Sosnowiec, Modrzejów]] | ||
| Linia 57: | Linia 67: | ||
[[Kategoria:Cmentarze w Sosnowcu|Żydowski, Sosnowiec, Modrzejów]] | [[Kategoria:Cmentarze w Sosnowcu|Żydowski, Sosnowiec, Modrzejów]] | ||
[[Kategoria:Judaica zagłębiana|cmentarz]] | [[Kategoria:Judaica zagłębiana|cmentarz]] | ||
[[Kategoria:Cmentarze żydowskie w Sosnowcu|Modrzejów]] | |||
Aktualna wersja na dzień 07:25, 23 maj 2022
_w_Modrzejowie.JPG)
Cmentarz żydowski w Sosnowcu Modrzejowie przy ulicy Pastewnej. Powstały najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą sosnowiecką nekropolią. W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny choć jego ogrodzenie umożliwia zobaczenie znajdujących się na nim macew. Do II wojny światowej z kirkutu było widać dwie wierze mysłowickiej synagogi. Stanowi on przykład tradycyjnego cmentarza żydowskiego na którym znajdują się wyłącznie macewy. Kirkut był użytkowany do likwidacji getta w maju 1943 roku kiedy to ostatecznie wysiedlono Modrzejewską społeczność żydowską.
Historia
Cmentarz powstał najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą sosnowiecką nekropolią. Powstał prawdopodobnie w roku 1790, dzięki życzliwości ówczesnych właścicieli Modrzejowa i wzrastającej liczbie ludności żydowskiej. Był użytkowany do likwidacji getta w maju 1943 roku kiedy to ostatecznie wysiedlono Modrzejewską społeczność żydowską do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau. Okres powojenny to powolny upadek, a w latach 50 i 60 XX wieku chowano tu Świadków Jechowy. W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny.
Galeria I
Zdjęcie cmentarza sprzed 1939 roku (o czym świadczą wieże synagogi w Mysłowicach, zniszczonej we wrześniu 1939 roku).
Widok na macewy mieszczące się na cmentarzu (kirkucie) w Modrzejowie.
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką.
Zdjęcie macewy.
Symboliczne groby ofiar z rodziny Brener i Tiffenberg.
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką - orłem (być może nawiązanie do tradycji patryjotycznych).
Symboliczny grób żydów (należących do kahału modrzejowskiego) zamordowanych przez hitlerowców.
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką.
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład owcy lub jelenia).
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład owcy).
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład owcy-polichromowanej).
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (widoczny jeleń).
Kirkut. Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce.
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką - ciekawe połączenie symbolu pochodzienia (Lew) i zawodu lub cechy (biblioteka).
Zdjęcie zachowanego górnego fragmentu macewy z ciekawą ornamentyką (z przedstawieniami ptaków).
_w_Modrzejowie.JPG)
._Kirkut._Zdjecie_macewy.001.JPG)
Galeria II
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (interesujący przykład lwa).
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką.
Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa).
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką.
. Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa).
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwa).
Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa).
Zdjęcie macewy z czerwonego piaskowca o ciekawej ornamentyce.
Zdjęcie macewy (na grobie kobiecym) z czerwonego piaskowca o ciekawej ornamentyce.
Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwów).
Bibliogaria
- Sławomir Witkowski: Dzieje Żydów w Sosnowcu-Modrzejowie. Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec: 2014, s. 11-54. ISBN 978-83-60917-14-5.
