Cmentarz żydowski w Sosnowcu-Modrzejowie: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
|||
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Cmentarz żydowski w Sosnowcu Modrzejowie''' przy ulicy Pastewnej. Powstały | [[Plik:Sosnowiec._Kirkut_(cmentarz_żydowski)_w_Modrzejowie.JPG|thumb|400px|Foto: Grzegorz Onyszko]] | ||
'''Cmentarz żydowski w Sosnowcu Modrzejowie''' przy ulicy Pastewnej. Powstały najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą [http://wikizaglebie.pl/index.php?title=Kategoria:Cmentarze_w_Sosnowcu&action=edit&redlink=1 sosnowiecką nekropolią]. W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny choć jego ogrodzenie umożliwia zobaczenie znajdujących się na nim macew. Do II wojny światowej z kirkutu było widać dwie wierze mysłowickiej synagogi. Stanowi on przykład tradycyjnego cmentarza żydowskiego na którym znajdują się wyłącznie macewy. Kirkut był użytkowany do likwidacji getta w maju [[1943]] roku kiedy to ostatecznie wysiedlono [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejewską]] społeczność żydowską. | |||
==Historia== | ==Historia== | ||
Cmentarz powstał najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą [http://wikizaglebie.pl/index.php?title=Kategoria:Cmentarze_w_Sosnowcu&action=edit&redlink=1 sosnowiecką nekropolią]. Powstał prawdopodobnie w roku [[1790]], dzięki życzliwości ówczesnych właścicieli [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowa]] i wzrastającej liczbie ludności żydowskiej. Był użytkowany do likwidacji getta w maju 1943 roku kiedy to ostatecznie wysiedlono Modrzejewską społeczność żydowską do obozu koncentracyjnego [[KL Auschwitz-Birkenau]]. Okres powojenny to powolny upadek, a w latach 50 i 60 XX wieku chowano tu Świadków Jechowy. | |||
W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny. | W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny. | ||
== Galeria == | [[Plik:Sosnowiec._Kirkutu_w_Modrzejowie.JPG|thumb|left|250px|Foto: Grzegorz Onyszko]] | ||
[[Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 010.JPG|thumb|left|250px|Foto: Dariusz JUREK]] | |||
== Galeria I== | |||
<gallery> | <gallery> | ||
Plik:Sosnowiec_Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_sprzed_1939.jpg|Zdjęcie cmentarza sprzed 1939 roku (o czym świadczą wieże synagogi w Mysłowicach, zniszczonej we wrześniu 1939 roku). | |||
Plik:Sosnowiec._Widok_na_macewy_mieszczące_się_na_cmentarzu_(kirkucie)_w_Modrzejowie.JPG|Widok na macewy mieszczące się na cmentarzu (kirkucie) w Modrzejowie. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.002.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką. | |||
Plik:Sosnowiec_(Modrzejow)._Kirkut._Zdjecie_macewy.001.JPG|Zdjęcie macewy. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 002.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 002.JPG | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 003.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 003.JPG|Symboliczne groby ofiar z rodziny Brener i Tiffenberg. | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 004.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.003.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką - orłem (być może nawiązanie do tradycji patryjotycznych). | ||
Plik:Sosnowiec- | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 004.JPG|Symboliczny grób żydów (należących do kahału modrzejowskiego) zamordowanych przez hitlerowców. | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.004.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką. | |||
Plik::Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.015.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwa). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.007.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład owcy lub jelenia). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 006.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 006.JPG | ||
Plik:Sosnowiec- | Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.008.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład owcy). | ||
Plik:Sosnowiec- | Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.009.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład owcy-polichromowanej). | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.005.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (widoczny jeleń). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.024.JPG|Kirkut. Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 009.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 009.JPG | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.006.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką - ciekawe połączenie symbolu pochodzienia (Lew) i zawodu lub cechy (biblioteka). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 012.JPG | Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 012.JPG | ||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.011.JPG|Zdjęcie zachowanego górnego fragmentu macewy z ciekawą ornamentyką (z przedstawieniami ptaków). | |||
</gallery> | |||
== Galeria II== | |||
<gallery> | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.010.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (interesujący przykład lwa). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 007.JPG | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.012.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.022.JPG|Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.016.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.023.JPG|. Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 008.JPG | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.013.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwa). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjęcie_macewy.021.JPG|Zdjęcie macewy o ciekawej ornamentyce (przedstawienie lwa). | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.020.JPG|Zdjęcie macewy z czerwonego piaskowca o ciekawej ornamentyce. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.019.JPG|Zdjęcie macewy (na grobie kobiecym) z czerwonego piaskowca o ciekawej ornamentyce. | |||
Plik:Sosnowiec-Modrzejow._Kirkut._Zdjecie_macewy.018.JPG|Zdjęcie macewy z ciekawą ornamentyką (ciekawy przykład lwów). | |||
Plik:| | |||
</gallery> | </gallery> | ||
[[Plik:Sosnowiec-Modrzejów Cmentarz żydowski 001.JPG|thumb|left|270px|Foto: Dariusz JUREK]] | |||
==Bibliogaria== | |||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Witkowski| imię = Sławomir |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Dzieje Żydów w Sosnowcu-Modrzejowie]] | data =[[2014]] | miejsce = [[Dąbrowa Górnicza]], [[Sosnowiec]]| isbn = 978-83-60917-14-5|strony = 11-54}} | |||
== Zobacz też == | |||
* [[Cmentarz żydowski w Sosnowcu|Cmentarz żydowski w Sosnowcu]] | |||
* [[Cmentarz żydowski w Sosnowcu-Milowicach|Cmentarz żydowski w Sosnowcu - Milowicach]] | |||
* [[:Kategoria:Cmentarze żydowskie|Cmentarze żydowskie w Zagłębiu Dąbrowskim]] | |||
[[Kategoria:Zagłębiowskie Nekropolie|Sosnowiec, Modrzejów]] | [[Kategoria:Zagłębiowskie Nekropolie|Sosnowiec, Modrzejów]] | ||
Linia 28: | Linia 67: | ||
[[Kategoria:Cmentarze w Sosnowcu|Żydowski, Sosnowiec, Modrzejów]] | [[Kategoria:Cmentarze w Sosnowcu|Żydowski, Sosnowiec, Modrzejów]] | ||
[[Kategoria:Judaica zagłębiana|cmentarz]] | [[Kategoria:Judaica zagłębiana|cmentarz]] | ||
[[Kategoria:Cmentarze żydowskie w Sosnowcu|Modrzejów]] |
Aktualna wersja na dzień 07:25, 23 maj 2022
Cmentarz żydowski w Sosnowcu Modrzejowie przy ulicy Pastewnej. Powstały najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą sosnowiecką nekropolią. W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny choć jego ogrodzenie umożliwia zobaczenie znajdujących się na nim macew. Do II wojny światowej z kirkutu było widać dwie wierze mysłowickiej synagogi. Stanowi on przykład tradycyjnego cmentarza żydowskiego na którym znajdują się wyłącznie macewy. Kirkut był użytkowany do likwidacji getta w maju 1943 roku kiedy to ostatecznie wysiedlono Modrzejewską społeczność żydowską.
Historia
Cmentarz powstał najprawdopodobniej pod koniec XVIII wieku jest najstarszą sosnowiecką nekropolią. Powstał prawdopodobnie w roku 1790, dzięki życzliwości ówczesnych właścicieli Modrzejowa i wzrastającej liczbie ludności żydowskiej. Był użytkowany do likwidacji getta w maju 1943 roku kiedy to ostatecznie wysiedlono Modrzejewską społeczność żydowską do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau. Okres powojenny to powolny upadek, a w latach 50 i 60 XX wieku chowano tu Świadków Jechowy. W chwili obecnej cmentarz jest nieczynny.
Galeria I
Galeria II
Bibliogaria
- Sławomir Witkowski: Dzieje Żydów w Sosnowcu-Modrzejowie. Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec: 2014, s. 11-54. ISBN 978-83-60917-14-5.