Janusz Ziółkowski

Zagłębiowskie Biogramy
Janusz Ziółkowski
Imię i nazwisko	Janusz Ziółkowski
Data i miejsce urodzenia	6 kwietnia 1924 Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	5 kwietnia 2000 Poznań
Zawód	socjolog, działacz społeczny, senator I kadencji, szef Kancelarii Prezydenta

Janusz Aleksander Ziółkowski (ur. 6 kwietnia 1924 w Sosnowcu, zm. 5 kwietnia 2000 w Poznaniu) – polski socjolog, działacz społeczny, senator I kadencji, szef Kancelarii Prezydenta.

W latach 1936–1939 uczył się w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Sosnowcu. Maturę zdał wiosną 1945 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu. Choć swoje życie zawodowe, związał z Poznaniem, to jednak zawsze pamiętał o swoich sosnowieckich korzeniach. Swoim życiorysem mógłby obdzielić kilka osób. Przypomnijmy klika najważniejszych faktów.

Był absolwentem Uniwersytetu Poznańskiego oraz London School of Economics and Political Science. Po II wojnie światowej rozpoczął pracę w Miejskiej Radzie Narodowej w Poznaniu. W 1956 został adiunktem na Wydziale Socjologicznym UAM. W 1972 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych. Od tegoż roku wykładowca na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Przez wiele lat był konsultantem ONZ oraz pracownikiem UNESCO. W latach 1965-1967 dyrektor Ośrodka Badawczego UNESCO ds. Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Azji Południowej. W latach 1969-1971 konsultant ONZ ds. planowania regionalnego, następnie w latach 1974-1976 kierownikiem międzynarodowego programu rozwoju nauk społecznych. W latach 1977-1980 był dyrektorem Wydziału Rozwoju Kultury UNESCO. W 1981 został demokratycznie wybrany na rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, jednak już w następnym roku został usunięty z tego stanowiska przez ówczesne władze komunistyczne. Powołał do życia Konferencję Rektorów Uniwersytetów, która następnie przekształciła się w Konferencję Rektorów Szkół Wyższych. W latach 1983-1989 przewodniczący Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Od lutego do kwietnia 1989 uczestnik obrad Okrągłego Stołu w Podzespole ds. Nauki, Oświaty i Postępu Technicznego. W latach 1989-1991 senator. W 1991 został sekretarzem stanu ds. stosunków międzynarodowych w Kancelarii Prezydenta RP Lecha Wałęsy, a następnie w latach 1992-1995 minister stanu - szefem jego Kancelarii.

Prof. Ziółkowski jest Honorowym Obywatelem Miasta Poznania i Sosnowca (1992 r.), Był członkiem Papieskiej Akademii Nauk Społecznych. Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, Komandorią Legii Honorowej Republiki Francuskiej oraz Wielkim Krzyżem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Autor ok. 130 prac naukowych, m.in.: Sosnowiec - drogi i czynniki rozwoju miasta przemysłowego (1960), Urbanizacja, miasto, osiedle (1965), Socjologia i planowanie społeczne (1972), Czym jest dla ciebie miasto Poznań? Dwa konkursy 1928 i 1964 (1984).

Sosnowiczanie pamiętają jego obecność w czasie Uroczystych Obchodów 100-lecia IV LO im. Staszica w 1994 r., których był honorowym gościem.

Biogram opracował: Piotr Dudała