|
|
Linia 36: |
Linia 36: |
| strona 07 • | | strona 07 • |
|
| |
|
| Przedmowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 5
| |
| Wykaz skrótów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 8
| |
| I. ZARYS DZIEJÓW ZA WIERCIA. . . . . . . . . . . . . . . .. 11
| |
| A. Usytuowanie terytorialne. . . . . . . . . . . . . . . . . .. 11
| |
| B.Zawierciedo1918roku 27
| |
| l. Nazwa Zawiercie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 27
| |
| 2.PrzeszłośćZawiercia' 27
| |
| C. Dwudziestolecie międzywojenne. . . . . . . . . . . . . . .. 34
| |
| D. Zawiercie w latach 1939-1945. . . . . . . . . . . . . . . .. 36
| |
| l. Batalion Obrony Narodowej "Zawiercie" w kampanii wrześniowej. " 36
| |
| 2. Sytuacja w Zawierciu w okresie okupacji niemieckiej. . . . . . .. 37
| |
| a. Represje wobec Polaków i Żydów - ruch oporu. . . . . . .. 40
| |
| b. Konspiracyjna działalność wojskowa. . . . . . . . . . . .. 46
| |
| E.Latapowojenne.' 48
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 49
| |
| II. ULICE I DZIELNICE ZA WIERCIA. . . . . . . . . . . . . .. 57
| |
| A.U1iceKromołowa'."..' 57
| |
| B. Uwagi o ulicach i dzielnicach Zawiercia. . . . . . . . . . . . .. 58
| |
| Przypisy 71
| |
| III. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE. . . . . . . . . . . . . .. 73
| |
| 1. Sytuacja mieszkaniowa do 1939 roku. . . . . . . . . . . . . .. 73
| |
| 2. Przemiany mieszkaniowe w latach 1948--1992. . . . . . . . . . .. 77
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 83
| |
| IV. LUDNOŚĆ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 84
| |
| A. Liczebność Zawiercia do 1939 roku. . . . . . . . . .. . . .. 84
| |
| l. Sytuacja demograficzna 1939-1945. . . . . . . . . . . . .. 86
| |
| 2. Ludność Zawiercia do 1992 roku. . . . . . . . . . . . . .. 87
| |
| B.Strukturawyznaniowa'.'.'.' 88
| |
| 1. Wyznanie rzymsko-katolickie. . . . . . . . . . . . . . .. 88
| |
| a. Administracja kościelna. . . . . . . . . . . . . . . .. 88
| |
| b. Samorząd wyznaniowy rzymsko-katolicki. . . . . . . . . " 90
| |
| 2. Wyznanie ewangelicko-augsburskie. . . . . . . . . . . . " 91
| |
| 3. Wyznanie prawosławne. . . . . . . . . . . . . . . . .. 92
| |
| 4.Wyznaniemojżeszowe..' ' 93
| |
| a. Podstawy prawne działalności samorządu gminnego żydowskiego. .. 93
| |
| b. Żydzi w Zagłębiu Dąbrowskim do 1939 roku. . . . . . . . .. 95
| |
| c. Gminy żydowskie w Zawierciu iKromołowie. . . . . . . . .. 96
| |
| C. Organizacja życia religijnego. . . . . . . . . . . . . . . .. 100
| |
| l. Kościoły, parafie, cmentarze. . . . . . . . . . . . . . .. 100
| |
| a. Kościół św. Mikołaja w Kromołowie. . . . . . . . . . . .. 100
| |
| b. Kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła. . . . . . . . .. 118
| |
| c. Parafia Trójcy Przenajświętszej - Zawiercie-Skarżyce. . . . . '. 123
| |
| d. Parafia św. Stanisława Kostki w Zawierciu. . . . . . . . . .. 124
| |
| e. Parafia św. Andrzeja Boboli w Zawierciu-Marciszowie. . . . .. 124
| |
| f. Parafia św. Brata Alberta. . . . . . . . . . . . . . . .. 124
| |
| g. Parafia św. Maksymiliana Marii Kolbego - Zawiercie-Borowe Pole.. 124
| |
| h. Parafia św. Wojciecha w Zawierciu-Bzowie. . . . . . . . .. 124
| |
| i. Parafia Miłosierdzia Bożego w Zawierciu-Blanowicach. . . . . .. 125
| |
| j. Parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. . . . . . . . .. 125
| |
|
| |
|
|
| |
| k. Parafia Najświętszej Marii Panny Królowej Polski. . . . . . .. 125
| |
| I. Parafia św. Józefa Oblubieńca NMP w Porębie. . . . . . . .. 125
| |
| ł. Parafia św. Jerzego Męczennika w Porębie. . . . . . . . . '. 125
| |
| m.Cmentarze 125
| |
| D.Strukturazawodowa 131
| |
| l. Instytucje zatrudnieniowe w latach 1914-1939 na ziemiach polskich. .. 131
| |
| 2.Problemybezrobocia 133
| |
| 3. Zatrudnienie 1945---1990. . . . . . . . . . . . . . . . .. 148
| |
| 4. Zasadniczy zwrot w dziedzinie zatrudnienia. . . . . . . . . " 152
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 153
| |
| V.PARTIEPOLITYCZNE 161
| |
| A. Ruch robotniczy od końca XIX wieku do 1918 roku. . . . . . . .. 161
| |
| B. Organizacja bojowa PPS. . . . . . . . . . . . . . . . . " 164
| |
| C. Działalność PPS do 1918 roku. . . . . . . . . . . . . . . .. 166
| |
| D. Ruch robotniczy 1918-1939 . . . . . . . . . . . . . . . " 168
| |
| I.DziałalnośćPPS.' 168
| |
| 2. Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego. . . . . . . . . . .. 174
| |
| 3. Czerwone Harcerstwo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
| |
| E. PPS w latach 1939-1948. . . . . .. . . . . . . . . . . . .. 178
| |
| F. Komunistyczna Partia Polski. . . . . . . . . . . . . . . .. 184
| |
| l. Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej. . . . . . . . . .. 187
| |
| G. Polska Partia Robotnicza 1942-1948. . . . . . . . . . . . .. 188
| |
| H. Narodowe ugrupowanie robotnicze. . . . . . . . . . . . . .. 189
| |
| l. Narodowy Związek Robotniczy. . . . . . . . . . . . . .. 189
| |
| 2. Narodowa Partia Robotnicza. . . . . . . . . . . . . . .. 191
| |
| I.NarodowaDemokracja 192
| |
| J.Ugrupowaniażydowskie 195
| |
| K. Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem. . . . . . . . . . . .. 196
| |
| L. Obóz Zjednoczenia Narodowego. . . . . . . . . . . . . . .. 197
| |
| M. Chrześcijańska Demokracja. . . . . . . . . . . . . . . . .. 197
| |
| N. Polska Partia Socjalistyczna - 1ewica. . . . . . . . . . . . '. 198
| |
| O.PSLWyzwolenie 198
| |
| P.StronnictwoLudowe 199
| |
| R. Partie polityczne a wybory do samorządu terytorialnego w latach
| |
| 1919-1939.' 199
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
| |
| VI. STOWARZYSZENIA I ORGANIZACJE ZWIĄZKOWE. . . . . . . . 214
| |
| Uwagi wstępne 214
| |
| A. Stowarzyszenia do 1939 roku. . . . . . . . . . . . . . . . . 214
| |
| B. Stowarzyszenia po II wojnie światowej. . . . . . . . . . . . . . 219
| |
| C. Niektóre organizacje związkowe do 1939 roku - zarys. . . . . . . . 240
| |
| D. Niektóre komisje zakładowe NSZZ "Solidarność". . . . . . . . . . 244
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
| |
| VII. ADMINISTRACJA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
| |
| A. Pozycja prawna samorządu terytorialnego, administracji rządowej i niezespolonej w okresie międzywojennym. . . . . . . . . . . . . . . 247
| |
| B. Rada Miejska, Magistrat 191-1939. . . . . . . . . . . . . . . 250
| |
| I. Wybory do Rady Miejskiej. . . . . . . . . . . . . . . . . 250
| |
| 2. Struktura Zarządu Miejskiego. . . . . . . . . . . . . . . . 251
| |
| 3. Sytuacja finansowa miasta. . . . . . . . . . . . . . . . . 252
| |
| 4. Majątek Magistratu. Efekty działalności komunalnej. . . . . . . . 259
| |
| C. Organy uchwałodawcze i wykonawcze w latach 1945---1950. . . . . . . 261
| |
| l. Struktura Miejskiej Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego. . . . . . 261
| |
| 2.Majątek Magistratu' 262
| |
| 3.Budżety miejskie 263
| |
| 4. Tematyka posiedzeń Miejskiej Rady Narodowej. . . . . . . . . . 263
| |
| D. Spojrzenie na zasadnicze kierunki funkcjonowania administracji w latach
| |
| 1945---1990 '.., 264
| |
|
| |
|
| |
| E. Miejska Rada Narodowa 1959-1990. . . . . . . . . . . . . . 272
| |
| 1. Zasadnicze zagadnienia funkcjonowania MRN. . . . . . . . . . 272
| |
| F. Rada Miejska i Zarząd Miejski 1990-1993. . . . . . . . . . . . 275
| |
| G. Administracja niezespolona. . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
| |
| H. Administracja powiatowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . 286
| |
| 1. Starostwo powiatowe 1927-1939 i 1945-1950. . . . . . . . . . 286
| |
| Uwagi wstępne 286
| |
| 2.Majątekstarostwa 287
| |
| 3. Sytuacja prawna starosty. . . . . . . . . . . . . . . . . . 289
| |
| 4. Powiatowa Rada Narodowa 1945-1950. . . . . . . . . . . . 295
| |
| I. Samorząd Mieszkańców Miast. . . . . . . . . . . . . . . . . 298
| |
| I.Samorządspołeczny 298
| |
| 2. Pojęcie samorządu mieszkańców miast. . . . . . . . . . . . . 299
| |
| 3. Samorząd mieszkańców miast w województwie katowickim. . . . . . 300
| |
| a. Geneza samorządu mieszkańców miast w Polsce w latach 1945-1952. 300'
| |
| b. Powstanie samorządu mieszkańców miast w województwie katowickim. 301
| |
| 4. Ewolucja rozwoju samorządu mieszkańców miast 1958-1990. . . . . 303
| |
| 5. Rezultaty badań nad samorządem mieszkańców. . . . . . . . . . 304
| |
| 6. Działalność samorządu mieszkańców w latach 6O-tych. . . . . . . 308
| |
| Przypisy 311
| |
| VIII. PRZEMYSŁ 318
| |
| A.Tradycjeprzemysłowe 318
| |
| B. Rozwój przemysłu do 1945 roku. . . . . . . . . . . . . . . . 320
| |
| 1. Przemysł włókienniczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320
| |
| 2.Przemysłmetalowy 323
| |
| 3.Górnictwo 330
| |
| 4. Inne gałęzie przemysłu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
| |
| C. Rozwój przemysłu po 1945 roku. . . . . . . . . . . . . . . . 334
| |
| 1. Sytuacja przedsiębiorstw po zakończeniu okupacji niemieckiej. . . . . 334
| |
| 2. Zakłady przemysłu terenowego. . . . . . . . . . . . . . . . 337
| |
| 3. Zakłady przemysłu kluczowego. . . . . . . . . . . . . . . . 338
| |
| Przypisy 346
| |
| IX. RZEMIOSŁO 350
| |
| I.Początkirzemiosła 350
| |
| 2. Struktura organizacyjna rzemiosła zawierciańskiego od 1918 roku. . . . . 351
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354
| |
| X.SZKOLNICTWO 355
| |
| A. Sytuacja prawno-organizacyjna szkół ludowych (powszechnych) na ziemiach
| |
| polskich do 1918 roku - zarys. . . . . . . . . . . . . . . . 355
| |
| 1. Szkoły początkowe w Zawierciu i niektórych miejscowościach Zagłębia Dąbro-
| |
| wskiegodol918roku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
| |
| a. Szkoły ludowe (elementarne) . . . . . . . . . . . . . . . 357
| |
| 2.Szkołyśrednie 360
| |
| 3. Działalność placówek Polskiej Macierzy Szkólnej do 1918 roku. . . . 360
| |
| B. Organizacja szkolnictwa w okresie międzywojennym. . . . . . . . . 372
| |
| C. Struktura szkolnictwa 1919-1939. . . . . . . . . . . . . . . . 374
| |
| D. Rozwój szkolnictwa po II wojnie światowej. . . . . . . . . . . . 379
| |
| I.Reformaszkolnictwa 379
| |
| 2. Stan szkolnictwa w latach 1945-1964. . . . . . . . . . . . . 379
| |
| 3. Szkolnictwo do 1992 roku. . . . . . . . . . . . . . . . . 382
| |
| Przypisy 388
| |
| XI. KULTURA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393
| |
| Uwagi wstępne 393
| |
| A. Ruch teatralny w Zawierciu w latach 1888-1906. . . . . . . . . . 393
| |
| B. Inne formy życia kulturalnego do 1918 roku. . . . . . . . . . . . 396
| |
| C. Wydarzenia kulturalne w latach 1919-1939. . . . . . . . . . . . 401
| |
| D. Rozwój kulturalny po drugiej wojnie światowej. . . . . . . . ., . 414
| |
| Przypisy '..421
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| XII.PRASA 424
| |
| A. Gazety i czasopisma do 1994 roku, w których zamieszczono informacje o
| |
| Zawierciu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429
| |
| XIII. OCHRONA ZDROWIA 430
| |
| A. Problemy zdrowotności do 1949 roku. . . . . . . . . . . . . . 430
| |
| B. Działalność oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża. . . . . . . . . . 436
| |
| C. Ochrona zdrowia do 1992 roku. . . . . . . . . . . . . . . . 438
| |
| Przypisy 441
| |
| XIV.SPORT 443
| |
| A. Kluby i towarzystwa sportowe do 1939 roku. . . . . . . . . . . . 443
| |
| B. Rozwój sportu po 1945 roku. . . . . . . . . . . . . . . . . 446
| |
| Przypisy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456
| |
| Zakończenie 458
| |
| Osoby zasłużone dla Zawiercia i Ziemi Zawierciańskiej do 1939 roku - wybór. 459
| |
| Aneksy 461
| |
| Bibliografia 518
| |
| Streszczenia 538
| |
| Indeksosobowy 541
| |
| Indeks miejcowości i nazw geograficznych. . . . . . . . . . . . . 565
| |
|
| |
|
|
| |
|