Kościół p.w. św. Doroty w Będzinie-Grodźcu: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Będzin Grodziec Kościół p.w. św. Doroty 01.JPG|thumb|400px|Kościół p.w. św. Doroty z 1635 roku]]
[[Plik:Będzin Grodziec Kościół p.w. św. Doroty 01.JPG|thumb|400px|Kościół p.w. św. Doroty z 1635 roku]]


Kościół p.w. św. Doroty w Będzinie-Grodźcu
'''Kościół p.w. św. Doroty w Będzinie-Grodźcu''' - znajduje się na wzgórzu [[Góra św. Doroty|Góry św. Doroty]] w [[Grodziec (Będzin)|Będzinie Grodźcu]].
 
==Historia==
 
Kościółek św. Doroty, zbudowany był około roku [[1637]] za księdza Wojciecha Lipnickiego, proboszcza w [[Grodziec (Będzin)|Grodźcu]], nazywanym też Grojcem. Kościółek był wzniesiony kosztem [[Dorota Kątska|Doroty Kątskiej]], ksieni Norbertanek zwierzynieckich, do których dobra [[Grodziec (Będzin)|grodzieckie]] należały. Dodać też wypada, że ks. Lipnicki był krewnym Doroty Kątskiej. Konsekracji tej świątyni dokonał [[10 października]] [[1638]] r. biskup krakowski Tomasz Oborski.
 
W latach 1638-1730 kościół św. Doroty spełniał rolę kościoła parafialnego, następnie kościół miał osobnego kapelana podległego proboszczowi grodzieckiemu. W czasie zaborów kościół stał się niemal ruiną i na 23 lata zawieszono odprawianie nabożeństw.
 
Dopiero w 1817 roku został wyremontowany dzięki Pawłowi i Tekli Bontanim, ówczesnym właścicielom Grodźca. Kościół przez wieki przechodził różne koleje losu; wojny zniszczyły go, okupant pruski zdewastował grobowce, zrabował wyposażenie, wywiózł organy, a wreszcie kościół zamieniony w stajnię zostawił w stanie ruiny. Dopiero w 1946 roku odbudowano świątynię, której poświęcenia dokonał ks. biskup Teodor Kubina 10 sierpnia 1947 roku. Równocześnie został poświęcony powracający do kościoła cudowny obraz Matki Bożej z Pierścionkiem, który po raz pierwszy pojawił się w świątyni w 1865 roku. W 1968 roku nieznani sprawcy skradli go, lecz na podstawie zdjęcia wykonano kopię i poświęcono ją w 1971 roku.
 
Kościółek św. Doroty był otoczony szczególną czcią przez lud śląski, który za czasów rozbiorów odbywał pielgrzymki do [[Grodziec (Będzin)|Grodźca]].
 
Kościół św. Doroty jest obiektem chronionym, zaliczanym do II kategorii zabytków sztuki w Polsce. Katalog wymienia dwa zabytki znajdujące się w kościele: krucyfiks barokowy i dzwonek z XVIII wieku.
 
Z kościołem oraz cudownym źródełkiem (zdjęcie poniżej) związane są bardzo ciekawe legendy, z którymi można się zapoznać w broszurze [[Historie i Legendy Ziemi Będzińskiej|„Historie i legendy Ziemi Będzińskiej”]]. Możliwość zwiedzania kościółka istnieje podczas mszy świętej, która się odbywa każdego szóstego dnia miesiąca o godz. 15.00.
 
Obiekt w rejestrze zabytków województwa śląskiego: A 11/60 z dnia 23 II 1960 (województwo katowickie)
 
Współrzędne geograficzne: 50° 21' 5" N; 19° 5' 57" E
 
==Architektura==
 
Zbudowana została na rzucie prostokąta z półkolistą absydą od wschodu i kwadratową wieżą od zachodu, a od południa i północy umieszczono dwie kaplice.
[[Plik:Będzin Grodziec Kościół p.w. św. Doroty 02.jpg|thumb|200px|Szkic budynku kościoła z książki [[Dzieje parafii Grodziec]]]]
[[Plik:Będzin Grodziec Kościół p.w. św. Doroty 03.jpg|thumb|200px|Szkic budynku kościoła z książki [[Dzieje parafii Grodziec]]]]
==Obecnie==
Obecnie kościół jest kaplicą filialną parafii [[Parafia p.w. św. Katarzyny w Będzinie-Grodźcu|p.w. św. Katarzyny]] w [[Grodziec (Będzin)|Grodźcu]].
 
 
''źródło: www.powiat.bedzin.pl''
 
==Galeria==
<gallery>
Plik:Kościół_św._Doroty.jpg|'''Kościół św. Doroty''' - [[Grodziec (Będzin)|Będzin Grodziec]]
Plik:Góra św Doroty rys Andriolli-0002.jpg|Widok na '''kościół pw. św. Doroty''', rysunek autorstwa Michała Elwiro Andriolli z około 1889 r.
Plik:Grodziec - Kantor - 0004.jpg|[[Góra św. Doroty]], ''''Kościół p.w. św. Doroty''' w Będzinie-Grodźcu, [[Grodziec (Będzin)]]
Plik:Grodziec - Kantor - 0001.jpg|[[Góra św. Doroty]], '''Kościół p.w. św. Doroty''' w Będzinie-Grodźcu, [[Grodziec (Będzin)]]
Plik:Grodziec - Kantor - 0002.jpg|[[Góra św. Doroty]], Kościół p.w. św. Doroty w Będzinie-Grodźcu, [[Grodziec (Będzin)]]
Plik:Grodziec - Kantor - 0003.jpg|Kościół p.w. św. Doroty - Widok z roku 1930 - przed przebudową)
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
</gallery>
 
==Bibliografia==
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = | imię =  |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim | data = [[1939]] | wydawca = Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim | miejsce = [[Sosnowiec]]  | isbn = | strony = 88}}


[[Kategoria:Zabytki|Będzin-Grodziec, kościół p.w. św. Doroty]]
[[Kategoria:Zabytki|Będzin-Grodziec, kościół p.w. św. Doroty]]

Aktualna wersja na dzień 08:47, 31 sie 2022

Kościół p.w. św. Doroty z 1635 roku

Kościół p.w. św. Doroty w Będzinie-Grodźcu - znajduje się na wzgórzu Góry św. Doroty w Będzinie Grodźcu.

Historia

Kościółek św. Doroty, zbudowany był około roku 1637 za księdza Wojciecha Lipnickiego, proboszcza w Grodźcu, nazywanym też Grojcem. Kościółek był wzniesiony kosztem Doroty Kątskiej, ksieni Norbertanek zwierzynieckich, do których dobra grodzieckie należały. Dodać też wypada, że ks. Lipnicki był krewnym Doroty Kątskiej. Konsekracji tej świątyni dokonał 10 października 1638 r. biskup krakowski Tomasz Oborski.

W latach 1638-1730 kościół św. Doroty spełniał rolę kościoła parafialnego, następnie kościół miał osobnego kapelana podległego proboszczowi grodzieckiemu. W czasie zaborów kościół stał się niemal ruiną i na 23 lata zawieszono odprawianie nabożeństw.

Dopiero w 1817 roku został wyremontowany dzięki Pawłowi i Tekli Bontanim, ówczesnym właścicielom Grodźca. Kościół przez wieki przechodził różne koleje losu; wojny zniszczyły go, okupant pruski zdewastował grobowce, zrabował wyposażenie, wywiózł organy, a wreszcie kościół zamieniony w stajnię zostawił w stanie ruiny. Dopiero w 1946 roku odbudowano świątynię, której poświęcenia dokonał ks. biskup Teodor Kubina 10 sierpnia 1947 roku. Równocześnie został poświęcony powracający do kościoła cudowny obraz Matki Bożej z Pierścionkiem, który po raz pierwszy pojawił się w świątyni w 1865 roku. W 1968 roku nieznani sprawcy skradli go, lecz na podstawie zdjęcia wykonano kopię i poświęcono ją w 1971 roku.

Kościółek św. Doroty był otoczony szczególną czcią przez lud śląski, który za czasów rozbiorów odbywał pielgrzymki do Grodźca.

Kościół św. Doroty jest obiektem chronionym, zaliczanym do II kategorii zabytków sztuki w Polsce. Katalog wymienia dwa zabytki znajdujące się w kościele: krucyfiks barokowy i dzwonek z XVIII wieku.

Z kościołem oraz cudownym źródełkiem (zdjęcie poniżej) związane są bardzo ciekawe legendy, z którymi można się zapoznać w broszurze „Historie i legendy Ziemi Będzińskiej”. Możliwość zwiedzania kościółka istnieje podczas mszy świętej, która się odbywa każdego szóstego dnia miesiąca o godz. 15.00.

Obiekt w rejestrze zabytków województwa śląskiego: A 11/60 z dnia 23 II 1960 (województwo katowickie)

Współrzędne geograficzne: 50° 21' 5" N; 19° 5' 57" E

Architektura

Zbudowana została na rzucie prostokąta z półkolistą absydą od wschodu i kwadratową wieżą od zachodu, a od południa i północy umieszczono dwie kaplice.

Szkic budynku kościoła z książki Dzieje parafii Grodziec
Szkic budynku kościoła z książki Dzieje parafii Grodziec

Obecnie

Obecnie kościół jest kaplicą filialną parafii p.w. św. Katarzyny w Grodźcu.


źródło: www.powiat.bedzin.pl

Galeria

Bibliografia

  • Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim. Sosnowiec  : Komitet Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim, 1939, s. 88. 
Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Kościół_p.w._św._Doroty_w_Będzinie-Grodźcu&oldid=115544”