Piotr Steinkeller: Różnice pomiędzy wersjami
(Przypis.) |
|||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Piotr Steinkeller.jpg|thumb|right| Piotr Steinkeller]] | [[Plik:Piotr Steinkeller.jpg|thumb|right| Piotr Steinkeller]] | ||
'''Piotr Antoni Steinkeller''' (ur. [[15 lutego]] [[1799]] w Krakowie, zm. [[11 lutego]] [[1854]] w Krakowie) – przedsiębiorca, inwestor, bankier, pionier polskiego przemysłu. | '''Piotr Antoni Steinkeller''' (ur. [[15 lutego]] [[1799]] w Krakowie, zm. [[11 lutego]] [[1854]] w Krakowie) – przedsiębiorca, inwestor, bankier, pionier polskiego przemysłu. Prowadził działalność gospodarczą w Rzeczypospolitej Krakowskiej oraz w Królestwie Polskim w Warszawie i w województwie krakowskim ([[Żarki]], [[Dąbrowa Górnicza]], [[Sławków]]). Od jego nazwiska dyliżansy rozwożące pocztę w Królestwie Polskim nazywane były ''steinkellerkami''<ref>{{cytuj stronę|url=http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34889,17080151,Tam__gdzie_kiedys_znajdowala_sie_fabryka_powozow_dzis.html|tytuł=Tam, gdzie kiedyś znajdowała się fabryka powozów dziś stoi blok|opublikowany=warszawa.wyborcza.pl/|data dostępu=2016-02-05}}</ref>. | ||
==Działalność== | ==Działalność== | ||
===Kraków i Rzeczpospolita Krakowska=== | |||
*W rodzinnym Krakowie (po powrocie ze studiów w Wiedniu) prowadził odziedziczone po ojcu przedsiębiorstwo handlowe. | |||
*W latach dwudziestych zakupił nadania górnicze w Jaworznie. | |||
Około roku 1825 przeniósł się do Warszawy. | |||
W latach 1832 – 1835 wybudował w [[Żarki|Żarkach]] Fabrykę Maszyn i Narzędzi. Kolejne inwestycje obejmowały: cegielnię, browar, cukrownię, młyn, jatkę, piekarnię, gorzelnię i destylarnię<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.umigzarki.pl/kategorie/kalendarium|tytuł=Kalendarium|opublikowany=umigzarki.pl/|data dostępu=2013-09-15}}</ref>. | {{CytatD | ||
|1 = Bystry i przenikliwy w odgadywaniu istotnych potrzeb krajowych, niezmordowany w rozwijaniu i wykonywaniu swych pomysłów, młody przemysłowiec stał się tu wkrótce duszą wszelkich przedsięwzięć mających na celu dobro publiczne i nie opuścił już odtąd tego stanowiska, aż po zupełnem wyczerpaniu swych sił materyalnych. | |||
|2 = Tygodnik Ilustrowany | |||
|3 = 1859, numer 7 | |||
}} | |||
===Królestwo Polskie=== | |||
Warszawa i okolice:<br> | |||
*Założył Dom Handlowy w Warszawie. | |||
*Wybudował cegielnię w Pomiechówku. | |||
*Zakupił i unowocześnił młyn parowy na Solcu w Warszawie. | |||
Województwo krakowskie:<br> | |||
*W latach 1832 – 1835 wybudował w [[Żarki|Żarkach]] Fabrykę Maszyn i Narzędzi. Kolejne inwestycje obejmowały: cegielnię, browar, cukrownię, młyn, jatkę, piekarnię, gorzelnię i destylarnię<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.umigzarki.pl/kategorie/kalendarium|tytuł=Kalendarium|opublikowany=umigzarki.pl/|data dostępu=2013-09-15}}</ref>. | |||
{{CytatD | |||
|1 = Gdy [...] Bank Polski zamierzał osuszyć kopalnie olkuskie w [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowie Górniczej]], nowy właściciel [[Żarki|Żarek]] założył tam fabrykę maszyn, którą w r. 1837 na wielką rozwinął skalę, łącząc z nią kuźnię, gisernie i emaljernię, wyrabiając naczynia kuchenne i gospodarskie. W tych warsztatach mechanicznych, poruszanych za pomocą koła wodnego, oraz dwukonnej maszyny parowej, zatrudniającej stu kilkudziesięciu robotników, skupiała się fabryczno-przemysłowa działalność Steinkellera. Wyrabiano tam, między innemi, cenione w owym czasie maszyny i narzędzia rolnicze, słynne na cały kraj resory i karetki pocztowe, na wzór angielskich, zwane Steinkellerkami. Zbudowano też w tych zakładach dla górnictwa rządowego kilkanaście maszyn parowych o sile od 6 do 100 koni, według pomysłu Filipa de Gerard, naczelnego wówczas mechanika górniczego. | |||
|2 = Leopold Méyet, [[Losy pewnego projektu Steinkellera]] | |||
|3 = strona 44, Warszawa 1904 | |||
}} | |||
== Bibliografia == | |||
* [http://history-of-mining.pwr.wroc.pl/old/attachments/article/24/30Wójcik-Cadmia_fossilis.pdf Andrzej Wójcik; Działalność Piotra Steinkellera, Polskiego „Króla” Cynku; Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury, 5 pod red. P.P. Zagożdżona i M. Madziarza, Wrocław 2013] | |||
==Linki zewnętrzne== | ==Linki zewnętrzne== | ||
*[http://www.bilp.uw.edu.pl/ti/1859/foto/n51.htm Obszerny artykuł o Piotrze Steinkellerze w Tygodniku Ilustrowanym na stronie Biblioteki Wacława Borowego] | *[http://www.bilp.uw.edu.pl/ti/1859/foto/n51.htm Obszerny artykuł o Piotrze Steinkellerze w Tygodniku Ilustrowanym na stronie Biblioteki Wacława Borowego] | ||
*[https://pl.wikipedia.org/wiki/Piotr_Steinkeller Biogram Piotra Steinkellera na stronie Wikipedii] | |||
*[http://www.stajniatrot.pl/texts/mondre/dylizans.html Artykuł ''Trąbka pocztyliona gra! czyli: o konnej poczcie i dyliżansach'' na stronie Stajni Trot] | |||
*[http://www.uwazamrze.pl/artykul/1105569/kapitalista-ery-romantykow Artykuł ''Kapitalista ery romantyków'' na stronie Uważam Rze] | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references/> | <references/> | ||
==Zobacz też== | |||
*[[Losy pewnego projektu Steinkellera]] |
Aktualna wersja na dzień 09:31, 10 lut 2022
Piotr Antoni Steinkeller (ur. 15 lutego 1799 w Krakowie, zm. 11 lutego 1854 w Krakowie) – przedsiębiorca, inwestor, bankier, pionier polskiego przemysłu. Prowadził działalność gospodarczą w Rzeczypospolitej Krakowskiej oraz w Królestwie Polskim w Warszawie i w województwie krakowskim (Żarki, Dąbrowa Górnicza, Sławków). Od jego nazwiska dyliżansy rozwożące pocztę w Królestwie Polskim nazywane były steinkellerkami[1].
Działalność
Kraków i Rzeczpospolita Krakowska
- W rodzinnym Krakowie (po powrocie ze studiów w Wiedniu) prowadził odziedziczone po ojcu przedsiębiorstwo handlowe.
- W latach dwudziestych zakupił nadania górnicze w Jaworznie.
Około roku 1825 przeniósł się do Warszawy.
„ | Bystry i przenikliwy w odgadywaniu istotnych potrzeb krajowych, niezmordowany w rozwijaniu i wykonywaniu swych pomysłów, młody przemysłowiec stał się tu wkrótce duszą wszelkich przedsięwzięć mających na celu dobro publiczne i nie opuścił już odtąd tego stanowiska, aż po zupełnem wyczerpaniu swych sił materyalnych. |
” |
— Tygodnik Ilustrowany, 1859, numer 7 |
Królestwo Polskie
Warszawa i okolice:
- Założył Dom Handlowy w Warszawie.
- Wybudował cegielnię w Pomiechówku.
- Zakupił i unowocześnił młyn parowy na Solcu w Warszawie.
Województwo krakowskie:
- W latach 1832 – 1835 wybudował w Żarkach Fabrykę Maszyn i Narzędzi. Kolejne inwestycje obejmowały: cegielnię, browar, cukrownię, młyn, jatkę, piekarnię, gorzelnię i destylarnię[2].
„ | Gdy [...] Bank Polski zamierzał osuszyć kopalnie olkuskie w Dąbrowie Górniczej, nowy właściciel Żarek założył tam fabrykę maszyn, którą w r. 1837 na wielką rozwinął skalę, łącząc z nią kuźnię, gisernie i emaljernię, wyrabiając naczynia kuchenne i gospodarskie. W tych warsztatach mechanicznych, poruszanych za pomocą koła wodnego, oraz dwukonnej maszyny parowej, zatrudniającej stu kilkudziesięciu robotników, skupiała się fabryczno-przemysłowa działalność Steinkellera. Wyrabiano tam, między innemi, cenione w owym czasie maszyny i narzędzia rolnicze, słynne na cały kraj resory i karetki pocztowe, na wzór angielskich, zwane Steinkellerkami. Zbudowano też w tych zakładach dla górnictwa rządowego kilkanaście maszyn parowych o sile od 6 do 100 koni, według pomysłu Filipa de Gerard, naczelnego wówczas mechanika górniczego. |
” |
— Leopold Méyet, Losy pewnego projektu Steinkellera, strona 44, Warszawa 1904 |
Bibliografia
Linki zewnętrzne
- Obszerny artykuł o Piotrze Steinkellerze w Tygodniku Ilustrowanym na stronie Biblioteki Wacława Borowego
- Biogram Piotra Steinkellera na stronie Wikipedii
- Artykuł Trąbka pocztyliona gra! czyli: o konnej poczcie i dyliżansach na stronie Stajni Trot
- Artykuł Kapitalista ery romantyków na stronie Uważam Rze
Przypisy
- ↑ Tam, gdzie kiedyś znajdowała się fabryka powozów dziś stoi blok. warszawa.wyborcza.pl/. [dostęp 2016-02-05].
- ↑ Kalendarium. umigzarki.pl/. [dostęp 2013-09-15].