Getto na Środuli: Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Getto środula sosnowiec.png|thumb|200px]] '''Getto na Środuli''' - wśród mieszkańców [[Sosnowiec|Sosnowca]] znaczny odsetek stanowili Żydzi. W [[1938]] roku
[[Plik:Getto środula sosnowiec.png|thumb|200px]] '''Getto na Środuli''' - getto żydowskie na terenie [[Sosnowiec|Sosnowca]] utworzone przez niemieckich nazistów w czasie II wojny światowej.
mieszkało tutaj ponad 28 tys. osób wyznania mojżeszowego. Wybuch drugiej wojny światowej
przerwał rozwój życia politycznego, kulturalnego, gospodarczego tej społeczności. Od pierwszych dni września [[1939]] roku hitlerowcy rozpoczęli prześladowania Żydów, a polityka eksterminacyjna wobec nich systematycznie się zaostrzała. [[12 maja]] [[1942]] r. do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu - Brzezince wyjechał pierwszy transport [[Sosnowiec|sosnowickich]] Żydów skazanych na zagładę, w czerwcu i sierpniu następne.


W październiku [[1942]] roku gestapo podjęto decyzję o izolowaniu ludności wyznania mojżeszowego w gettach na [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]], [[Stary Sosnowiec (Sosnowiec)|Starym Sosnowcu]] i w [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowie]], [[Środula (Sosnowiec)|Środula]], w odróżnieniu od dwóch pozostałych gett, przewidziana była jako skupisko ludzi młodych, zdrowych i zdolnych do pracy. Akcja przesiedleńcza Polaków do innych regionów
==Początek II wojny światowej==
miasta, a Żydów do gett, odbywała się od listopada [[1942]] do marca [[1943]] roku. Od maja istniało w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] jedynie getto na [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] połączone z [[Getto w Będzinie|gettem w Będzinie]], do którego musieli przeprowadzać się mieszkańcy [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowa]] i [[Stary Sosnowiec (Sosnowiec)|Starego Sosnowca]].
Wśród mieszkańców Sosnowca znaczny odsetek stanowili Żydzi. W [[1938]] roku mieszkało tutaj około 28 tys. osób wyznania mojżeszowego. Wybuch II wojny światowej przerwał rozwój życia politycznego, kulturalnego, gospodarczego tej społeczności. Od pierwszych dni września [[1939]] roku hitlerowcy rozpoczęli prześladowania Żydów, a polityka eksterminacyjna wobec nich systematycznie się zaostrzała. [[12 maja]] [[1942]] r. do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu - Brzezince wyjechał pierwszy transport [[Sosnowiec|sosnowickich]] Żydów skazanych na zagładę, w czerwcu i sierpniu następne.


[[Środula (Sosnowiec)|Środulę]] ogrodzono drutem kolczastym, wprowadzono zakaz
==Stworzenie gett==
opuszczania getta. Żydzi pracujący w "Szopie" poza gettem· chodzili do pracy i wracali z niej razem, pod eskortą milicji żydowskiej.
W październiku [[1942]] roku gestapo podjęto decyzję o izolowaniu ludności wyznania mojżeszowego w gettach na [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]], [[Stary Sosnowiec (Sosnowiec)|Starym Sosnowcu]] i w [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowie]], [[Środula (Sosnowiec)|Środula]], w odróżnieniu od dwóch pozostałych gett, przewidziana była jako skupisko ludzi młodych, zdrowych i zdolnych do pracy. Akcja przesiedleńcza Polaków do innych regionów miasta, a Żydów do gett, odbywała się od listopada [[1942]] do marca [[1943]] roku. Od maja istniało w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] jedynie getto na [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] połączone z [[Getto w Będzinie|gettem w Będzinie]], do którego musieli przeprowadzać się mieszkańcy [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowa]] i [[Stary Sosnowiec (Sosnowiec)|Starego Sosnowca]].
[[Plik:Będzin, Sosnowiec Plan getta.jpg|thumb|200px]]
[[Środula (Sosnowiec)|Środulę]] ogrodzono drutem kolczastym, wprowadzono zakaz opuszczania getta. Żydzi pracujący w "[[Szop|Szopach]]" poza gettem· chodzili do pracy i wracali z niej razem, pod eskortą milicji żydowskiej.


Wobec znacznego skupiska ludności katastrofalne były w getcie warunki mieszkaniowe. W jednym pomieszczeniu przebywało 10 - 15 osób.
Wobec znacznego skupiska ludności katastrofalne były w getcie warunki mieszkaniowe. W jednym pomieszczeniu przebywało nawet 20 osób.


W maju i czerwcu [[1943]] roku Niemcy wywieźli ze [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] do
==Likwidacja getta==
Oświęcimia ponad 1000 osób. Główną akcję likwidacji getta przeprowadzono
W maju i czerwcu [[1943]] roku Niemcy wywieźli ze [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] do Oświęcimia ponad 1000 osób. Główną akcję likwidacji getta przeprowadzono od [[1 sierpnia|1]] - [[6 sierpnia]] [[1943]] r. [[1 sierpnia]] teren [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] ze wszystkich stron otoczony został zwartym kordonem wojska i policji. Świadomi zagrożenia Żydzi ukrywali się w bunkrach, piwnicach itp., skąd byli brutalnie wyciągani. Niektórzy mieszkańcy getta próbowali stawiać opór używając broni palnej. Odgłosy wystrzałów słychać było w rejonie ulic Wapiennej i Północnej. W czasie trwającej tydzień akcji wysiedleńczej od hitlerowskich kul karabinowych zginęło kilkuset Żydów. Ponad 10 tys. osób wywieziono do Brzezinki.
od 1-[[6 sierpnia]] [[1943]] r. [[1 sierpnia]] teren [[Środula (Sosnowiec)|Środuli]] ze wszystkich stron otoczony został zwartym kordonem wojska i policji. Świadomi zagrożenia
Żydzi ukrywali się w bunkrach, piwnicach itp., skąd byli brutalnie wyciągani. Niektórzy mieszkańcy getta próbowali stawiać opór używając broni palnej. Odgłosy wystrzałów słychać było w rejonie ulic Wapiennej i Północnej. W czasie trwającej tydzień akcji wysiedleńczej od hitlerowskich kul karabinowych zginęło kilkuset Żydów. Ponad 10 tys.
osób wywieziono do Brzezinki.


Ostatnie transporty Żydów z [[Sosnowiec|Sosnowca]] do obozu śmierci pojechały
Ostatnie transporty Żydów z [[Sosnowiec|Sosnowca]] do obozu śmierci pojechały w grudniu [[1943]] i styczniu [[1944]] roku. Były to ekipy pozostawione przez Niemców do uprzątnięcia getta oraz Żydzi wyłapani z ukryć po likwidacji getta.
w grudniu [[1943]] i styczniu [[1944]] roku. Były to ekipy pozostawione przez Niemców do uprzątnięcia getta oraz Żydzi wyłapani z ukryć po likwidacji getta.


== Bibliografia ==
==Linki zewnętrzne==
*[https://www.youtube.com/watch?v=rVNCsMeuN1I 65. rocznica likwidacji gett w Zagłębiu (Muzeum Auschwitz) na youtube.com]
*https://www.youtube.com/watch?v=bpLY4ZreT3o
*https://www.youtube.com/watch?v=LHMkjwfmIVQ
*https://www.youtube.com/watch?v=iHyRb3ctnx0
 
==Bibliografia==
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 17-18}}
*{{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 17-18}}


[[Kategoria: Historia]]
[[Kategoria: Historia]]
[[Kategoria: Środula]]

Aktualna wersja na dzień 20:11, 9 lut 2022

Getto środula sosnowiec.png

Getto na Środuli - getto żydowskie na terenie Sosnowca utworzone przez niemieckich nazistów w czasie II wojny światowej.

Początek II wojny światowej

Wśród mieszkańców Sosnowca znaczny odsetek stanowili Żydzi. W 1938 roku mieszkało tutaj około 28 tys. osób wyznania mojżeszowego. Wybuch II wojny światowej przerwał rozwój życia politycznego, kulturalnego, gospodarczego tej społeczności. Od pierwszych dni września 1939 roku hitlerowcy rozpoczęli prześladowania Żydów, a polityka eksterminacyjna wobec nich systematycznie się zaostrzała. 12 maja 1942 r. do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu - Brzezince wyjechał pierwszy transport sosnowickich Żydów skazanych na zagładę, w czerwcu i sierpniu następne.

Stworzenie gett

W październiku 1942 roku gestapo podjęto decyzję o izolowaniu ludności wyznania mojżeszowego w gettach na Środuli, Starym Sosnowcu i w Modrzejowie, Środula, w odróżnieniu od dwóch pozostałych gett, przewidziana była jako skupisko ludzi młodych, zdrowych i zdolnych do pracy. Akcja przesiedleńcza Polaków do innych regionów miasta, a Żydów do gett, odbywała się od listopada 1942 do marca 1943 roku. Od maja istniało w Sosnowcu jedynie getto na Środuli połączone z gettem w Będzinie, do którego musieli przeprowadzać się mieszkańcy Modrzejowa i Starego Sosnowca.

Będzin, Sosnowiec Plan getta.jpg

Środulę ogrodzono drutem kolczastym, wprowadzono zakaz opuszczania getta. Żydzi pracujący w "Szopach" poza gettem· chodzili do pracy i wracali z niej razem, pod eskortą milicji żydowskiej.

Wobec znacznego skupiska ludności katastrofalne były w getcie warunki mieszkaniowe. W jednym pomieszczeniu przebywało nawet 20 osób.

Likwidacja getta

W maju i czerwcu 1943 roku Niemcy wywieźli ze Środuli do Oświęcimia ponad 1000 osób. Główną akcję likwidacji getta przeprowadzono od 1 - 6 sierpnia 1943 r. 1 sierpnia teren Środuli ze wszystkich stron otoczony został zwartym kordonem wojska i policji. Świadomi zagrożenia Żydzi ukrywali się w bunkrach, piwnicach itp., skąd byli brutalnie wyciągani. Niektórzy mieszkańcy getta próbowali stawiać opór używając broni palnej. Odgłosy wystrzałów słychać było w rejonie ulic Wapiennej i Północnej. W czasie trwającej tydzień akcji wysiedleńczej od hitlerowskich kul karabinowych zginęło kilkuset Żydów. Ponad 10 tys. osób wywieziono do Brzezinki.

Ostatnie transporty Żydów z Sosnowca do obozu śmierci pojechały w grudniu 1943 i styczniu 1944 roku. Były to ekipy pozostawione przez Niemców do uprzątnięcia getta oraz Żydzi wyłapani z ukryć po likwidacji getta.

Linki zewnętrzne

Bibliografia

Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Getto_na_Środuli&oldid=104565”