Tekst źródłowy strony Urząd Pocztowy w Sosnowcu

'''Poczta w Sosnowcu''' - najstarsze dzieje poczty na terenie [[Sosnowiec|Sosnowca]] nie są w pełni znane. Prawdopodobnie placówka pocztowa powstała tutaj w okresie Księstwa Warszawskiego, w [[1807]] roku.

==Historia==
'''Powstanie poczty'''<br>
Urzędy pocztowe w Królestwie Polskim lokowano m.in. w miejscowościach leżących wzdłuż linii [[Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim|Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej]], budowanej w latach [[1842]] - [[1848]] i jej odnogi powstałej w okresie [[1858]] - [[1859]]. Utworzone placówki zostały ponumerowane - [[Sosnowiec]] otrzymał nr 278. Do wybuchu I wojny światowej sosnowiecki urząd mieścił się w budynku [[Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny|dworca kolejowego]].

'''Pierwszy znaczek pocztowy'''<br>
W [[1860]] r. na terenie Królestwa wprowadzono pierwszy znaczek pocztowy.

'''Poczta niemiecka w Sosnowcu'''<br>
Po wkroczeniu Niemców do [[Sosnowiec|Sosnowca]], przez krótki czas, od końca października [[1914]] r., do połowy listopada, funkcjonowała poczta niemiecka, unieruchomiona w związku ze spodziewaną kontrofensywą rosyjską.

'''Poczta w kompetencji władz miejskich'''<br>
Dopiero w lipcu [[1915]] r. zaczęto ponownie organizować w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] niemiecki urząd pocztowy. Na pomieszczenia biurowe przeznaczono dwa pokoje na parterze domu Jana Mayerholda, przy [[Ulica 3 Maja (Sosnowiec)|ul. Głównej]] 12, zarekwirowane przez władze okupacyjne. Organizowanie dostawy listów i przesyłek nadchodzących z niemiecką pocztą do tutejszego urzędu pocztowego należało do kompetencji władz miejskich. Doręczycielami byli początkowo milicjanci, a później listonosze podlegający bezpośrednio [[Urząd Miejski w Sosnowcu|Magistratowi]].<br>

Zarządzeniem nadburmistrza [[Künzer|Künzerowi]], w połowie lutego [[1916]] r. powołano Miejską Ekspedycję Listów, która odpowiadała za przyjmowanie i wysyłanie przesyłek w obrębie miasta. Mieściła się ona przy [[Ulica Warszawska (Sosnowiec)|ul. Warszawskiej]] 6 oraz w urzędach dzielnicowych w [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejewie]] i [[Milowice (Sosnowiec)|Milowicach]].

==Znaczki związane z Sosnowcem==
W lutym [[1916]] r. wprowadzono do obiegu znaczki z [[Herb Sosnowca|herbem Sosnowca]] o wartości 3 i 10 kopiejek, wykonane techniką litograficzną przez firmę [[Stanisław Jermułowicz|Jermułowicza]] i Bergmana, a następnie ich drugą wersję, z nadrukowanymi pionowymi belkami zakrywającymi [[Herb Sosnowca|herb]] i napisy „kop”. Ukazały się również dwie kartki pocztowe ze znaczkami wartości 5 kopiejek (tzw. całostki) – jedna z nadrukiem Postkarte - Pocztówka, druga z czarnym paskiem zakrywającym
ten napis. [[24 lipca]] [[1916]] r. wszystkie te znaczki i karty wycofano z obiegu. Wprowadzono natomiast trójkątny znaczek z [[Herb Sosnowca|herbem miasta]] i nadrukiem STADT - MIASTO - SOSNOWICE, bez oznaczenia wartości nominałowej. Już od [[7 sierpnia]] używanie tego znaczka zostało zabronione przez władze okupacyjne. Do końca wojny obowiązywały znaczki niemieckie „Germania” z przedrukiem: GEN.-GOUV-WARSCHAU.<br>

Przedstawione wyżej walory służyły do opłacania wysyłki listów lub kart pocztowych. Pokwitowanie odbioru opłaty za doręczenie zaznaczano natomiast umieszczanymi na przesyłce prostokątnymi stemplami pocztowymi.

==Okres międzywojenny==
Zakończenie wojny położyło kres działalności miejskiej poczty w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. 

'''Zmiana władz na poczcie'''<br>
Po odzyskaniu niepodległości zorganizowano urząd pocztowy na nowych zasadach. Jako placówka państwowa podlegał on bezpośrednio Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów w Krakowie.

'''Problemy z funkcjonowaniem poczty'''<br>
Do najistotniejszych problemów w okresie międzywojennym należało uregulowanie spraw lokalowych poczty. W związku ze wzrastającą liczbą mieszkańców [[Sosnowiec|Sosnowca]], a co za tym idzie interesantów, Urząd Pocztowo-Telegraficzny mieszczący się w kilku niewielkich pokojach kolejowego
budynku mieszkalnego przy [[Ulica 3 Maja (Sosnowiec)|ul. 3 Maja]] 4, nie był w stanie sprawnie funkcjonować. „Kurier Zachodni” pisał nawet ([[1929]]) o konieczności zamknięcia Urzędu z powodu panującej tam ciasnoty i nieodpowiednich warunków sanitarnych.

==Budowa gmachu urzędu pocztowego==
W kwietniu [[1929]] r. władze miejskie podjęły usilne starania o wybudowanie w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] gmachu poczty. W tej sprawie zwróciły się do kompetentnych czynników: Dyrekcji Okręgowej Poczt i Telegrafów w Krakowie i do Ministerstwa. Podejmowane przez władze działania wspierała [[Izba Przemysłowo-Handlowa]]. Dopiero po pertraktacjach trwających kilka lat sprawa dociekała się pomyślnego rozwiązania. Budowę poczty rozpoczęto w ostatnim kwartale [[1934]] r. (w sierpniu tr. Dyrekcja Okręgowa ogłosiła przetarg na wybudowanie gmachu w stanie surowym), a ukończono na początku stycznia [[1936]] r. Budynek stanął na działce kolejowej przy [[Ulica 3 Maja (Sosnowiec)|ul. 3 Maja]] w pobliżu [[Izba Przemysłowo-Handlowa|Izby Przemysłowo-Handlowej]]. Nie wiadomo kto był autorem projektu architektonicznego gmachu. Najprawdopodobniej powstał on w pracowni Dyrekcji Okręgowej Poczt i Telegrafów w Krakowie jako praca zespołowa. Budynek był funkcjonalny i charakteryzował się nowoczesnym wnętrzem.

'''Oddziały Poczty'''<br>
Oprócz poczty głównej (Sosnowiec 1), w wynajętych lokalach działały Urzędy Pocztowe w [[Milowice (Sosnowiec)|Milowicach]], [[Modrzejów (Sosnowiec)|Modrzejowie]], [[Sielec (Sosnowiec)|Sielcu]] i [[Pogoń (Sosnowiec)|Pogoni]]. 

==Okres II wojny światowej==
Podczas II wojny światowej zlikwidowano pocztę polską - jej działalność przejęła poczta niemiecka.

==Okres po II wojnie światowej==
Po wyzwoleniu, już [[29 stycznia]] [[1945]] r. uruchomiono w [[Sosnowiec|Sosnowcu]], w przedwojennym budynku, obwodowy Urząd Pocztowy.

==Czasy współczesne==
Od [[1992]] r. poczta działa jako samodzielne przedsiębiorstwo. Rejonowy Urząd Poczty w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] obejmuje zasięgiem powiaty ziemskie – [[Powiat będziński|będziński]] i [[Powiat zawierciański|zawierciański]] - oraz powiaty grodzkie – [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowę Górniczą]] i [[Sosnowiec]]. Podlega mu 71 Urzędów, 22 Agencje i 50 Oddziałów. Na terenie [[Sosnowiec|Sosnowca]] znajduje się. 25 placówek pocztowych (20 Urzędów, 3 Agencje i 2 Oddziały).

==Galeria==
<gallery>
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
</gallery>

==Bibliografia==
* {{Cytuj książkę  | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = [[Sosnowieckie ABC (5)|Sosnowieckie ABC, tom V]] | data =[[2006]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce =  | isbn = 978-83-89199-37-9 | strony = 43-45}}