Tekst źródłowy strony Pałac Wilhelma Schoena w Sosnowcu

[[Plik:Sosnowiec Pałac Wilhelma Schoena 01.JPG|thumb|420px|Pałac Wilhelma Schoena (przed pożarem) (Foto: Dariusz JUREK)]]
[[Plik:Sosnowiec Pałac Wilhelma Schoena 02.JPG|thumb|420px|Pałac Wilhelma Schoena (przed pożarem) (Foto: Dariusz JUREK)]]

'''Pałac [[Wilhelm Schön‎|Wilhelma Schoena (Schöna)]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]''' (Mały Pałac Schönów); Położony w kompleksie przy [[Ulica Chemiczna (Sosnowiec)|ul. Chemicznej 12]]; Jeden z dwóch pałaców wchodzący w skład [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|Zespołu parkowo-pałacowego]] - to dwukondygnacyjna budowla na planie prostokąta. Został wzniesiony w roku 1900 roku według projektu [[Józef Pomian-Pomianowski|Józefa Pomian-Pomianowskiego]]. Konstrukcja w stylu neobarokowym ma charakter willi bez cech reprezentacyjnej monumentalności, przykryty czterospadowym, wysokim, łamanym dachem wspartym na pilastrach, które są niemal jedyną dekoracją fasady. Poza nimi charakterystyczny jest naczółek portalu z ozdobnym, pustym kartuszem.
Elewacja zachodnia pałacu, ogrodowa, wyposażona była w ganek z dachem wspartym na dwóch jońskich kolumnach. Wejście główne pałacu, które stanowi wysunięty przedsionek, znajduje się po stronie wschodniej. Pałacyk miał pełnić funkcję pomocniczą (mieszkalną i gościnną) w stosunku do pierwszej rezydencji.

Pałac Wilhelma jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. A-1241 z 10/04/1980 jako element [[Park Schönowski na Środuli (Sosnowiec)|zespołu pałacowego Schoena]].

==Historia==
Od 1900 aż do 1945 Pałac był w użytkowaniu [[:Kategoria:Schöenowie|rodziny Schoenów]]. Od 1910 mieszkał w nim [[Wilhelm Schön]]) ze swoją żoną [[Elsa Schön|Elsą Schön]].

W czasie wojny, od 1943  zapewniał schronienie dla ówczesnego komendanta [https://pl.wikipedia.org/wiki/Okręg_Śląsk_Armii_Krajowej Okręgu Śląskiego Armii Krajowej] - [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Walter-Janke Zygmunta Waltera-Jankego]. Po wojnie razem z pobliskimi [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|zakładami włókienniczymi]] został znacjonalizowany. 
Po 1945 roku mieściła się w nim '''Zasadnicza Szkoła Włókiennicza''', od [[1976]] roku '''[[Studenckie Centrum Kultury Zameczek-Remedium]]'''. W ręce gminy pałac Wilhelma trafił od [[Zakłady Przemysłu Włókienniczego C. G. Schön, później Intertex, Sosnowiec, 1886 - 2007|przędzalni Intertex]], która przekazała go miastu w ramach kompensaty długów. Pałac  wraz z otaczającym je parkiem w rejonie ul. Chemicznej w 1980 roku zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Następnie trafił w ręce prywatne i mięściło się w nim i prywatna szkoła handlowa.

W [[2004]] roku gmina Sosnowiec odkupiła ten pałac, z planem przywrócenia mu dawnej świetności. Pałac był także wpisany do [http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf programu Rozwoju Miasta Sosnowca na lata 2007-2013] w ramach ochrona dziedzictwa kulturowego miasta Sosnowca: miał służyć Muzeum Miejskiemu jako towarzysząca placówka o charakterze kulturalnym<ref>{{cytuj stronę|url=http://dlasosnowca.pl/wp-content/uploads/2020/05/Program-rozwoju-Sosnowca-2007-2013.pdf|tytuł=Program rozwoju miasta Sosnowca na lata 2007 - 2013 Załącznik do Uchwały Nr 176/XIII/07
Rady Miejskiej w Sosnowcu z dnia 21 czerwca 2007 roku |opublikowany=dlasosnowca.pl|data dostępu=2020-05-02}}</ref>. Z braku funduszy na remont miasto sprzedało pałac. Nabywcy postawiono warunek, że ma go przeznaczyć na działalność usługową. W 2009 roku właścicielem pałacu został Przemysław Jędrzejczyk, prezes firmy budowlanej [https://www.zrbjedrzejczyk.pl/ ZRB Jędrzejczyk], który planował odnowić pałac i umieścić w nim hotel, restauracje i dwie sale bankietowe. 23 czerwca 2010 roku, w godzinach popołudniowych, wybuchł duży pożar w wyniku podpalenia, który spowodował znaczne zniszczenia w pałacu. M.in. doszczętnie spłonął dach budynku. Budynek został w znacznej części wyremontowany, przy czym zmienił częściowo pierwotny wygląd. W 2021 został wystawiony na sprzedaż.

==Forma ochrony==
Pałac Wilhelma jest wpisany do [http://wkz.katowice.pl/uslugi/rejestr-zabytkow wojewódzkiego rejestru zabytków] pod nr rej. '''A-1241 z 10/04/1980''' jako element [[Zespół pałacowy Schöna na Środuli|zespołu pałacowego Schoena]], w skład którego wchodzą: stanowiący siedzibę muzeum pałac [[Ernst Schoen|Ernsta]] 1894–1897–XIX w., opisywany tutaj pałac [[Wilhelm Schön|Wilhelma]] z początku XX w., budynek gospodarczy z początku XX w., dom ogrodnika z końca XIX w., park z tarasami, grota oraz ruina pawilonu orientalnego.

==Galeria==
<gallery>
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
</gallery>
== Przypisy ==

<references/>

==Linki zewnętrzne==
* [https://pl.pinterest.com/pozytywnysosnowiec/zabytki-sosnowca-monouments-in-sosnowiec/pałac-wilhelma-w-parku-schoena-środula-sosnowiec/ Zdjęcia pałacu z różnych okresów]
[[Kategoria:Zabytki|Sosnowiec, Pałac Wilhelma Schoena]]
[[Kategoria:Pałace i dwory|Sosnowiec, Wilhelma Oskara Schoena]]
[[Kategoria:Zabytki Sosnowca|Pałac Wilhelma Schoena]]
[[Kategoria:Pałace Sosnowca|Pałac Wilhelma Schoena]]
[[Kategoria:Architektura neobarokowa w Sosnowcu]]