Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn"

Z WikiZagłębie
Wersja z dnia 14:54, 10 gru 2021 autorstwa Krzysztof Poplawski (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Akcja Towarzystwa
Mapa z zaznaczonymi kopalniami Towarzystwa
Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" kwit na 5 fenigów

Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" - założone w Czeladzi w 1899 r. przez: Karola, Emila i Annę Scheiblerów, Alfreda Biedermanna, Juliana Heinzla, Juliana Kunitzera, Edwarda Herbsta oraz Stanisława Reichera z Sosnowca.[1]

Majątek

Towarzystwo posiadało trzy kopalnie węgla kamiennego:

oraz cementownię "Saturn" i dwie elektrownie: centralną dla całego Towarzystwa przy kopalni "Jowisz" o zainstalowanej mocy 17100 KW i rezerwową przy kopalni "Saturn" o zainstalowanej mocy 2500 KW, wytwórnię wyrobów cementowych, lasy w Kamienicy koło Szczawnicy, Gorenicach i Sączowie, oraz majątek ziemski w Rudnikach o łącznym obszarze 6829 ha.

Wydobycie

Tabela wydobycia w latach 1925 - 1932

LP Rok Ilość (tony)
1. 1925 802,219
2. 1926 1,005,567
3. 1927 1,093,082
4. 1928 1,127,597
5. 1929 1,397,143
6. 1930 1,019.809
7. 1931 963,329
8. 1932 748,738

Węgiel swój T-wo "Saturn" lokowała, poza rynkiem wewnętrznym, w 30-40% ogólnej produkcji zagranicą, w krajach następujących: Austria, Węgry, Czechosłowacja, Rumunia, Włochy, Francja, Belgia, Szwecja, Dania, Norwegia, Finlandia, Litwa, Łotwa i inne.

Tabela wydobycia i zatrudnienia z 1927 roku

Tabela przedstawia wydobycie węgla oraz zatrudnienie w Towarzystwie Górniczo-Przemysłowym "Saturn" oraz innych wybranych towarzystwach i spółkach na terenie Zagłębia Dąbrowskiego w 1927 roku.

LP Przedsiębiorstwo Ilość czynnych kopalń Ilość pracowników Ilość (tony) Ilość (procenty)
1. Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich 6 5.330 1.461.102 19.11 -
2. Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Saturn" 3 3.342 1.215.283 15.90 -
3. Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych 2 3.545 1.062.000 13.89 -
4. Gwarectwo „Hrabia Renard” 1 2.165 742.926 9.72 -
5. Towarzystwo Bezimienne Kopalń Węgla "Czeladź” Piaski 1 2.021 666.997 8.73 -
6. Towarzystwo Francusko - Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla 2 2.392 665.456 8.71 -
7. Grodzieckie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych 1 1.653 546.210 7.15 -
8. Francusko-Polskie Towarzystwo Górnicze 1 1.136 383.378 5.01 -
9. Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla "Flora" 1 1.628 371.595 4.86 -
10. Inne przedsiębiorstwa 16 2.973 529.276 6.92 -
OGÓŁEM 34 26.263 7.644.223 100 -

W 1933 r. w kopalniach Towarzystwa "Saturn" urządzenia sortowni dawały możność wysyłania do 10.000 ton węgla dziennie, co stanowi około 3,000.000 ton rocznie. W 1938 r. kopalnie Towarzystwa "Saturn" wydobywały 1.120.496 ton węgla i zatrudniały przeciętnie 3.042 robotników.

Ciekawostki

Przy zakładach Towarzystwa, prócz normalnych ustawowych urządzeń socjalnych, były urządzone parki publiczne z boiskami sportowymi, ogródki Jordanowskie dla dzieci, przedszkola, dom wypoczynkowy w Kamienicy, z którego korzystali robotnicy z ich rodzinami w czasie urlopów.

Galeria

Bibliografia

Przypisy