Tekst źródłowy strony Irządze (gm. Irządze)

{{Miejscowość infobox
 | Miejscowość        = -
 | dopełniacz_miejscowości  = -
 | panorama           = Brak zdjęcia.jpg
 | herb_miejscowość   = 
 | flaga_miejscowość  = 
 | województwo        = śląskie
 | grodzki            = 
 | powiat             = zawierciański
 | Gmina              = Irządze
 | rodzaj_gminy       = wiejska
 | zarządzający       = Sołtys 
 | sołtys             = ?
 | miejska            = 
 | powierzchnia       = ?
 | wysokość           =
 | pozycja            = 
 | rok                =
 | populacja          = ? 
 | gęstość            = 
 | tablica_rej        = SBE
 | założone           = 
 | www                = 
}}
[[Plik:Tablica informacyjna Miejscowość.jpg|thumb|260px|Tablica informacyjna]]

'''Irządze''' - wieś, siedziba niewielkiej [[Gmina Irządze (powiat zawierciański)|gminy wiejskiej]] w powiecie zawierciańskim, na Progu Lelowskim. We wsi sklepy, biblioteka, poczta, szkoła podstawowa i gimnazjum.

==Historia==
Jedna z najstarszych miejscowości w tej części Małopolski. Pochodzenie nazwy jest niejasne. W XIII i XIV w. miejscowość była siedzibą dekanatu (późniejszy dekanat lelowski). Później miejscowość była dzielona na dwie części: Irządze Dolne i Górne. W [[1789]] roku Irządze Dolne liczyły 142 mieszkańców (w tym 66 kobiet) w 25 domach (w tym dwór); Irządze Górne - 22 domy (dwór, karczma, młyn, dwa browary) i 144 mieszk. (w tym 73 kobiety). Przy kościele parafialnym p.w. św. Wacława był przytułek dla ubogich<ref>Materiały do słownika historyczno-geograficznego województwa krakowskiego w dobie Sejmu Czteroletniego pod red. W. Semkowicza, T. Czorta, A. Szumańskiego, Wyd. PAU, Kraków [[1939]]</ref>. W [[1862]] r. Irządze liczyły 75 domów 671 mieszkańców, była tu gorzelnia<ref>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III</ref>.

Wieś należała do powiatu lelowskiego, później olkuskiego i włoszczowskiego. W latach 1975-1998 do województwa częstochowskiego; od [[1999]] w powiecie zawierciańskim.

Wieś jak cała gmina leży typowo rolniczym krajobrazie - w otoczeniu rozległe grunty orne (częściowo na glebach lessowych). We wsi stary kościół (obecnie murowany), dwór (siedziba urzędu gminy), pomnik upamiętniających poległych w II wojnie światowej.

==Dzielnice i osiedla==
*
*

==Wykaz ulic==
*
*
*


==Galeria==
<gallery>
Plik:Irzadze-pomnik.JPG|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia: 
Plik:Brak zdjęcia.jpg|Opis zdjęcia:  
</gallery>

==Linki zewnętrzne==
*[http://www.irzadze.pl/ Urząd Gminy Irządze]

{{Przypisy}}

[[Kategoria:Miejscowości w gminie Irządze|Irządze]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe związane z gminą Irządze|Irządze]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe związane z powiatem zawierciańskim|Irządze]]
[[Kategoria:Nazwy miejscowe w Zagłębiu Dąbrowskim|Irządze]]