Środula (Sosnowiec): Różnice pomiędzy wersjami

Z WikiZagłębie
Nie podano opisu zmian
Linia 36: Linia 36:
Na obszarze dzielnicy wyróżnić można:
Na obszarze dzielnicy wyróżnić można:
* [[Środula Górna (Sosnowiec)|Środulę Górną]]
* [[Środula Górna (Sosnowiec)|Środulę Górną]]
** Stara Środula
** Nowa Środula
* [[Środula Dolna (Sosnowiec)|Środulę Dolną]]
* [[Środula Dolna (Sosnowiec)|Środulę Dolną]]
* [[Środulka (Sosnowiec)|Środulkę]]
* [[Środulka (Sosnowiec)|Środulkę]]
Linia 57: Linia 59:


Od lat 70-tych ubiegłego wieku zaczęło się stopniowe wyburzanie starych środulskich domów w obszarze Górnej Środuli i budowa istniejącego do dziś osiedla bloków z [https://pl.wikipedia.org/wiki/Technologia_wielkopłytowa wielkiej płyty].  
Od lat 70-tych ubiegłego wieku zaczęło się stopniowe wyburzanie starych środulskich domów w obszarze Górnej Środuli i budowa istniejącego do dziś osiedla bloków z [https://pl.wikipedia.org/wiki/Technologia_wielkopłytowa wielkiej płyty].  
W 1999 na bagnistym terenie rozlewisk [[Potok Zagórski|Potoku Zagórskiego]] na terenie [[Kolonia Zuzanna (Sosnowiec)|Zuzanny]], wybudowano Centrum Handlowe sieci [https://pl.wikipedia.org/wiki/Auchan Auchan]. W kwietniu 2000 w pobliżu powstaje sklep wielkopowierzchniowy sieci [Leroy Merlin]


W 2001 roku w części dzielnicy [[Konstantynów (Sosnowiec)|Konstantynów]] wybudowano [[Centrum Handlowe Plejada|centrum handlowego „Plejada”]]. Powstało ono głównie na terenach [[Huta "Katarzyna" (Sosnowiec)|Huty Buczka]] w miejscu zlikwidowanej w 1983 roku [[Hałda huty "Katarzyna" w Sosnowcu - Konstantynowie|hałdy hutniczej]].   
W 2001 roku w części dzielnicy [[Konstantynów (Sosnowiec)|Konstantynów]] wybudowano [[Centrum Handlowe Plejada|centrum handlowego „Plejada”]]. Powstało ono głównie na terenach [[Huta "Katarzyna" (Sosnowiec)|Huty Buczka]] w miejscu zlikwidowanej w 1983 roku [[Hałda huty "Katarzyna" w Sosnowcu - Konstantynowie|hałdy hutniczej]].   
W 2006 roku obok istniejących sklepów Auchan i Leroy Merlin, największy w Polsce w tamtym czasie sklep sportowy uruchamia sieć [https://pl.wikipedia.org/wiki/Decathlon Decathlon].


W 2013 roku powstała pierwsza publikacja opisująca całościowo historię Środuli pt: "Środula - historia zapomnianej dzielnicy 1612-1970", autor Artur Żak.
W 2013 roku powstała pierwsza publikacja opisująca całościowo historię Środuli pt: "Środula - historia zapomnianej dzielnicy 1612-1970", autor Artur Żak.
W 2018 rozpoczyna się wyburzenie dawnych budynków [[Huta "Katarzyna" (Sosnowiec)|Huty Katarzyna (późniejsza Buczka)]] na granicy [[Konstantynów (Sosnowiec)|Konstantynowa]] i [[Osiedle patronackie Huty "Katarzyna" (Sosnowiec)|Katarzyny]]


W 2021 roku w Górnej Środuli rozpoczęto budowę Nowej Środuli - pierwszych w dzielnicy bloków mieszkalnych od lat 90-tych XX więku. W tym samym roku firma Euro Mall rozpoczęła budowę parku handlowego sąsiadującego z CH Plejada.  
W 2021 roku w Górnej Środuli rozpoczęto budowę Nowej Środuli - pierwszych w dzielnicy bloków mieszkalnych od lat 90-tych XX więku. W tym samym roku firma Euro Mall rozpoczęła budowę parku handlowego sąsiadującego z CH Plejada.  

Wersja z 01:23, 19 sty 2022

Herb Sosnowca Środula
dzielnica Sosnowca
Status dzielnica
W granicach Sosnowca od 1914
Kod pocztowy 41-219

Informacje ogólne

Panorama dzielnicy
Panorama osiedla

Środula - dzielnica znajdująca od się w północnej części Sosnowca. Graniczy z Zagórzem, Pogonią i Sielcem, a miasta, które sąsiadują ze Środulą to Będzin i Dąbrowa Górnicza.

Na obszarze dzielnicy wyróżnić można:

Historia

Reklama Fabryki Chemicznej 1921

Dokładny czas powstania Środuli jest nieznany. Wiadomo, że w 1645 na drodze wiodącej z Będzina do Mysłowic istniała osada karczmarska o tej nazwie[1].

Historycznie należała do dóbr Zagórza. Do 1880 roku stał tutaj folwark wybudowany w bliżej nie określonym czasie. W drugiej połowie XIX wieku osada była własnością Gwarectwa von Kramsty, które wydzierżawiło ją W. Meyherholdowi[1]. Na znaczeniu zyskała, gdy w okolicy powstały zakłady przemysłowe Fitznera-Gampera, przędzalnia Schóna, fabryki chemiczne na Środulce.

Pierwotnie większość zabudowy Środuli stanowiły domy wzniesione głównie z kamieni wapiennych (surowiec pozyskiwano w wielu okolicznych odkrywkach: Dolna Środula, Pekin-Zagórze) z dodatkiem czerwonej cegły.

W 1914 Środula została włączona do Sosnowca.

Intensywnie rozbudowywała się Środula po I wojnie światowej. Ciekawostką jest, iż wszystkie ulice równoleżnikowe Środuli otrzymały imiona pisarzy, a południkowe malarzy i rzeźbiarzy (dziś układ ten jest mocno zaburzony).

Będzin, Sosnowiec Plan getta.jpg

W okresie II Wojny Światowej wysiedlono Polaków, a na ich miejsce zesłano ludność wyznania mojżeszowego, spędzoną tu z całego Zagłębia, tworząc getto. Istniało ono do 1943 roku, kiedy to podczas akcji likwidacji getta większość jego mieszkańców trafiła do obozów koncentracyjnych i zagłady w Oświęcimiu lub zginęła.

Od lat 70-tych ubiegłego wieku zaczęło się stopniowe wyburzanie starych środulskich domów w obszarze Górnej Środuli i budowa istniejącego do dziś osiedla bloków z wielkiej płyty.

W 1999 na bagnistym terenie rozlewisk Potoku Zagórskiego na terenie Zuzanny, wybudowano Centrum Handlowe sieci Auchan. W kwietniu 2000 w pobliżu powstaje sklep wielkopowierzchniowy sieci [Leroy Merlin]

W 2001 roku w części dzielnicy Konstantynów wybudowano centrum handlowego „Plejada”. Powstało ono głównie na terenach Huty Buczka w miejscu zlikwidowanej w 1983 roku hałdy hutniczej.

W 2006 roku obok istniejących sklepów Auchan i Leroy Merlin, największy w Polsce w tamtym czasie sklep sportowy uruchamia sieć Decathlon.

W 2013 roku powstała pierwsza publikacja opisująca całościowo historię Środuli pt: "Środula - historia zapomnianej dzielnicy 1612-1970", autor Artur Żak.

W 2018 rozpoczyna się wyburzenie dawnych budynków Huty Katarzyna (późniejsza Buczka) na granicy Konstantynowa i Katarzyny

W 2021 roku w Górnej Środuli rozpoczęto budowę Nowej Środuli - pierwszych w dzielnicy bloków mieszkalnych od lat 90-tych XX więku. W tym samym roku firma Euro Mall rozpoczęła budowę parku handlowego sąsiadującego z CH Plejada.

Galeria

Środulka na planie Sosnowca z 1907 roku

Na dawnej fotografii

  • Dom państwa Hurasów, znajdujący się na rogu ulic Okrzei i Krasińskiego

  • Opis zdjęcia:

  • Opis zdjęcia:

  • Opis zdjęcia:

  • Opis zdjęcia:

Ciekawostki

Zobacz także

Bibliografia

  • Małgorzata Śmiałek, Dzielnice Sosnowca - Zarys dziejów
  • "Z przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego i okolicy" tom IV - Sosnowiec - Marian Kantor Mirski (reedycja 1991r)
  • "Sosnowiec znany i nieznany" - Jan Przemsza Zieliński 1997r.
  • "Środula - historia zapomnianej dzielnicy 1612-1970", Artur Żak, ISBN 9788361975496

Przypisy

  1. ↑ 1,0 1,1 Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 166.. [dostęp 2022-01-18].
Źródło: „https://wikizaglebie.pl/index.php?title=Środula_(Sosnowiec)&oldid=104044”