Wierszyna. Polska wieś na Syberii Wschodniej. 1910–2010. Z dziejów dobrowolnej migracji chłopów polskich na Syberię na przełomie XIX i XX wieku

Z WikiZagłębie
Biblioteka Zagłębiaka
Wierszyna. Polska wieś na Syberii Wschodniej. 1910–2010..jpg
Tytuł Wierszyna. Polska wieś na Syberii Wschodniej. 1910–2010. Z dziejów dobrowolnej migracji chłopów polskich na Syberię na przełomie XIX i XX wieku
Rok wydania ???
Miejsce wydania ???
Wydawca ???
Liczba stron ...
Autor
Autor Władysław Masiarz

Informacje:

Autor: Władysław Masiarz

Wydawca: ???

Miejsce i rok wydania: ???, ???

Ilość stron: ...

Oprawa: ...

  • ISBN 978-83-7571-213-1 (KTE)
  • ISBN 978-83-65208-46-0 (KA AFM)

Opis:

(Ze Wstępu): Przeszło sto lat temu, w 1910 r., w tajdze Wschodniej Syberii, 120 km na północ od Irkucka, polscy przesiedleńcy z Zagłębia Dąbrowskiego założyli wioskę, którą później nazwali WIERSZYNA. Powstała ona w okresie wzmożonej kolonizacji chłopskiej Syberii za rządów premiera Piotra Stołypina. Wioska istnieje do dziś, a potomkowie Polaków, pomimo życia w rosyjsko-buriackim otoczeniu, zachowali język i kulturę polską.

Pragnąc przedstawić jej interesujące, choć trudne dzieje, nie można pominąć całego kontekstu zasiedlania Syberii od końca XIX w., w tym dobrowolnej migracji Polaków. W okresie 1880–1914 i w latach późniejszych polscy badacze i dziennikarze posługiwali się terminem emigracja także na wychodźstwo do Rosji i na Syberię. Uważam, że w tym wypadku należy się posługiwać wyłącznie terminem migracja, gdyż był to ruch przesiedleńczy i osadniczy w granicach jednego państwa, jakim było wówczas Cesarstwo Rosyjskie.

Ta skomplikowana tematyka miała przemożny wpływ na układ pracy. Najpierw przedstawiłem w ogólnych zarysach rosyjską kolonizację Syberii i dobrowolną migrację chłopów polskich, a dopiero na tym tle dzieje wsi Wierszyna, jako relikt stołypinowskiej kolonizacji Syberii.

Spis treści:

strona 009 • Wstęp

  • Rozdział 1. Rosyjska kolonizacja Syberii w końcu XIX i na początku XX w.

strona 019 • 1. Główny tok migracji na Syberię z Rosji, Ukrainy, Litwy i Łotwy 1880–1905

strona 030 • 2. Stołypinowski etap przyśpieszenia kolonizacji Syberii 1906–1914

  • Rozdział 2. Dobrowolna migracja chłopska z Królestwa Polskiego na Syberię 1877–1914

strona 051 • 1. Początki migracji chłopów z ziem polskich 1877–1897

strona 058 • 2. Ruch przesiedleńczy z Królestwa Polskiego w latach 1897–1905

strona 068 • 3. Polacy w stołypinowskim etapie kolonizacji Syberii 1906–1914

strona 076 • 4. Zaspokajanie religijnych potrzeb polskich osiedleńców

strona 081 • 1. Kryzys w Zagłębiu po rewolucji 1905–1907

strona 091 • 2. Ruch przesiedleńczy w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1909–1910

strona 101 • 3. Formy i metody przeciwdziałania dobrowolnej migracji na Syberię

  • Rozdział 4. Dzieje Wierszyny – polskiej wsi w guberni irkuckiej 1910–2010

strona 113 • 1. Decyzji o przesiedleniu się z Zagłębia Dąbrowskiego na Syberię

strona 122 • 2. Trudne początki polskich osadników na Trubaczejewskim Uczastku

strona 152 • 3. Wierszyna w pierwszym dziesięcioleciu władzy sowieckiej 1917–1927

strona 158 • 4. Przymusowa kolektywizacja Wierszyny 1930–1937

strona 184 • 5. Stalinowskie represje. Mord 31 Polaków z Wierszyny w 1938 r.

strona 194 • 6. Wierszyna w latach II wojny światowej 1939–1945

strona 201 • 7. Kołchozowa egzystencja w latach „budowy komunizmu” 1945–1989

strona 210 • 8. Odkrywanie Wierszyny po roku 1990 – odradzanie się polskości i powrót do korzeni

  • Rozdział 5. Genealogie rodzin mieszkających w Wierszynie w latach 1910–2010

strona 233 • 1. Rodziny polskie

strona 306 • 2. Rodziny mieszane polsko-rosyjskie, polsko-ukraińskie i polsko-buriackie mieszkające w Wierszynie po 1939 r.

strona 307 • 3. Wykaz pierwszych polskich dzieci urodzonych w Wierszynie w 1912 r. (na podstawie metryk urodzenia i chrztu z kościoła parafialnego w Irkucku)

strona 309 • Zakończenie

  • Aneksy

strona 313 • Aneks nr 1. Wioski z polskimi kolonistami-osiedleńcami na Syberii do 1914 r.

strona 316 • Aneks nr 2. Wykaz ważniejszych wydawnictw Głównego Zarządu Przesiedleńczego w Sankt Petersburgu dotyczący przesiedlania się za Ural z lat 1904–1914

strona 320 • Aneks nr 3. Niezbędne wiadomości. Każdemu, kto zamierza przesiedlać się, należy wiedzieć

strona 325 • Aneks nr 4. Прошение z 30 I 1910 r.

strona 330 • Aneks nr 5. Kosztorys budowy wierszynińskiej jednoklasowej szkoły z XI 1910 r.

strona 331 • Aneks nr 6. Wykaz mieszkańców Wierszyny według kolejnych list z lat 1910–1911

strona 334 • Aneks nr 7. Zestawienie kosztów budowy kaplicy w Wierszyninie z 23 XII 1912 r.

strona 335 • Aneks nr 8. Alfabetyczny wykaz Polaków pochowanych na cmentarzu w Wierszynie sporządzony z krzyży odnalezionych osobiście w maju 1991 r.

strona 337 • Aneks nr 9. Spis młodych wyborców z Wierszyny z 6 XII 1934 r.

strona 339 • Aneks nr 10. Wykaz biedniaków i średniaków w Wierszynie w XII 1930 r.

strona 342 • Aneks nr 11. Wykaz 30 Polaków z Wierszyny zamordowanych przez NKWD w Irkucku 19 II 1938 r.

strona 348 • Aneks nr 12. Sprawa K. Soi i innych w liczbie 30. Pełny tekst dokumentu nr 718 z 6 I 1938 r., podany do druku przez J. Szostaka w 2001 r. – do s. 201.

strona 353 • Aneks nr 13. Życzenia na 100-lecie Wierszyny

strona 355 • Wykaz skrótów i pojęć

strona 357 • Bibliograβia

strona 365 • Indeks miejscowości

strona 371 • Indeks nazwisk

strona 385 • Album. Domostwa polskich rodzin w Wierszynie