Ziemia chrzanowska

   Ziemia Chrzanowska to zieima położona w zachodniej części województwa małopolskiego i wschodniej części województwa śląskiego. Geograficznie Ziemia Chrzanowska położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, Kotlinie Oświęcimskiej i Wyżynie Śląskiej (Pagórach Jaworznickich).
   Obejmuje swoim obszarem aż:
   - miasto Jaworzno
   - gminę Chrzanów
   - gminę Trzebinia
   - gminę Krzeszowice
   - gminę Libiąż
   - gminę Alwernia
   - gminę Chełmek
   a także:
   wsie i dzielnice:
   - Rudawa
   - Brzoskwinia
   - Radwanowice
   - Pisary
   - Niegoszowice
   - Brzezinka
   - Młynka
   - Nielepice w gminie Zabierzów
   - dzielnica Jęzor w Sosnowcu
   Z atrakcji turystycznych i zabytków na ziemi chrzanowskiej można wymienić:
   - Kolegiata Św. Wojciecha i św. Katarzyny z XVI w. w Jaworznie z cudownym obrazem Matki Bożej Jaworznickiej,
   - Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy z ukoronowanym przez Jana Pawła II obrazem w 1999 r. w Jaworznie,
   - Unikalny na skalę światową Trójkątny Rynek Główny w Jaworznie,
   - Zamek Tenczyn w Rudnie,
   - Zamek Lipowiec w Wygiełzowie,
   - Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie,
   - Klasztor w Czernej
   - Kościół św. Marcina w Krzeszowicach
   - Najstarsze w Polsce Muzeum Straży Pożarnej w Alwerni
   - Zespół pałacowo Parkowy w Młoszowej
   - Pozostałości po Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie.
   - Klasztor oo. Bernardynów w Alwerni
   - Zabytkowy gotycki drewniany kościół typu zaskrzynieniowowięźbowa w Paczółtowicach
   - Diabelski Most (w dolinie Eliaszówki przy drodze do klasztoru w Czernej)
   - Pałac Potockich w Krzeszowicach
   - Zespół Pałacowo-Parkowy, oficyna , spichlerza oraz kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Bobrku
   Na terenie Ziemi Chrzanowskiej leżą następujące stawy i zbiorniki wodne:
   - Sosina (Jaworzno)
   - Chechło (Trzebinia)
   - Staw Wroński (Tenczynek)
   - Balaton (Trzebinia)
   - Gliniak (Bolęcin)
   A historia Ziemi Chrzanowskiej wygląda następująco:
   1853 - utworzenie powiatu chrzanowskiego w ramach Galicji w zaborze austriackim.
   1854 - utworzenie powiatu jaworznickiego.
   1856 - budowa kolej wiedeńskiej przez powiat chrzanowski i jaworznicki
   1860 - włączenie powiatu jaworznickiego do powiatu chrzanowskiego.
   1895 - 6 czerwca - założono w Trzebini zakład przetwórstwa ropy naftowej - Rafinerię
   1901
   --21 września cesarz Franciszek Józef I podpisał ustawę Sejmu Lwowskiego w sprawie nadania praw miejskich dla Jaworzna.
   --Przybyli do Trzebini O.O. Salwatorianie
   1909 - na Ziemi Chrzanowskiej rozpoczyna działalność Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół"
   1910 - uruchomiono elektrownię w Sierszy
   1918 - cała Ziemia Chrzanowska wchodzi w skład Województwa krakowskiego.
   1924 - Krzeszowicom zostaje nadany status uzdrowiska
   1931 - budowa w Chełmku Fabryki obuwia czeskiego fabrykanta Baty
   1933 - Szczakowa otrzymuje prawa miejskie.
   1933 - Potwierdzenie praw miejskich dla Krzeszowic.
   1969 -
   --Nadanie praw miejskich dla Chełmka,
   --osiedle Siersza zostało połączone z miastem Trzebinia tworząc miasto Trzebinia-Siersza.
   1973
   --Jeleń otrzymuje prawa miejskie.
   --powołano do życia Nadwiślański Park Etnograficzny podlegający muzeum w Chrzanowie, w skład którego wszedł zamek w Lipowcu i skansen w Wygiełzowie.
   1975 - miasto Jaworzno, gmina Chrzanów, gmina Trzebinia, gmina Libiąż, gmina Chełmek zostają włączone do Województwa katowickiego.
   1977 - Jeleń, Szczakowa oraz inne okoliczne wsie zostają włączone do miasta Jaworzna jako jego dzielnice.
   1979 - Zakończono budowę elektrowni Jaworzno III.
   1988 - Koronacja Obrazu Matki Bożej Szkaplerznej w Czernej koronami papieskimi.
   1999 - Jaworzno zostaje w Województwie śląskim, natomiast pozostałe gminy zostają włączone do Województwa małopolskiego.