Wierszyna. Polska wieś na Syberii Wschodniej. 1910–2010. Z dziejów dobrowolnej migracji chłopów polskich na Syberię na przełomie XIX i XX wieku

Biblioteka Zagłębiaka
Tytuł	Wierszyna. Polska wieś na Syberii Wschodniej. 1910–2010. Z dziejów dobrowolnej migracji chłopów polskich na Syberię na przełomie XIX i XX wieku
Rok wydania	???
Miejsce wydania	???
Wydawca	???
Liczba stron	...
Autor
Autor	Władysław Masiarz

Informacje:

Autor: Władysław Masiarz

Wydawca: ???

Miejsce i rok wydania: ???, ???

Ilość stron: ...

Oprawa: ...

• ISBN 978-83-7571-213-1 (KTE)
• ISBN 978-83-65208-46-0 (KA AFM)

Opis:

(Ze Wstępu): Przeszło sto lat temu, w 1910 r., w tajdze Wschodniej Syberii, 120 km na północ od Irkucka, polscy przesiedleńcy z Zagłębia Dąbrowskiego założyli wioskę, którą później nazwali WIERSZYNA. Powstała ona w okresie wzmożonej kolonizacji chłopskiej Syberii za rządów premiera Piotra Stołypina. Wioska istnieje do dziś, a potomkowie Polaków, pomimo życia w rosyjsko-buriackim otoczeniu, zachowali język i kulturę polską.

Pragnąc przedstawić jej interesujące, choć trudne dzieje, nie można pominąć całego kontekstu zasiedlania Syberii od końca XIX w., w tym dobrowolnej migracji Polaków. W okresie 1880–1914 i w latach późniejszych polscy badacze i dziennikarze posługiwali się terminem emigracja także na wychodźstwo do Rosji i na Syberię. Uważam, że w tym wypadku należy się posługiwać wyłącznie terminem migracja, gdyż był to ruch przesiedleńczy i osadniczy w granicach jednego państwa, jakim było wówczas Cesarstwo Rosyjskie.

Ta skomplikowana tematyka miała przemożny wpływ na układ pracy. Najpierw przedstawiłem w ogólnych zarysach rosyjską kolonizację Syberii i dobrowolną migrację chłopów polskich, a dopiero na tym tle dzieje wsi Wierszyna, jako relikt stołypinowskiej kolonizacji Syberii.

Spis treści:

strona 004 •

strona 05 •

strona 06 •

strona 06 •

strona 07 •

Spis treści

strona 009 • Wstęp

Rozdział 1. Rosyjska kolonizacja Syberii w końcu XIX i na początku XX w. .......................................... ............................................................... ...19

strona 019 • 1. Główny tok migracji na Syberię z Rosji, Ukrainy, Litwy i Łotwy 1880–1905

strona 030 • 2. Stołypinowski etap przyśpieszenia kolonizacji Syberii 1906–1914

Rozdział 2. Dobrowolna migracja chłopska z Królestwa Polskiego

 na Syberię 1877–1914 .........................................

............................................................51

strona 051 • 1. Początki migracji chłopów z ziem polskich 1877–1897

strona 058 • 2. Ruch przesiedleńczy z Królestwa Polskiego w latach 1897–1905

strona 068 • 3. Polacy w stołypinowskim etapie kolonizacji Syberii 1906–1914

strona 076 • 4. Zaspokajanie religijnych potrzeb polskich osiedleńców

Rozdział 3. „Gorączka syberyjska” w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1908–1910 .......................................... ..............................................................81

 1. Kryzys w Zagłębiu po rewolucji 1905–1907  .................

.................................81

 2. Ruch przesiedleńczy w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1909–191

0.....91

 3. Formy i metody przeciwdziałania dobrowolnej migracji 
   na Syberię  .................................................

............................................................... .....101 Rozdział 4. Dzieje Wierszyny – polskiej wsi w guberni irkuckiej

 1910–2010  ...................................................

............................................................... ......113

 1. Decyzji o przesiedleniu się z Zagłębia Dąbrowskiego na Sybe

rię .....113

 2. Trudne początki polskich osadników na Trubaczejewskim 
   Uczastku ....................................................

............................................................... ......122

 3. Wierszyna w pierwszym dziesięcioleciu władzy sowieckiej 
   1917–1927 ...................................................

............................................................... ..152

 4. Przymusowa kolektywizacja Wierszyny 1930–1937 .............

.................158

 5. Stalinowskie represje. Mord 31 Polaków z Wierszyny w 1938 r

. ..........184

 6. Wierszyna w latach II wojny światowej 1939–1945  ..........

....................194

 7. Kołchozowa egzystencja w latach „budowy komunizmu” 
   1945–1989 ...................................................

............................................................... ..201

 8. Odkrywanie Wierszyny po roku 1990 – odradzanie się polskośc

i

   i powrót do korzeni .........................................

.........................................................210 WIERSZYNA. Polska wieś na Syberii Wschodniej 1910–2010 8 Rozdział 5. Genealogie rodzin mieszkających w Wierszynie

 w latach 1910–2010 ...........................................

...........................................................233

 1. Rodziny polskie ...........................................

............................................................... 233

 2. Rodziny mieszane polsko-rosyjskie, polsko-ukraińskie 
   i polsko-buriackie mieszkające w Wierszynie po 1939 r. ......

................306

 3. Wykaz pierwszych polskich dzieci urodzonych w Wierszynie 
   w 1912 r. (na podstawie metryk urodzenia i chrztu z kościoła 
   paraβialnego w Irkucku) .....................................

....................................................307 Zakończenie .................................................. ............................................................... .............309 Aneksy Aneks nr 1. Wioski z polskimi kolonistami-osiedleńcami na Syber ii

 do 1914 r.  ..................................................

............................................................... ...........313 Aneks nr 2. Wykaz ważniejszych wydawnictw Głównego Zarządu

 Przesiedleńczego w Sankt Petersburgu dotyczący przesiedlania s

ię

 za Ural z lat 1904–1914 ......................................

..........................................................316 Aneks nr 3. Niezb ę dne wiadomo ś ci. Ka ż demu, kto zamierza

     przesiedla

ć

si

ę , nale ż y wiedzie ć

..............................................................

....................320 Aneks nr 4. Прошение z 30 I 1910 r. ............................................... .............................325 Aneks nr 5. Kosztorys budowy wierszynińskiej jednoklasowej szko ły

 z XI 1910 r.  ................................................

............................................................... ..........330 Aneks nr 6. Wykaz mieszkańców Wierszyny według kolejnych

 list z lat 1910–1911 .........................................

............................................................... 331 Aneks nr 7. Zestawienie kosztów budowy kaplicy w Wierszyninie

 z 23 XII 1912 r. .............................................

............................................................... ......334 Aneks nr 8. Alfabetyczny wykaz Polaków pochowanych na cmentarzu

 w Wierszynie sporządzony z krzyży odnalezionych osobiście 
 w maju 1991 r.  ..............................................

............................................................... .....335 Aneks nr 9. Spis młodych wyborców z Wierszyny z 6 XII 1934 r. ..................337 Aneks nr 10. Wykaz biedniaków i średniaków w Wierszynie

 w XII 1930 r. ................................................

............................................................... ........339 Aneks nr 11. Wykaz 30 Polaków z Wierszyny zamordowanych

 przez NKWD w Irkucku 19 II 1938 r.  ..........................

..........................................342 Aneks nr 12. Sprawa K. Soi i innych w liczbie 30. Pełny tekst

 dokumentu nr 718 z 6 I 1938 r., podany do druku 
 przez J. Szostaka w 2001 r. – do s. 201. .....................

............................................348 Aneks nr 13. Życzenia na 100-lecie Wierszyny .................. ......................................353 Wykaz skrótów i pojęć.......................................... ............................................................... .355 Bibliograβia .................................................. ............................................................... ................357 Indeks miejscowości ........................................... ............................................................... ...365 Indeks nazwisk ................................................ ............................................................... .........371 Album. Domostwa polskich rodzin w Wierszynie .................. ................................385