Tekst źródłowy strony Gwarectwo von Kramsta

'''Gwarectwo von Kramsty''' powstałe w [[1883]] po śmierci [[Gustaw von Kramsta|Christiana Gustawa von Kramsta]], właściciela majątków ziemskich, kopalń i hut, funkcjonujących w znacznej części na terenie dzisiejszego [[Sosnowiec|Sosnowca]], utworzone przez jego spadkobierców (dwóch synów i córkę).
W Królestwie gwarectwo prowadziło przede wszystkim hutnictwo cynku. Posiadało ono [[Huta cynku "Paulina" w Zagórzu|hutę „Paulina” w Zagórzu]] i [[Walcownia „Emma” (Sosnowiec)|walcownię blachy cynkowej „Emma” w Sosnowcu]]. Rud cynkowych dostarczała [[Kopalnia "Bolesław" (Bolesław)|kopalnia „Bolesław”]], paliwa zaś [[Kopalnia "Mortimer" (Sosnowiec)|kopalnie „Ignacy” w Zagórzu]] i [[Kopalnie "Jerzy" w Niwce|„Jerzy” w Niwce]].
Na początku lat dziewięćdziesiątych XIX stulecia do '''„Gwarectwa von Kramsta”''' należały oprócz kopalń i nadań węgla kamiennego kopalnie rud galmanowych „Gustaw” i „Alek-sander”, wspomniana [[Huta cynku "Paulina" w Zagórzu|huta cynkowa „Paulina” z Zagórza]], fabryka farb cynkowych i [[Walcownia „Emma” (Sosnowiec)|walcownia cynku „Emma”]] znajdujące się w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. Ponadto na obszarze majątku Zagórze w Niwce znajdowała się odlewnia żelaza z fabryką maszyn i warsztatami mechanicznymi, których celem była budowa i rekonstrukcja uszkodzonych maszyn znajdujących się w kopalniach i hutach towarzystwa. 
W 1884 roku kopalnia „Jerzy” była największą i najbardziej nowoczesną kopalnią w Zagłębiu Dąbrowskim. Wydobywała ponad 1/4 produkcji całego okręgu, zatrudniała blisko 1200 robotników i miała najlepszą wydajność. Z kopalń Gwarectwa pochodziło ponad 1/3 całej produkcji węgla w Królestwie Polskim i skupiało w swych rękach produkcję 70% wytwarzanego cynku, 10% blachy cynkowej oraz 80% wydobycia galmanu w Królestwie.
W [[1891]] majątek gwarectwa zakupiło [[Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich]].

[[Kategoria:Zakłady przemysłowe]]
[[Kategoria:Zakłady przemysłowe w Sosnowcu]]
[[Kategoria:Towarzystwa i spółki akcyjne]]