Tekst źródłowy strony Dąbrowskie Zjednoczenie Przemysłu Węglowego w Sosnowcu

'''Dąbrowskie Zjednoczenie Przemysłu Węglowego''' lub też '''Zjednoczenie Dąbrowskie Węgla Kamiennego''' - zjednoczenie zakładów przemysłowych związanych z górnictwem z terenu [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia Dąbrowskiego]] utworzone [[3 marca]] [[1945]] -  jedno z największych kraju związków pod względem ilości kopalń (według danych statystycznych CZPW z 1945 roku) - w marcu 1945 tworzyło je 15 zakładów na ogólną liczbę 82 w całym sektorze . Stanowiło to 18,2% w polskim przemyśle górniczym. Miało największą liczbę kopalń wśród wszystkich Zjednoczeń i było w czołówcw branży górniczej  pod względem długości przodków (4 200 metrów), średniego dziennego wydobycia węgla, czynnej długości przodków (2 090 metrów) i wielu innych parametrach związanych z wydobyciem węgla. 

==Historia==
W 4 dni później — 24 lutego 1945 r. — na mocy zarządzenia ministra przemysłu
został utworzony w {{W|Katowice|Katowicach}} '''Centralny Zarząd Przemysłu Węglowego''' (CZPW)
jako urząd w Ministerstwie Przemysłu. Zadaniem '''CZPW''' było koordynowanie gospodarki
przemysłowej i planowego działania rejonowych zjednoczeń przemysłu
węglowego, obejmujących zakresem działania całość terytorium państwa polskiego,
które miały otrzymywać od CZPW wiążące wskazówki i polecenia.

CZPW przystąpił do tworzenia zjednoczeń rejonowych, które działały na zasadach
skomercjalizowanych przedsiębiorstw państwowych i posiadały osobowość prawną. Przejmowały one majątek przedsiębiorstw górniczych (przy czym w jednym zjednoczeniu łączono zwykle majątek kilku przedsiębiorstw), a więc kopalnie węgla wraz z brykietowniami, elektrowniami, koksowniami, cegielniami i innymi zakładami pomocniczymi oraz przynależne do nich budynki mieszkalne (kolonie robotnicze i urzędnicze), parcele gruntowe i gospodarstwa rolne.


==Kopalnie zdjednoczone==
Zjednoczenie było właścicielem kopalń:
* [[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|„Jowisz”]] 
* [[Kopalnia "Grodziec" (Będzin-Grodziec)|„Grodziec”]] 
* [[Kopalnia "Generał Zawadzki" (Dąbrowa Górnicza)|„Generał Zawadzki”]] 
* [[Kopalnia "Paryż" (Dąbrowa Górnicza)|„Paryż”]] 
* [[Kopalnia "Saturn" (Czeladź)|„Saturn”]]
* [[Kopalnia "Czeladź" (Czeladź-Piaski)|„Czeladź”]]
* [[Kopalnia "Wiktor" (Sosnowiec-Milowice)|„Milowice”]]
* [[Kopalnia "Sosnowiec" (Sosnowiec)|„Sosnowiec” (Renard)]]
* [[Kopalnia "Porąbka-Klimontów" (Sosnowiec)|„Klimontów-Mortimer”]]
* [[Kopalnia "Kazimierz-Juliusz" (Sosnowiec-Kazimierz Górniczy)|„Kazimierz-Juliusz”]]
* [[Kopalnia "Niwka-Modrzejów" (Sosnowiec)|„Niwka-Modrzejów”]]
* [[Kopalnia "Flora" w Gołonogu (Dąbrowa Górnicza)|„Flora”]] 

W [[1958]] w skład zjednoczenia wchodziły kopalnie:
* Brzozowice
* [[Kopalnia "Czeladź" (Czeladź-Piaski)|„Czeladź”]]
* [[Kopalnia "Czerwona Gwardia"|„Czerwona Gwardia”]]
* [[Kopalnia "Generał Zawadzki" (Dąbrowa Górnicza)|„Generał Zawadzki”]]
* [[Kopalnia "Grodziec" (Będzin-Grodziec)|„Grodziec”]]
* [[Kopalnia "Jowisz" (Wojkowice)|„Jowisz]]
* [[Kopalnia "Kazimierz-Juliusz" (Sosnowiec-Kazimierz Górniczy)|„Kazimierz-Juliusz”]]
* [[Kopalnia "Klimontów" (Sosnowiec)|„Klimontów”]]
* [[Kopalnia "Wiktor" (Sosnowiec-Milowice)|„Milowice”]]
* [[Kopalnia "Mortimer" (Sosnowiec)|„Mortimer”]]
* [[Kopalnia "Niwka-Modrzejów" (Sosnowiec)|„Niwka-Modrzejów”]]
* [[Kopalnia "Sosnowiec" (Sosnowiec)|„Sosnowiec”]]

==Bibliografia==
* Adrian Krzemień, [https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/5099/1/Krzemien_Gornictwo_wegla_kamiennego_w_%20Zaglebiu_Dabrowskim.pdf Górnictwo węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1945-1949], Uniwersytet Śląski, Katowice 2007
* Jerzy Jaros, Historia górnictwa węglowego w Polsce Ludowej (1945 - 1970)
* [https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/de/wyszukiwarka Archiwum dokumentów Dąbrowskiego Zjednoczenia Przemysłu Węgrowego]


[[Kategoria:Zakłady przemysłowe]]
[[Kategoria:Górnictwo węglowe w Zagłębiu Dąbrowskim]]