Ziemia chrzanowska
Ziemia Chrzanowska to ziemia położona w zachodniej części województwa małopolskiego i wschodniej części województwa śląskiego. Geograficznie Ziemia Chrzanowska położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, Kotlinie Oświęcimskiej i Wyżynie Śląskiej (Pagórach Jaworznickich).
OBSZAR
Obejmuje swoim obszarem :
- miasto Jaworzno
- gminę Chrzanów
- gminę Trzebinia
- gminę Krzeszowice
- gminę Libiąż
- gminę Alwernia
- gminę Chełmek
a także: wsie i dzielnice:
- Rudawa
- Brzoskwinia
- Radwanowice
- Pisary
- Niegoszowice
- Brzezinka
- Młynka
- Nielepice w gminie Zabierzów
- dzielnica Jęzor w Sosnowcu
ATRAKCJE TURYSTYCZNE
Z atrakcji turystycznych i zabytków na ziemi chrzanowskiej można wymienić: - Kolegiata Św. Wojciecha i św. Katarzyny z XVI w. w Jaworznie z cudownym obrazem Matki Bożej Jaworznickiej, - Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy z ukoronowanym przez Jana Pawła II obrazem w 1999 r. w Jaworznie, - Unikalny na skalę światową Trójkątny Rynek Główny w Jaworznie, - Zamek Tenczyn w Rudnie, - Zamek Lipowiec w Wygiełzowie, - Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie, - Klasztor w Czernej - Kościół św. Marcina w Krzeszowicach - Najstarsze w Polsce Muzeum Straży Pożarnej w Alwerni - Zespół pałacowo Parkowy w Młoszowej - Pozostałości po Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie. - Klasztor oo. Bernardynów w Alwerni - Zabytkowy gotycki drewniany kościół typu zaskrzynieniowowięźbowa w Paczółtowicach - Diabelski Most (w dolinie Eliaszówki przy drodze do klasztoru w Czernej) - Pałac Potockich w Krzeszowicach - Zespół Pałacowo-Parkowy, oficyna , spichlerza oraz kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Bobrku
Na terenie Ziemi Chrzanowskiej leżą następujące stawy i zbiorniki wodne: - Gródek (Jaworzno) - Sosina (Jaworzno) - Chechło (Trzebinia) - Staw Wroński (Tenczynek) - Balaton (Trzebinia) - Gliniak (Bolęcin)
HISTORIA
A historia Ziemi Chrzanowskiej wygląda następująco: 1853 - utworzenie powiatu chrzanowskiego w ramach Galicji w zaborze austriackim. 1854 - utworzenie powiatu jaworznickiego. 1856 - budowa kolej wiedeńskiej przez powiat chrzanowski i jaworznicki 1860 - włączenie powiatu jaworznickiego do powiatu chrzanowskiego. 1895 - 6 czerwca - założono w Trzebini zakład przetwórstwa ropy naftowej - Rafinerię 1901 --21 września cesarz Franciszek Józef I podpisał ustawę Sejmu Lwowskiego w sprawie nadania praw miejskich dla Jaworzna. --Przybyli do Trzebini O.O. Salwatorianie 1909 - na Ziemi Chrzanowskiej rozpoczyna działalność Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" 1910 - uruchomiono elektrownię w Sierszy 1918 - cała Ziemia Chrzanowska wchodzi w skład Województwa krakowskiego. 1924 - Krzeszowicom zostaje nadany status uzdrowiska 1931 - budowa w Chełmku Fabryki obuwia czeskiego fabrykanta Baty 1933 - Szczakowa otrzymuje prawa miejskie. 1933 - Potwierdzenie praw miejskich dla Krzeszowic. 1969 - --Nadanie praw miejskich dla Chełmka, --osiedle Siersza zostało połączone z miastem Trzebinia tworząc miasto Trzebinia-Siersza. 1973 --Jeleń otrzymuje prawa miejskie. --powołano do życia Nadwiślański Park Etnograficzny podlegający muzeum w Chrzanowie, w skład którego wszedł zamek w Lipowcu i skansen w Wygiełzowie. 1975 - miasto Jaworzno, gmina Chrzanów, gmina Trzebinia, gmina Libiąż, gmina Chełmek zostają włączone do Województwa katowickiego. 1977 - Jeleń, Szczakowa oraz inne okoliczne wsie zostają włączone do miasta Jaworzna jako jego dzielnice. 1979 - Zakończono budowę elektrowni Jaworzno III. 1988 - Koronacja Obrazu Matki Bożej Szkaplerznej w Czernej koronami papieskimi. 1999 - Jaworzno zostaje w Województwie śląskim, natomiast pozostałe gminy zostają włączone do Województwa małopolskiego.
