Stefan Gibała

Zagłębiowskie Biogramy
Ks. Jan Szkoc
Imię i nazwisko	Ks. Prałat Stefan Gibała
Data i miejsce urodzenia	1 maja 1928 Mokrzyska
Zawód	ksiądz kościoła rzymsko-katolickiego

Ks. Stefan Gibała przyszedł na świat 1 maja 1928 r. w Mokrzyskach, należących do parafii pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Szczepanowie. Był czwartym spośród pięciorga dzieci Genowefy i Stanisława Gibałów.

Kapłańska droga

W styczniu 1945r. wstąpił do Państwowego Liceum i Gimnazjum w Brzesku i w 1947r. ukończył 4 klasy gimnazjalne. Kontynuował naukę w Państwowym Liceum i Gimnazjum Ogólnokształcącego dla dorosłych w Gliwicach. W lutym 1949r. zdał maturę. Po maturze przez kilka miesięcy pracował w Fabryce Odczynników Chemicznych w Gliwicach. 3 lipca 1949r. został przyjęty do Częstochowskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Święcenia diakonatu przyjął 4 października 1953r. a prezbiteratu 6 stycznia 1954r. Wielgomłyny, Sosnowiec Zagórze, jeszcze raz Sosnowiec, Częstochowa i Zawiercie - to placówki jego wikariuszowskiej posługi. Pierwsze probostwo ks. Stefana to parafia św. Jana Chrzciciela w Będzinie, w której wraz z wiernymi z osiedla Syberka czynił mozolne starania, aby powstała parafia i kościół na nowym osiedlu, które wówczas nosiło nazwę PPR.

Budowniczy kościoła i twórca Sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu

22 września 1981r. ks. Gibała został proboszczem nowo utworzonej parafii Nawiedzenia NMP w Będzinie-Syberce. Kilka lat później podjął się trudów związanych z przygotowaniem i ustanowieniem pierwszego w Polsce sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu, co niewątpliwe było dziełem jego życia. Historia budowa kościoła na osiedlu Syberka, zwanego w czasach Polski Ludowej osiedlem im. PPR-u, czyli Polskiej Partii Robotniczej, była bardzo długa. Pod koniec lat 70-tych mieszkańcy osiedla Syberka w Będzinie powzięli starania o wybudowanie nowego kościoła na ich osiedlu. Przez 10 lat pisali petycje, odwiedzali kurię i podejmowali wszystkie możliwe działania w celu powstania świątyni. Rok 1980 był w tych działaniach przełomowy. W tym roku nastąpiła peregrynacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej na ziemi Zagłębia, w parafii św. Trójcy i św. Jana Chrzciciela w Będzinie, a tym samym na osiedlu Syberka, w dniach 8 – 15 marca 1980 roku, został ustawiony na ołtarzu pod gołym niebem, gdzie wierni trwali przez cały dzień i noc na modlitwie prosząc… ,,Maryjo, spraw abyśmy zbudowali godną Bogu świątynię”. W tym samym roku ruszyła budowa świątyni.

Kościół wybudowano w latach 1981-2000 według projektu Ryszarda Kumora. Większość prac plastycznych wykonał znany będziński malarz Romuald Korus. Uroczystego poświęcenia (konsekracji) świątyni 28 maja 2000 r. dokonał pierwszy biskup sosnowiecki śp. Adam Śmigielski SDB.

Powstało tu pierwsze w Polsce Sanktuarium Golgoty Wschodu, a przyczynił się do tego również ks. prał. Zdzisław Peszkowski, kapelan Rodzin Katyńskich, apelując, aby świątynia stała się pomnikiem polskiej martyrologii na Wschodzie.

"Już w trakcie budowy - opowiada ks. prał. Stefan Gibała, - zrodziła się we mnie myśl, aby nasz kościół był szczególnie poświęcony martyrologii Polaków na Wschodzie. Inspiracją była sama nazwa osiedla - "Syberka" - która nawiązywała do miejsca wywózki Polaków na Wschód podczas ciemnej nocy zaborów. Prawdopodobnie - tłumaczy Ksiądz Prałat - znajdowało się tu więzienie, skąd wysyłano buntujących się przeciw zaborcy Polaków - szczególnie po powstaniu styczniowym - na Sybir". Myśl nabrała realnego kształtu w 1995 r. - w 55. rocznicę Katynia - kiedy ks. prał. Zdzisław Peszkowski zaapelował o upamiętnianie tragicznych losów wywiezionych Polaków. Kapelan Rodzin Katyńskich często gościł na Syberce. Był podczas wmurowania krzyża katyńskiego, a w trakcie konsekracji świątyni namaszczał nawet jedną z tzw. zacheuszek. Do martyrologii Wschodu nawiązuje cały wystrój świątyni. Droga krzyżowa, freski na ścianach oraz Izba Pamięci, w której zebrano szereg materiałów upamiętniających losy deportowanych.

Dzięki staraniom ks. Gibały w murach górnej części kościoła został umieszczony kamień węgielny z grobu świętego Piotra w Rzymie ofiarowany przez papieża Jana Pawła II. 24 maja 1997 roku pierwszy ordynariusz diecezji sosnowieckiej ksiądz bp. Adam Śmigielski ustanowił będziński kościół Sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu.

Przed wejściem do dolnej kaplicy znajduje się krzyż obrazujący Matkę Bożą Katyńską wraz z wypisanymi miejscami kaźni, zaś w środku dolnego kościoła znajduje się wspomniana wyżej Izba Pamięci. W środku wyeksponowano brzozowy krzyż z Matką Bożą Katyńską.

W prezbiterium górnej części kościoła został umieszczony krzyż z ponad trzymetrowym wizerunkiem Jezusa, na skrzydłach znajdują się dwie płaskorzeźby: jedna z nich to patronowie diecezji sosnowieckiej święty Brat Albert oraz święty Rafał Kalinowski, druga zaś to „Widzenie w katordze” według Artura Grottgera. Droga Krzyżowa, która swoje miejsca ma w tylnej części kościoła symbolizuje i jest zapisem męczeńskiej drogi Polski do wolności.

Przed wejściem do dolnego kościoła w 2003 roku stanęła na kopcu figura Matki Bożej z Lourdes, jest to miejsce refleksji, ciszy i chwili zadumy, zaś na froncie sanktuarium pod dzwonnicą znajduje się figura świętego Józefa Rzemieślnika.

Od 2000r. w górnym kościele Sanktuarium odbywa się Koncert Galowy Międzynarodowego Festiwalu Kolęd i Pastorałek im. Ks. Kazimierza Szwarlika.

Duchowy Przewodnik

Pięknym objawem głębokiego życia religijnego w parafii pod przewodnictwem ks. Gibały są powołania kapłańskie i zakonne. Wspólnota wydała 8 kapłanów, 10 sióstr zakonnych - karmelitanek, zmartwychwstanek, nazaretanek i honoratek. Tutaj też została zapoczątkowana piesza pielgrzymka na Jasną Górę, która rychło stała się Pielgrzymką Zagłębiowską. Ks. Gibała otworzył też drzwi świątyni na koncerty galowe Ogólnopolskiego Festiwalu Kolęd i Pastorałek, które odbywają się każdego roku w okresie bożonarodzeniowym.  Nie tylko z wielkim wyczuciem piękna i artyzmu wybudował kościół materialny, który został ustanowiony sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu, ale przede wszystkim wybudował kościół żywych kamieni. Działa w nim szereg ruchów, stowarzyszeń i organizacji kościelnych, m.in. Ruch Światło-Życie, Oaza Dzieci Bożych, Świecki „Karmel”, Żywy Różaniec dorosłych i dzieci, Mała Schola Dziecięca, Służba Liturgiczna, Akcja Katolicka, grupa modlitewna i inne. Ma również swój niemały wkład w promowanie prasy katolickiej, także Tygodnika „Niedziela”, za które został doceniony i wyróżniony poprzez przyznanie nagrody „Mater Verbi” w 2001 r.

Dnia 30 lipca 2004r. ze względu na wiek przechodzi na emeryturę i zostaje zwolniony z urzędu proboszcza parafii Nawiedzenia NMP w Będzinie. Pozostaje jednak w parafii jako ksiądz rezydent, pomagając kolejnym proboszczom w posłudze duszpasterskiej. 9 grudnia 2009r. zostaje mianowany członkiem Rady Kapłańskiej Diecezji Sosnowieckiej na okres 5 lat.

opracował: Piotr Dudała