Jakub Zim

Zagłębiowskie Biogramy
Jakub Zim
Imię i nazwisko	Jakub Zim
Data i miejsce urodzenia	2 lipca 1920 Sosnowiec
Zawód	malarz, grafik, ilustrator

Jakub Zim urodził się 2 lipca 1920 r. w Sosnowcu. Razem z rodzicami – Gabrielą i Hermanem Cymberknopfami i rodzeństwem, mieszkał przy ulicy Targowej pod numerem 18, w tej samej kamienicy, w której urodził się i mieszkał Władysław Szpilman. Studiował malarstwo i grafikę. W 1936 - 1939 uczęszczał do gimnazjum przemysłu artystycznego w Sosnowcu. Był w jednej grupie z Marianem Maliną, Stanisławem Gawronem. Wybuch II wojny światowej zmusił go do przerwania edukacji na rok przed dyplomem. W sierpniu 1943 roku hitlerowcy zlikwidowali getto w Sosnowcu, a większość miejscowych Żydów została wywieziona do Oświęcimia. Trafili tam rodzice Jakuba i jego brat Samuel. Jakuba wysłano do żydowskiego obozu pracy w Annaberg (Góra Św. Anny), skąd w 1944 r. trafił do Arbeitslager Blechhammer (Obóz w Blachowni Śląskiej), gdzie spotkał swojego młodszego brata Natana. Bracia przeżyli tragiczny Marsz Śmierci do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, gdzie doczekali wyzwolenia w kwietniu 1944 r.

W 1945 wyjechali do Palestyny. W Jerozolimie Jakub powrócił do przerwanych studiów plastycznych na Bezalel Academy of Arts and Design, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Ruth. Jego twórczość plastyczna obejmuje rysunki, grafikę, ilustracje książkowe i malarstwo. Zim stworzył wizerunek banknotów izraelskiego państwa, projektował także znaczki pocztowe i pamiątkowe medale. Reminiscencje Holocaustu można znaleźć w jego dziełach malarskich. Ma na swoim koncie wiele wystaw zbiorowych i indywidualnych oraz liczne nagrody.

Malarstwo Jakuba Zima nie jest zbyt znane w Polsce. W Izraelu natomiast malarz jest bardzo ceniony, a jedno z jego artystycznych przedsięwzięcie znane jest każdemu obywatelowi jego nowej ojczyzny. Niezależnie od etnicznej przynależności, wieku czy płci, bez względu na polityczne sympatie czy status społeczny, każdy mieszkaniec Izraela dotyka dzieła Jakuba Zima - pisze Zofia Zielińska w Nowym Zagłębiu. W latach osiemdziesiątych Jakub Zim został poproszony bowiem o stworzenie designu izraelskiego szekla – nowej waluty nowego państwa.

W 1990 r. po raz pierwszy po 48 latach odwiedził Polskę i rodzinne miasto – Sosnowiec. Rok później, można było zobaczyć jego prace w warszawskiej Zachęcie, w 1993 r. w Galerii Extravagance w Sosnowcu, w 2002 r. w Toruniu, w 2003 r. wystawiał ponownie w Sosnowcu (Muzeum w Sosnowcu – Pałac Schöna).

Jakub Zim jest bohaterem filmu dokumentalnego „Szema Israel” w reżyserii Mieczysława Herby, który powstał w 2008r. Film zabiera widzów w filmową historyczną podróż. Artysta odwiedza miejsca swojej młodosci, opowiadając o przedwojennym życiu społeczności żydowskiej i jej tragicznych losach okupacyjnych.

Jakub i Ruth Zim mają 4 synów, ośmiu wnuków i dwóch prawnuków.

Biogram opracował: Piotr Dudała