Emil Zegadłowicz

Zagłębiowskie Biogramy
Emil Zegadłowicz
Imię i nazwisko	Emil Zegadłowicz
Data i miejsce urodzenia	20 lipca 1888 Gorzeń Górny
Data i miejsce śmierci	24 lutego 1941 Sosnowiec
Zawód	poeta, prozaik, tłumacz

Emil Zegadłowicz (1888 -1941)

Poeta, prozaik, znawca sztuki i tłumacz. Urodził się 20 lipca 1888 r. w Gorzeniu Górnym koło Wadowic, zmarł 24 lutego 1941 w Sosnowcu, gdzie mieszkał w latach 1940-41 w wynajętym pokoju przy ul. Mariackiej 4 w dzielnicy Pogoń. Pochowany jest na Cmentarzu Małobądzkim. Był synem nauczyciela Tytusa Zegadłowicza i Elżbiety Kaiszarówny. Uczęszczał do gimnazjum w Wadowicach, które ukończył w 1906. To dokładnie to samo gimnazjum, które ukończył później Karol Wojtyła, Jan Paweł II. Dzisiaj przy wejściu do szkoły znajduje się tam wciąż popiersie Zegadłowicza. Studiował polonistykę, germanistykę i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie za granicą w Wiedniu i w Dreźnie.

Zadebiutował w 1908. 27 lipca 1915 poślubił Marię Kurowską, ze związku tego urodziły się dwie córki: Halszka (1916) i Atessa (1920). W latach 1919 - 1921 pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki. W 1921 wszedł do redakcji czasopisma "Ponowa", założył w Gorzeniu Górnym grupę poetycką "Czartak" i zainicjował wydawanie czasopisma "Czartak". Pisał poezje, organizował spotkania artystów, gromadził wiele artystycznych dzieł. Dał się poznać jako znakomity tłumacz z języka niemieckiego ("Faust" Goethe'go). Był odkrywcą swoistego fenomenu rzeźbiarstwa ludowego - świątkarza Jędrzeja Wowry. Napisał m.in. Powsinogi beskidzkie, Kolędziołki beskidzkie, Żywot Mikołaja Srebrempisanego, Zmory, Motory.

W latach 1929 - 1931 mieszkał w Poznaniu, pracując jako kierownik literacki Teatru Polskiego, doradca Księgarni św. Wojciecha, redaktor czasopism. W 1932 wrócił do Gorzenia. Pracował wówczas w teatrze katowickim i wykładał historię sztuki w konserwatorium w Katowicach. W 1933 z okazji dwudziestopięciolecia twórczości otrzymał honorowe obywatelstwo Wadowic, które odebrano mu trzy lata później z powodu powieści "Zmory". W 1936 nawiązał współpracę z "Dziennikiem Popularnym".

Z powodu swojej twórczości, uważanej przed II wojną światową przez wielu za skandalizującą, popadł w konflikt z Kościołem rzymskokatolickim i działaczami prawicy. Tuż przed wybuchem II wojny światowej poeta wraz ze swą życiową towarzyszką, dziennikarką Marią Koszyc odbywał podróże po kraju, uczestnicząc w wieczorach literackich i czytając swoje utwory. Równocześnie rozwijała się u niego choroba, w wyniku czego w 1941 r. musiał udać się do Sosnowca na leczenie. Zmarł 24 lutego 1941r. w sosnowieckim szpitalu miejskim w wieku 52 lat. Na budynku przy ul. Mariackiej 4 w Sosnowcu, gdzie mieszkał, znajduje się pamiątkowa tablica. W dniu 24 lutego 2006 r. w 65 rocznicę śmierci poety w Sosnowieckim Centrum Sztuki - Zamek Sielecki otwarta została wystawa poświęcona Emilowi Zegadłowiczowi, na której można było zobaczyć m.in. oryginalne meble z dworu Zegadłowicza, dokumenty oraz prywatną korespondencję pisarza. Pochodzą one z Muzeum Emila Zegadłowicza w Gorzeniu Górnym koło Wadowic.