Marian Porębski

Z WikiZagłębie
Wersja z dnia 17:13, 17 lip 2023 autorstwa Piotr Dudała (dyskusja | edycje) (zmiana zdjęcia)
Zagłębiowskie Biogramy
Marian Porębski wraz z żona Dominiką
Marian Porębski wraz z żona Dominiką
Imię i nazwisko Marian Porębski
Data i miejsce urodzenia 17 lipca 1910
Sosnowiec
Data i miejsce śmierci 24 lipca 2008
Bilcza
Zawód śpiewak operowy, tenor wagnerowski

Marian Porębski - (ur. 17 lipca 1910 w Sosnowcu, zm. 24 lipca 2008 w Bilczy k. Kielc) polski śpiewak operowy, tenor wagnerowski.

Młodość i edukacja

Marian Porębski urodził się domu przy ul. Rudnej 7 na Pogoni, jako jedno z czworga dzieci Marka i Wiktorii z Kadłubców. Dzisiaj tego domu już niestety nie ma. Ojciec pracował jako felczer w szpitalu górniczym w Sosnowcu, grał na organach i śpiewał, często zastępując organistów. To po nim syn odziedziczył zdolności i miłość do muzyki.

Młody Marian Porębski zaczął się uczyć śpiewu w prywatnej szkole Ewy Horbaczewskiej w Sosnowcu i Stanisławy Korwin-Szymanowskiej, siostry Karola Szymanowskiego. Naukę przerwało mu powołanie do wojska. Gdy wrócił do cywila jako kapral rezerwy, ożenił się i krótko przed wybuchem wojny trafił do Studium Opery Warszawskiej, wybrany przez Wandę Warmińską. Karierę przerwała mu wojna.

Lata wojenne

Zmobilizowany na kilkanaście dni przed wybuchem wojny, trafił do załogi pociągu pancernego, ale jego oddział szybko został rozbity. Potem przez Rumunię przedarł się do Francji, gdzie formowały się Polskie Siły Zbrojne. - Zaraz się dowiedzieli, że śpiewam i dostałem przydział do referatu oświatowego. Któregoś dnia poszedłem na mszę i zacząłem śpiewać. No i od razu padł rozkaz, że mam śpiewać z Armią Polską — wspomina Marian Porębski. W wojsku śpiewał i walczył, także pod dowództwem generała Maczka.

W czasie okupacji działał we francuskim ruchu oporu, gdzie przybrał nazwisko Mario Crepin. Pomagał przerzucać Polaków i Żydów do Wielkiej Brytanii.

Kariera we Francji

Nie zaprzestał jednak operowych ćwiczeń. W końcu spotkał impresario, który organizował przedstawienia operowe. Zatrudnił pana Mariana na czas próbny. Menager był pod takim wrażeniem jego umiejętności, że zaproponował mu rolę w Teatrze Wielkim w Bordeaux w operze Afrykanka Meyerbeera. Opery tej nie wystawiano od 40 lat tylko dlatego, że nie było odpowiedniego tenora dramatycznego. Tą rolą zaczął się triumfalny pochód Porębskiego przez najlepsze opery Francji, Belgii i Polski. Na swoim koncie ma niezliczone role dramatyczne m.in. w operach Królowa Saba J. Masseneta, Salambo E. Reyera, Żydówka Y. Halewy’ego, Salome Straussa. Występował także w repertuarze wagnerowskim po francusku i włosku, m.in. w operach Zygfryd, Tristan i Walkiria. Nigdy nie był związany z żadną operą stałym kontraktem, ale będąc wziętym artystą, korzystał z wielu przywilejów zarezerwowanych wyłącznie dla gwiazd. Jednym z nich było bajeczne wynagrodzenie za śpiew. Jak wspomina, jeszcze w czasie wojny zarabiał miesięcznie 12 tys. franków — tyle kosztował samochód. Później za jeden występ inkasował tyle, ile etatowy śpiewak opery w ciągu miesiąca. I nic dziwnego, skoro wystarczyło jego nazwisko umieścić na afiszu, by przed kasami do opery ustawiały się tłumy melomanów. Podziwiano go za artyzm, wyjątkowy głos, niezawodną technikę i niespotykaną mądrość interpretacji.

Między innymi temu głosowi zawdzięczał liczne grono wielbicielek i swój drugi ślub z Dominiką Kwaśnik, córką polskiego emigranta ze Stanisławowa, którego wojna zastała w Belgii. W latach sześćdziesiątych szesnastoletnia wówczas panna chciała za wszelką cenę szkolić u niego głos. Po kilku latach została jego sceniczną partnerką w Zespole Wokalnym im. Mariana Porębskiego, a później żoną, towarzyszką życia.

Powrót do Polski

Po 60 latach spędzonych we Francji, w 2000 roku, Marian Porębski zamieszkał z żoną w niewielkiej Bilczy pod Kielcami. Żona od razu dostała angaż jako muzykolog w Instytucie Edukacji Muzycznej Akademii Świętokrzyskiej. Nie było to zbyt trudne, zważywszy że do tej pory studiowała i doktoryzowała się na Sorbonie, a habilitację robiła w Lille na temat Stylu wokalnego oper polskich XVIII i XIX wieku. W Bilczy Porębscy zorganizowali kameralne muzeum operowe, w którym znajdują się pamiątki sosnowieckiego śpiewaka Mariana Porębskiego. Marian Porębski zmarł 24 lipca 2008 roku.

Biogram opracował: Piotr Dudała

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • [J. Osiński, Ludzie kultury i sportu. Sosnowiec 1945-2005. Sosnowiec 2005/2006 s. 44]
  • [Dominique Porębska-Quasnik, Un ténor de réputation mondiale. Marian Porębski. Światowej sławy tenor, Toruń 2013 - monografia]
  • [Przemysław Ponczek, Marian Porębski (1910-2008) - tenor z Sosnowca, Nowe Zagłębie, nr 4/5, lipiec - październik 2015, s. 34-35. Biogram]

Wybrane utwory w wykonaniu Mariana Porębskiego: