Stefan Nowocień

Zagłębiowskie Biogramy
Imię i nazwisko	Stefan Nowocień
Data i miejsce urodzenia	2 grudnia 1899 Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	22 września 1944 Tychy
Przyczyna śmierci	egzekucja przez powieszenie
Odznaczenia
Krzyż Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyż Walecznych

Stefan Nowocień - (ur. 2 grudnia 1899 r. w Sosnowcu, zm. 22 września 1944 r. w Tychach) działacz konspiracyjny.

Rodzina

Był synem Michała, kowala i Joanny z d. Dydyńskiej.

Edukacja

Do szkoły podstawowej uczęszczał w Sosnowcu – Sielcu.

Okres I wojny światowej

Po wybuchu I wojny światowej pracował wraz z ojcem w Królewskiej Hucie (obecnie Chorzów). Od 1916 r. przebywał w Stępowicach (po w. pińczowski) w rodzinnej miejscowości rodziców.

Tutaj działał społecznie w założonym przez siebie kółku oświatowym dla dzieci wiejskich. W ostatnich dniach wojny uczestniczył w rozbrajaniu żołnierzy austriackich stacjonujących w Stępowicach.

Okres międzywojenny

Po odzyskaniu niepodległości wstąpił, jako ochotnik, do Wojska Polskiego. Podczas służby wojskowej ukończył szkołę podoficerską i zdał maturę. Do 1925 r. służył, w stopniu wachmistrza, w oddziale żandarmerii w Kielcach. Po powrocie do Sosnowca, jeszcze w 1925 r. podjął pracę w fabryce włókienniczej Schona na Środulce, w charakterze urzędnika.

Po niedługim czasie powierzono mu stanowisko zastępcy kierownika Wydziału Ekspedycji, a następnie kierownika Wydziału Administracyjno-Gospodarczego. Jednocześnie realizował się w działalności społecznej i kulturalno-ośw iatowej.

Należał do organizacji wojskowych- był m.in. członkiem Okręgowego i Powiatowego Zarządu Związku Podoficerów Rezerwy w Zagłębiu Dąbrowskim. W latach 30. XX wieku wchodził w skład Rady Miejskiej Sosnowca.

Okres II wojny światowej

Podczas okupacji hitlerowskiej aktywnie działał w konspiracji. Należał do współorganizatorów Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) w Zagłębiu. Od wiosny 1940 r. wspólnie z Franciszkiem Hamankiewiczem stał na czele placówki Związku Odwetu (zbrojne ramię ZWZ) w Sosnowcu i jednocześnie zastępował komendanta ZO w Zagłębiu Dąbrowskim, Wacława Stacherskiego.

W lecie 1942 r. został mianowany zastępcą komendanta ZO na okręg śląski, a w kwietniu 1943 r. komendantem sosnowieckiego Inspektoratu Armii Krajowej.

Powierzone mu zadanie odtworzenia Komendy Inspektoratu i nawiązania łączności z terenowymi obwodami udało mu się w pełni zrealizować.

Śmierć

13 grudnia 1943 r. został aresztowany i przez Gestapo i osadzony w celi siedziby „Kripo” w Sosnowcu. Po wstępnym przesłuchaniu przewieziono go do więzienia w Mysłowicach gdzie podczas śledztwa poddawany był wymyślnym torturom. Sąd Doraźny skazał go na karę śmierci. Wyrok wykonano 22 września 1944 r. - został powieszony w publicznej egzekucji w Tychach, razem z czterema innymi członkami ruchu oporu.

Aresztowana z nim żona Stanisława z d. Klich, pseud. „Marta” zażyła truciznę i zmarła 14 grudnia 1943 r.

Odznaczenia

Komenda Główna ZWZ mianowała go podporucznikiem. Za aktywną działalność w konspiracyjnych strukturach Polskiego Państwa Podziemnego otrzymał najwyższe odznaczenie, Krzyż Vututi Militari i dwukrotnie Krzyż Walecznych.

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom V. Muzeum w Sosnowcu, 2006, s. 39-40. ISBN 978-83-89199-37-9.