Park Tysiąclecia (Sosnowiec)

Park Tysiąclecia w Sosnowcu - park miejski o powierzchni 102 ha, położony na skraju dzielnicy Milowice, w obszarze doliny Brynicy w Sosnowcu; Największy obszarowo park miejski w Sosnowcu; Jeden z większy ciągłych obszarów zielonych w mieście; Jeden z 4 parków zlokalizowanych w obszarze dzielnicy Milowice; Jego teren wyznacza przebieg ulic Baczyńskiego (od północy) Powstańców Śląskich (od zachodu i północy), przebieg rzeki Brynicy oraz drogi ekspresowej S86, łączącej Zagłębie z Katowicami.

Historia

Ścieżka przyrodnicza i staw Rów Kalny

Po raz pierwszy park znalazł się na mapach w 1970 roku. Utworzony został jako efekt rekultywacji terenów poprzemysłowych zlikwidowanej kopalni Wiktor (po połączeniu w 1973 Kopalnia Milowice-Czeladź, po 1990 Kopalnia Saturn), na którym znajdowały się pozostałości kopalni piasku, hałda skały płonnej, dawny las gospodarczy i teren biedaszybów. W pierwotnej formie w latach 70-tych XX wieku teren parku stanowił wąski pas zieleni przyległy do ul. Baczyńskiego. Od samego początku w kierunku wschód-zachód rozciągał się od drogi ekspresowej S86 (Autostrada) do ulicy Powstańców Śląskich. Pod koniec lat 70-tych teren parku został rozszerzony w kierunku południowym aż po granicę terenu wyznaczoną przez rzekę Brynicę.

W latach 90-tych na terenie parku występowały jeszcze ślady eksploatacji przez kopalnie w postaci nasypów w torami kolejowymi dwóch linii kolei piaskowej. W tym czasie tereny parku były wykorzystywane przez fanów quadów, motorów enduro i rowerów górskich. Dzięki ukształtowaniu terenu i położeniu na wzgórzu jeszcze przed 2000 rokiem w zachodniej części parku powstały trasy rowerowe Milowice Trails jako oddolna inicjatywa rowerzystów. Pomiędzy 2000 a 2010 zostały zdemontowane tory kolejowe a nasypy zostały zaadaptowane jako trasy pieszo-rowerowe z nawierzchnią z tłucznia kolejowego.

W 2015 roku mieszkańcy Milowic zdecydowali, że jednym z zadań do realizacji w ramach II edycji budżetu obywatelskiego będzie uporządkowanie parku Tysiąclecia. Na ten cel przeznaczono 86,2 tysiąca złotych a w jego ramach na nasypach pozostałych po kolei piaskowej utworzono aleje parkowe z nawierzchnią szutrową z pozostałościami kruszywa pod pokłady kolejowe. Pojawiły się również nowe oznaczenia szlaków rowerowych, tablice informacyjne z mapami parkowych tras oraz drewniana infrastruktura: wiaty, ławki i kosze na śmieci.

W 2019 Sosnowiec otrzymał 15,3 mln zł dofinansowania na budowę Centrum Edukacji Ekologicznej – Egzotarium oraz zagospodarowanie terenów Parku Tysiąclecia przy ul. Baczyńskiego. Pierwotnie rewitalizacja miała odbywać się w ramach budowy "Zagłębiowskiego Parku Linearnego" czyli rewitalizacji dolin zagłębiowskich rzek, w tym przypadku doliny rzeki brynicy.

W 2021 została zakończona rewitalizacja w ramach której w parku powstały dwie ścieżki edukacyjne: dłuższa, mająca prawie 1,5 km - wzdłuż której znajdą się informacje opisujące przyrodę znajdującą się w parku oraz krótsza, 500-metrowa droga nazwana „Ścieżką Leśnych Przeżyć”. Najważniejszymi punktami rewitalizacji jest montaż oświetlenia ledowego w północno-wschodniej części parku, rewitalizacja stawu zwanego "Rów Kalny" oraz budowa nowego wejścia do parku od strony ul. Baczyńskiego (obok przystanku tramwajowego) przystosowanego dla wózków dziecięcych i osób niepełnosprawnych.

• 
• 
• 
• 

Bibliografia

• Plan Miasta Sosnowca. Wydawnictwo Księgarni "Wiedza" w Sosnowcu. Chorzów 1936
• D. Pliszka (red.). Plan Miasta Sosnowca. Wyd. I. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych. Warszawa 1963.
• Sosnowiec. Plan miasta. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych. Warszawa 1970.
• A. Kajoch (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych. Warszawa 1973.
• A. Kajoch (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych. Warszawa 1976.
• A. Kajoch (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Wyd. II. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych. Warszawa 1979.
• A. Kajoch, G. Wysocki (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Wyd. I. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera. Warszawa, Wrocław 1987.
• A. Kajoch, G. Wysocki (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Wyd. II. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera. Warszawa, Wrocław 1992.
• J. Nowakowski (red.). Sosnowiec. Plan miasta. Wyd. IV spec. Wydawnictwo Kartograficzne PGK. Katowice 2019.
• Krzysztof M. Rostański, Krajobrazy Odzyskane Górnego Śląska, 2008.