Odlewnia Żeliwa Czechowskiego

Odlewnia Żeliwa Czechowskiego – zakład wytwarzający odlewy stalowe, żeliwne i odlewy lano-kute, odlewy korpusów kombajnów, korpusy przekładni do przenośników. Zakład znajduje się na pograniczu Pogoni i Starego Sosnowca.

Historia

Początki zakładu
Na przełomie 1911 i 1912 roku inż. Józef Chrzanowski wybudował na działce o powierzchni 5,2 tys. m2, położonej na pograniczu Pogoni i Starego Sosnowca, nieduży zakład, w którym wytwarzano odlewy żeliwne i odlewy lano-kute (Tempergus). Firma nosiła nazwę: Odlewnia Żeliwa inż. Józef Chrzanowski i zatrudniała 20 robotników, 3 majstrów i 2 urzędników. Wszystkie prace wykonywano ręcznie.

Modernizacja zakładu
W 1913 r. próbowano zmodyfikować produkcję przez zastosowanie, przy wyrobie stali, pieca opalanego ropą naftową. Próba ta skończyła się niepowodzeniem - pozyskiwane odlewy stalowe nie nadawały się do dalszej obróbki. Dopiero wybudowanie pieca Siemensa - Martenowskiego o pojemności 3 tys. kg z generatorem Potera, który opalany był węglem kamiennym, przyniosło dobre efekty.

Sprzedaż zakładu
W 1923 r. J. Chrzanowski sprzedał zakład Czechowskiemu. Nowy właściciel w krótkim czasie rozbudował firmę. Powiększona o nowe hale produkcyjne, wyposażona w maszyny, zatrudniała przed wybuchem II wojny światowej ok. 180 robotników. Personel techniczny i administracyjny składał się z 13 osób. Miesięcznie produkowano tutaj 60 ton odlewów stalowych i 20 ton żeliwnych.

Okres po II wojnie światowej

Upaństwowienie zakładu
Po II wojnie światowej firmę upaństwowiono. Działalność produkcyjną zakład prowadził jako Sosnowiecka Odlewnia Staliwa Zakład nr 2 (dawniej "Czechowski"). Po połączeniu z zakładem nr 1 (dawna odlewnia stali Woźniaków) stał się częścią Sosnowieckich Odlewni Staliwa "Sostal".

Modernizacja zakładu
Począwszy od 1950 r. prowadzono w zakładzie modernizację. W pierwszej kolejności wyremontowano i powiększono pomieszczenia produkcyjne, dokupiono nowe maszyny i urządzenia.

Produkowane odlewy
Połączone zakłady pracowały dla potrzeb kopalń węgla, fabryk maszyn górniczych, a także energetyki i wiertnictwa. Produkowano tu m.in. odlewy korpusów kombajnów, korpusy przekładni do przenośników, koła linowe i piasty do maszyn wyciągowych, korpusy i stoły do urządzeń wiertniczych.

W połowie lat 70. tonaż odlewów wynosił 12 tys. ton, a w 1980 ok. 17 tys. ton przy zatrudnieniu ok. 900 osób.

Lata 90

W kwietniu 1994 r. Sosnowieckie Odlewnie Staliwa ogłosiły upadłość. Od września 1994 r. dorobek Odlewni kontynuuje Spółka BAUPOL zajmująca się odlewaniem stali w formach.

Galeria

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

• 

  Opis zdjęcia:

Bibliografia

• Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom V. Muzeum w Sosnowcu, 2006, s. 39-40. ISBN 978-83-89199-37-9.