Zamek Sielecki w Sosnowcu: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Sosnowiec zamek Sielecki 01.JPG|thumb|400px|Zamek Sielecki, dziedziniec (Foto: Dariusz JUREK]] | [[Plik:Sosnowiec zamek Sielecki 01.JPG|thumb|400px|Zamek Sielecki, dziedziniec (Foto: Dariusz JUREK]] | ||
Najstarszy obiekt zabytkowy w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] wybudowany w [[1620]] roku przez Sebastiana Minora z Przybysławic, z rodu rycerskiego o sławnej przeszłości, dziedzica Obichowa i [[Sielec (Sosnowiec)|Sielca]]. | |||
Zamek | ==Właściciele== | ||
Na początku XVII wieku zamek przeszedł w posiadanie Modrzewskich, a następnie Tęgoborskich, Żulińskich i Stojewskich. Od [[1802]] roku jego właścicielkami byli Niemcy: generał pruski Schimmelpfening von der Oye, książe Ludwig Anhatt Coethen von Pless (z Pszczyny), hrabina Stolberg zu Wernigerode, hr [[Jan Renard]], do [[1832]] | |||
W [[1824]] roku zamek zniszczył pożar - odbudowa trwała [[1832]] do roku. | |||
==Architektura== | |||
Obiekt zbudowany był na planie czworoboku i posiadał wewnętrzny kwadratowy dziedziniec. Dziewiętnastowieczne przebudowy zamku zmieniły jego pierwotny wygląd. Największych zmian architektonicznych dokonano w drugiej połowie XIX wieku - rozebrano skrzydło wschodnie z brama wjazdową. Obecnie zamek jest piętrową budowlą na rzucie podkowy. O jego zabytkowym charakterze świadczy według oceny dr Jacka Owczarka „ukształtowanie jego bryły, nieregularność planu oraz występowanie w skrzydłach ryzalitu”. | |||
Zamek posiada sześć wieżyczek - w jednej z nich mieściła się kaplica. W pomieszczeniu dawnej kaplicy znajduje się marmurowa tablica fundacyjna z [[1620]] roku. Z bogatego wyposażenia kaplicy pozostał obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem przechowywany w [[Parafia p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu|kościele Niepokalanego | |||
Poczęcia Najświętszej Marii Panny]] w [[Sosnowiec|Sosnowcu]]. W wielu salach zamkowych na parterze, klatkach schodowych i piwnicach zachowały się sklepienia kolebkowe i krzyżowe, a w środkowym ryzalicie skrzydła południowego fragmenty polichromii z XVII wieku. | |||
==Przemysł== | |||
W latach międzywojennych w zamku mieściły się biura Gwarectwa „Hr Renard”, a po [[1945]] roku administracja [[Kopalnia "Sosnowiec" (Sosnowiec)|kopalni „Sosnowiec”]]. | |||
==Muzeum Szkła Współczesnego== | |||
W okresie od [[1977]] do [[1980]] roku Zjednoczone Huty Szkła Gospodarczego i Technicznego "Vitropol" przeprowadziły generalny remont zamku. Po wykonaniu prac adaptacyjnych znalazła tu siedzibę Centralna Wzorcownia Szkła przekształcona w [[1981]] roku na Muzeum Szkła Współczesnego. | |||
Na parterze mieściły się sale Pałacu Ślubów, a pomilczenia piwniczne wykorzystywano na salę konferencyjną, restaurację i magazyny. | |||
==Wyprowadzka muzeum== | |||
W [[1995]] roku zamek opustoszał ze względu na zły stan techniczny. Muzeum Szkła przestało istnieć, a jego zbiory przeniesiono do [[Muzeum w Sosnowcu|miejskiego Muzeum]], gdzie siedzibę znalazł również Pałac Ślubów. | |||
==Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki== | |||
[[23 stycznia]] [[2003]] roku w zamku otwarto [[Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki]] | |||
== Bibliografia == | |||
*{{Cytuj książkę | nazwisko = Śmiałek| imię = Małgorzata |nazwisko2= |imię2= | tytuł = Sosnowieckie ABC, tom I | data =[[2002]] | wydawca = [[Muzeum w Sosnowcu]] | miejsce = | isbn = 83-915173-5-7 | strony = 51-52}} | |||
Wersja z 13:25, 9 mar 2012
Najstarszy obiekt zabytkowy w Sosnowcu wybudowany w 1620 roku przez Sebastiana Minora z Przybysławic, z rodu rycerskiego o sławnej przeszłości, dziedzica Obichowa i Sielca.
Właściciele
Na początku XVII wieku zamek przeszedł w posiadanie Modrzewskich, a następnie Tęgoborskich, Żulińskich i Stojewskich. Od 1802 roku jego właścicielkami byli Niemcy: generał pruski Schimmelpfening von der Oye, książe Ludwig Anhatt Coethen von Pless (z Pszczyny), hrabina Stolberg zu Wernigerode, hr Jan Renard, do 1832 W 1824 roku zamek zniszczył pożar - odbudowa trwała 1832 do roku.
Architektura
Obiekt zbudowany był na planie czworoboku i posiadał wewnętrzny kwadratowy dziedziniec. Dziewiętnastowieczne przebudowy zamku zmieniły jego pierwotny wygląd. Największych zmian architektonicznych dokonano w drugiej połowie XIX wieku - rozebrano skrzydło wschodnie z brama wjazdową. Obecnie zamek jest piętrową budowlą na rzucie podkowy. O jego zabytkowym charakterze świadczy według oceny dr Jacka Owczarka „ukształtowanie jego bryły, nieregularność planu oraz występowanie w skrzydłach ryzalitu”. Zamek posiada sześć wieżyczek - w jednej z nich mieściła się kaplica. W pomieszczeniu dawnej kaplicy znajduje się marmurowa tablica fundacyjna z 1620 roku. Z bogatego wyposażenia kaplicy pozostał obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem przechowywany w kościele Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Sosnowcu. W wielu salach zamkowych na parterze, klatkach schodowych i piwnicach zachowały się sklepienia kolebkowe i krzyżowe, a w środkowym ryzalicie skrzydła południowego fragmenty polichromii z XVII wieku.
Przemysł
W latach międzywojennych w zamku mieściły się biura Gwarectwa „Hr Renard”, a po 1945 roku administracja kopalni „Sosnowiec”.
Muzeum Szkła Współczesnego
W okresie od 1977 do 1980 roku Zjednoczone Huty Szkła Gospodarczego i Technicznego "Vitropol" przeprowadziły generalny remont zamku. Po wykonaniu prac adaptacyjnych znalazła tu siedzibę Centralna Wzorcownia Szkła przekształcona w 1981 roku na Muzeum Szkła Współczesnego. Na parterze mieściły się sale Pałacu Ślubów, a pomilczenia piwniczne wykorzystywano na salę konferencyjną, restaurację i magazyny.
Wyprowadzka muzeum
W 1995 roku zamek opustoszał ze względu na zły stan techniczny. Muzeum Szkła przestało istnieć, a jego zbiory przeniesiono do miejskiego Muzeum, gdzie siedzibę znalazł również Pałac Ślubów.
Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki
23 stycznia 2003 roku w zamku otwarto Sosnowieckie Centrum Sztuki - Zamek Sielecki
Bibliografia
- Małgorzata Śmiałek: Sosnowieckie ABC, tom I. Muzeum w Sosnowcu, 2002, s. 51-52. ISBN 83-915173-5-7.
