Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 4 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biblioteka | {{Biblioteka Zagłębia Dąbrowskiego infobox | ||
| okładka = .jpg | | obwoluta = | ||
| okładka = Województwo Śląskie 1945-1950.jpg | |||
| tytuł = '''Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych''' | | tytuł = '''Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych''' | ||
| autor = | | autor = | ||
| pod redakcją = Adama Dziurok, Ryszarda Kaczmarek | |||
| liczba stron = 656 | | liczba stron = 656 | ||
| format = 235×165 mm | | format = 235×165 mm | ||
| Linia 8: | Linia 10: | ||
| miejsce wydania = Katowice | | miejsce wydania = Katowice | ||
| wydawca = Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu | | wydawca = Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu | ||
| www = | | www = | ||
}} | }} | ||
== Informacje: == | == Informacje: == | ||
Pod redakcją: Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek | |||
Wydawca: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu | Wydawca: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu | ||
| Linia 21: | Linia 25: | ||
Oprawa: miękka, broszurowa, klejona, folia matowa | Oprawa: miękka, broszurowa, klejona, folia matowa | ||
Wydanie: II | |||
ISBN 978-83-7629-760-6 | ISBN 978-83-7629-760-6 | ||
== Opis: == | == Opis: == | ||
Minęło siedem lat od ukazania się pierwszego wydania obszernego tomu „Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych”. Nakład książki wyczerpał się błyskawicznie, a sprawy śląskie cieszą się nadal dużym zainteresowaniem, zwłaszcza w kontekście dyskusji o pierwszych latach rządów komunistycznych. Był to okres skomplikowanych procesów historycznych i gwałtownych zmian politycznych i społecznych. To nie tylko budowa struktur nowej władzy – obcej i narzuconej, eliminacja opozycji, walka z Kościołem, ale też cały bagaż negatywnych doświadczeń związanych z wkroczeniem Armii Czerwonej, rozliczeniami narodowościowymi czy ruchami migracyjnymi, które odmieniły oblicze regionu. W 2015 roku będziemy upamiętniać rocznicę tzw. tragedii górnośląskiej. W niniejszym tomie przyczyny i przebieg tego dramatu przedstawione są szczegółowo i w całym skomplikowanym splocie różnorakich czynników wpływających na dzieje województwa śląskiego w pierwszych powojennych latach. | Minęło siedem lat od ukazania się pierwszego wydania obszernego tomu „Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych”. Nakład książki wyczerpał się błyskawicznie, a sprawy śląskie cieszą się nadal dużym zainteresowaniem, zwłaszcza w kontekście dyskusji o pierwszych latach rządów komunistycznych. Był to okres skomplikowanych procesów historycznych i gwałtownych zmian politycznych i społecznych. To nie tylko budowa struktur nowej władzy – obcej i narzuconej, eliminacja opozycji, walka z Kościołem, ale też cały bagaż negatywnych doświadczeń związanych z wkroczeniem Armii Czerwonej, rozliczeniami narodowościowymi czy ruchami migracyjnymi, które odmieniły oblicze regionu. W 2015 roku będziemy upamiętniać rocznicę tzw. tragedii górnośląskiej. W niniejszym tomie przyczyny i przebieg tego dramatu przedstawione są szczegółowo i w całym skomplikowanym splocie różnorakich czynników wpływających na dzieje województwa śląskiego w pierwszych powojennych latach. | ||
Fragment przedmowy do wydania drugiego książki | Fragment przedmowy do wydania drugiego książki | ||
== Spis treści: == | == Spis treści: == | ||
SPIS TREŚCI | SPIS TREŚCI | ||
Wstęp | '''Wstęp''' - '''Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek''' | ||
Przedmowa | '''Przedmowa do wydania drugiego''' - '''Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek''' | ||
Część pierwsza: Skutki II wojny światowej | '''Część pierwsza: Skutki II wojny światowej''' | ||
'''Województwo śląskie pod okupacją niemiecką''' - '''Ryszard Kaczmarek''' | |||
Struktura administracyjna prowincji górnośląskiej | |||
Konsekwencje niemieckiej polityki narodowościowej | Konsekwencje niemieckiej polityki narodowościowej | ||
| Linia 44: | Linia 55: | ||
Niemieckie przygotowania do obrony i ewakuacja prowincji górnośląskiej w 1945 roku | Niemieckie przygotowania do obrony i ewakuacja prowincji górnośląskiej w 1945 roku | ||
Działania wojenne na Górnym Śląsku w 1945 roku | '''Działania wojenne na Górnym Śląsku w 1945 roku - Bartłomiej Warzecha''' | ||
Działania wojenne w pasie na wschód od Opola (17–24 stycznia 1945 roku) | Działania wojenne w pasie na wschód od Opola (17–24 stycznia 1945 roku) | ||
Walki o przyczółki na Odrze między Opolem a Brzegiem (22 stycznia – 15 lutego 1945 roku) | Walki o przyczółki na Odrze między Opolem a Brzegiem (22 stycznia – 15 lutego 1945 roku) | ||
Działania wojenne w rejonie okręgu przemysłowego (19–28 stycznia 1945 roku) | Działania wojenne w rejonie okręgu przemysłowego (19–28 stycznia 1945 roku) | ||
Działania wojenne w lutym 1945 roku na Górnym Śląsku | Działania wojenne w lutym 1945 roku na Górnym Śląsku | ||
Końcowy etap walk na Górnym Śląsku (marzec–maj 1945 roku) | Końcowy etap walk na Górnym Śląsku (marzec–maj 1945 roku) | ||
Skutki wkroczenia Armii Czerwonej i działalności NKWD w 1945 roku | '''Skutki wkroczenia Armii Czerwonej i działalności NKWD w 1945 roku - Zygmunt Woźniczka''' | ||
Część druga: Polska administracja w województwie śląskim | '''Część druga: Polska administracja w województwie śląskim''' | ||
Powstanie polskiej administracji na terenach wyzwolonych (Maciej Fic) | '''Powstanie polskiej administracji na terenach wyzwolonych (Maciej Fic)''' | ||
Podział administracyjny | Podział administracyjny | ||
„Województwo śląsko-dąbrowskie”czy województwo śląskie | |||
'''„Województwo śląsko-dąbrowskie”czy województwo śląskie - Maciej Fic''' | |||
Nowy podział administracyjny (Maciej Fic) | Nowy podział administracyjny (Maciej Fic) | ||
Spór o granicę polsko-czechosłowacką (Krzysztof Nowak) | Spór o granicę polsko-czechosłowacką (Krzysztof Nowak) | ||
Administracja województwa śląskiego (Maciej Fic) | Administracja województwa śląskiego (Maciej Fic) | ||
Administracja wojewódzka | Administracja wojewódzka | ||
Władze powiatowe,miejskie i gminne | Władze powiatowe,miejskie i gminne | ||
Władze samorządowe | Władze samorządowe | ||
Część trzecia: Obóz władzy | '''Część trzecia: Obóz władzy''' | ||
„Obóz rządowy” | „Obóz rządowy” | ||
PPR i partie koncesjonowane (Kazimierz Miroszewski) | PPR i partie koncesjonowane (Kazimierz Miroszewski) | ||
Organizacje polityczne ludności żydowskiej (Aleksandra Namysło) | Organizacje polityczne ludności żydowskiej (Aleksandra Namysło) | ||
Referendum i wybory do Sejmu Ustawodawczego (Kazimierz Miroszewski) | Referendum i wybory do Sejmu Ustawodawczego (Kazimierz Miroszewski) | ||
Obóz władzy po wyborach do Sejmu Ustawodawczego (Kazimierz Miroszewski) | Obóz władzy po wyborach do Sejmu Ustawodawczego (Kazimierz Miroszewski) | ||
| Linia 80: | Linia 106: | ||
Prokuratura i sądownictwo | Prokuratura i sądownictwo | ||
Prokuratura powszechna i specjalna (Kazimierz Miroszewski) | Prokuratura powszechna i specjalna (Kazimierz Miroszewski) | ||
Sądownictwo powszechne i specjalne (Kazimierz Miroszewski) | Sądownictwo powszechne i specjalne (Kazimierz Miroszewski) | ||
Wojskowy wymiar sprawiedliwości (Tomasz Kurpierz) | Wojskowy wymiar sprawiedliwości (Tomasz Kurpierz) | ||
Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym (Kazimierz Miroszewski) | Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym (Kazimierz Miroszewski) | ||
System obozowy(Kazimierz Miroszewski) | System obozowy(Kazimierz Miroszewski) | ||
Obozy radzieckie | Obozy radzieckie | ||
Obozy UBP | Obozy UBP | ||
Obozy pracy przymusowej | Obozy pracy przymusowej | ||
Część czwarta: Opozycja polityczna i podziemie | '''Część czwarta: Opozycja polityczna i podziemie''' | ||
Legalna opozycja polityczna | Legalna opozycja polityczna | ||
Społeczeństwo wobec nowej władzy (Zygmunt Woźniczka) | Społeczeństwo wobec nowej władzy (Zygmunt Woźniczka) | ||
Polskie Stronnictwo Ludowe (Kazimierz Miroszewski) | Polskie Stronnictwo Ludowe (Kazimierz Miroszewski) | ||
Stronnictwo Pracy (Aleksandra Namysło) | Stronnictwo Pracy (Aleksandra Namysło) | ||
Nurt socjalistyczny (Zygmunt Woźniczka) | Nurt socjalistyczny (Zygmunt Woźniczka) | ||
Organizacje podziemnej konspiracji | Organizacje podziemnej konspiracji | ||
Podziemie poakowskie (Adam Dziuba) | Podziemie poakowskie (Adam Dziuba) | ||
Organizacje poakowskie w okresie styczeń—wrzesień 1945 roku | Organizacje poakowskie w okresie styczeń—wrzesień 1945 roku | ||
Organizacja „Nie” | Organizacja „Nie” | ||
Okręg Śląski Delegatury Sił Zbrojnych | Okręg Śląski Delegatury Sił Zbrojnych | ||
Zrzeszenie„Wolność i Niezawisłość” | Zrzeszenie„Wolność i Niezawisłość” | ||
Okręg Śląski Konspiracyjnego Wojska Polskiego „Klimczok” | Okręg Śląski Konspiracyjnego Wojska Polskiego „Klimczok” | ||
Lokalne organizacje i grupy poakowskie w 1946—1947 roku | Lokalne organizacje i grupy poakowskie w 1946—1947 roku | ||
Podziemie poakowskie w latach 1947—1950 | Podziemie poakowskie w latach 1947—1950 | ||
Podziemie narodowe | Podziemie narodowe | ||
Stronnictwo Narodowe (Zygmunt Woźniczka) | Stronnictwo Narodowe (Zygmunt Woźniczka) | ||
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe (Dariusz Węgrzyn) | Narodowe Zjednoczenie Wojskowe (Dariusz Węgrzyn) | ||
Konspiracja NSZ —od Narodowych do Śląskich Sił Zbrojnych (Dariusz Węgrzyn) | Konspiracja NSZ —od Narodowych do Śląskich Sił Zbrojnych (Dariusz Węgrzyn) | ||
Część piąta: Kościoły i związki wyznaniowe w nowej rzeczywistości | '''Część piąta: Kościoły i związki wyznaniowe w nowej rzeczywistości''' | ||
Kościół katolicki | Kościół katolicki | ||
Diecezja katowicka (Jerzy Myszor) | Diecezja katowicka (Jerzy Myszor) | ||
Administracja Apostolska Śląska Opolskiego (Wanda Musialik) | Administracja Apostolska Śląska Opolskiego (Wanda Musialik) | ||
Część diecezji częstochowskiej w granicach województwa śląskiego (Mariusz Trąba) | Część diecezji częstochowskiej w granicach województwa śląskiego (Mariusz Trąba) | ||
| Linia 125: | Linia 177: | ||
Mniejszości wyznaniowe (Jerzy Myszor) | Mniejszości wyznaniowe (Jerzy Myszor) | ||
Część szósta: Narodowa identyfikacja | '''Część szósta: Narodowa identyfikacja''' | ||
Problemy narodowościowe w województwie śląskim i sposoby ich rozwiązania (Adam Dziurok) | Problemy narodowościowe w województwie śląskim i sposoby ich rozwiązania (Adam Dziurok) | ||
Rehabilitacja | Rehabilitacja | ||
Wysiedlenia | Wysiedlenia | ||
Przymusowe zatrudnienie Niemców i volksdeutschów | Przymusowe zatrudnienie Niemców i volksdeutschów | ||
Obozy | Obozy | ||
Rozliczenia ze„zbrodniarzami faszystowsko-hitlerowskimi” | Rozliczenia ze„zbrodniarzami faszystowsko-hitlerowskimi” | ||
„Odniemczanie” i repolonizacja | „Odniemczanie” i repolonizacja | ||
„Repatrianci”,przesiedleńcy i reemigranci | „Repatrianci”,przesiedleńcy i reemigranci | ||
Stosunki między Górnoślązakami a ludnością napływową | Stosunki między Górnoślązakami a ludnością napływową | ||
Weryfikacja narodowościowa i akcja osadnicza na Śląsku Opolskim (Bernard Linek) | Weryfikacja narodowościowa i akcja osadnicza na Śląsku Opolskim (Bernard Linek) | ||
Polityka narodowościowa w latach 1945—1946 | Polityka narodowościowa w latach 1945—1946 | ||
Wysiedlenia poczdamskie a akcja łączenia rodzin „Walka z nawrotem niemczyzny” 1946—1948 | Wysiedlenia poczdamskie a akcja łączenia rodzin „Walka z nawrotem niemczyzny” 1946—1948 | ||
Konsekwencje dla sytuacji narodowościowej zwrotu politycznego lat 1948—1949 | Konsekwencje dla sytuacji narodowościowej zwrotu politycznego lat 1948—1949 | ||
| Linia 149: | Linia 212: | ||
Wykaz wykorzystanych źródeł i literatury | Wykaz wykorzystanych źródeł i literatury | ||
Indeks nazwisk (Paweł Stachura) | Indeks nazwisk (Paweł Stachura) | ||
Indeks miejscowości (Paweł Stachura) | Indeks miejscowości (Paweł Stachura) | ||
Zusammenfassung | Zusammenfassung | ||
Summary | Summary | ||
Wykaz skrótów (Anna Kubica) | Wykaz skrótów (Anna Kubica) | ||
[[Kategoria:Biblioteka Zagłębiaka|Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych]] | [[Kategoria:Biblioteka Zagłębiaka|Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych]] | ||
Aktualna wersja na dzień 07:40, 26 gru 2018
| Biblioteka Zagłębiaka | |
 | |
| Tytuł | '''Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych''' |
| Rok wydania | 2014 |
| Miejsce wydania | Katowice |
| Wydawca | Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu |
| Liczba stron | 656 |
| Format | 235×165 mm |
| Pod redakcją | |
| Adama Dziurok, Ryszarda Kaczmarek | |
Informacje:
Pod redakcją: Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek
Wydawca: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Miejsce i rok wydania: Katowice, 2014
Ilość stron: 656
Oprawa: miękka, broszurowa, klejona, folia matowa
Wydanie: II
ISBN 978-83-7629-760-6
Opis:
Minęło siedem lat od ukazania się pierwszego wydania obszernego tomu „Województwo śląskie 1945–1950. Zarys dziejów politycznych”. Nakład książki wyczerpał się błyskawicznie, a sprawy śląskie cieszą się nadal dużym zainteresowaniem, zwłaszcza w kontekście dyskusji o pierwszych latach rządów komunistycznych. Był to okres skomplikowanych procesów historycznych i gwałtownych zmian politycznych i społecznych. To nie tylko budowa struktur nowej władzy – obcej i narzuconej, eliminacja opozycji, walka z Kościołem, ale też cały bagaż negatywnych doświadczeń związanych z wkroczeniem Armii Czerwonej, rozliczeniami narodowościowymi czy ruchami migracyjnymi, które odmieniły oblicze regionu. W 2015 roku będziemy upamiętniać rocznicę tzw. tragedii górnośląskiej. W niniejszym tomie przyczyny i przebieg tego dramatu przedstawione są szczegółowo i w całym skomplikowanym splocie różnorakich czynników wpływających na dzieje województwa śląskiego w pierwszych powojennych latach. Fragment przedmowy do wydania drugiego książki
Spis treści:
SPIS TREŚCI
Wstęp - Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek
Przedmowa do wydania drugiego - Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek
Część pierwsza: Skutki II wojny światowej
Województwo śląskie pod okupacją niemiecką - Ryszard Kaczmarek
Struktura administracyjna prowincji górnośląskiej
Konsekwencje niemieckiej polityki narodowościowej
Nazyfikacja Górnego Śląska
Niemieckie przygotowania do obrony i ewakuacja prowincji górnośląskiej w 1945 roku
Działania wojenne na Górnym Śląsku w 1945 roku - Bartłomiej Warzecha
Działania wojenne w pasie na wschód od Opola (17–24 stycznia 1945 roku)
Walki o przyczółki na Odrze między Opolem a Brzegiem (22 stycznia – 15 lutego 1945 roku)
Działania wojenne w rejonie okręgu przemysłowego (19–28 stycznia 1945 roku)
Działania wojenne w lutym 1945 roku na Górnym Śląsku
Końcowy etap walk na Górnym Śląsku (marzec–maj 1945 roku)
Skutki wkroczenia Armii Czerwonej i działalności NKWD w 1945 roku - Zygmunt Woźniczka
Część druga: Polska administracja w województwie śląskim
Powstanie polskiej administracji na terenach wyzwolonych (Maciej Fic)
Podział administracyjny
„Województwo śląsko-dąbrowskie”czy województwo śląskie - Maciej Fic
Nowy podział administracyjny (Maciej Fic)
Spór o granicę polsko-czechosłowacką (Krzysztof Nowak)
Administracja województwa śląskiego (Maciej Fic)
Administracja wojewódzka
Władze powiatowe,miejskie i gminne
Władze samorządowe
Część trzecia: Obóz władzy
„Obóz rządowy”
PPR i partie koncesjonowane (Kazimierz Miroszewski)
Organizacje polityczne ludności żydowskiej (Aleksandra Namysło)
Referendum i wybory do Sejmu Ustawodawczego (Kazimierz Miroszewski)
Obóz władzy po wyborach do Sejmu Ustawodawczego (Kazimierz Miroszewski)
Obóz władzy na Śląsku Opolskim (Bernard Linek)
Aparat bezpieczeństwa — struktury i działalność (Zygmunt Woźniczka)
Prokuratura i sądownictwo
Prokuratura powszechna i specjalna (Kazimierz Miroszewski)
Sądownictwo powszechne i specjalne (Kazimierz Miroszewski)
Wojskowy wymiar sprawiedliwości (Tomasz Kurpierz)
Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym (Kazimierz Miroszewski)
System obozowy(Kazimierz Miroszewski)
Obozy radzieckie
Obozy UBP
Obozy pracy przymusowej
Część czwarta: Opozycja polityczna i podziemie
Legalna opozycja polityczna
Społeczeństwo wobec nowej władzy (Zygmunt Woźniczka)
Polskie Stronnictwo Ludowe (Kazimierz Miroszewski)
Stronnictwo Pracy (Aleksandra Namysło)
Nurt socjalistyczny (Zygmunt Woźniczka)
Organizacje podziemnej konspiracji
Podziemie poakowskie (Adam Dziuba)
Organizacje poakowskie w okresie styczeń—wrzesień 1945 roku
Organizacja „Nie”
Okręg Śląski Delegatury Sił Zbrojnych
Zrzeszenie„Wolność i Niezawisłość”
Okręg Śląski Konspiracyjnego Wojska Polskiego „Klimczok”
Lokalne organizacje i grupy poakowskie w 1946—1947 roku
Podziemie poakowskie w latach 1947—1950
Podziemie narodowe
Stronnictwo Narodowe (Zygmunt Woźniczka)
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe (Dariusz Węgrzyn)
Konspiracja NSZ —od Narodowych do Śląskich Sił Zbrojnych (Dariusz Węgrzyn)
Część piąta: Kościoły i związki wyznaniowe w nowej rzeczywistości
Kościół katolicki
Diecezja katowicka (Jerzy Myszor)
Administracja Apostolska Śląska Opolskiego (Wanda Musialik)
Część diecezji częstochowskiej w granicach województwa śląskiego (Mariusz Trąba)
Kościół ewangelicki na Górnym Śląsku (Henryk Czembor)
Żydowskie zrzeszenia religijne (Aleksandra Namysło)
Mniejszości wyznaniowe (Jerzy Myszor)
Część szósta: Narodowa identyfikacja
Problemy narodowościowe w województwie śląskim i sposoby ich rozwiązania (Adam Dziurok)
Rehabilitacja
Wysiedlenia
Przymusowe zatrudnienie Niemców i volksdeutschów
Obozy
Rozliczenia ze„zbrodniarzami faszystowsko-hitlerowskimi”
„Odniemczanie” i repolonizacja
„Repatrianci”,przesiedleńcy i reemigranci
Stosunki między Górnoślązakami a ludnością napływową
Weryfikacja narodowościowa i akcja osadnicza na Śląsku Opolskim (Bernard Linek)
Polityka narodowościowa w latach 1945—1946
Wysiedlenia poczdamskie a akcja łączenia rodzin „Walka z nawrotem niemczyzny” 1946—1948
Konsekwencje dla sytuacji narodowościowej zwrotu politycznego lat 1948—1949
Podziemie niemieckie (Aleksandra Żłobińska)
Problemy narodowościowe na Śląsku Cieszyńskim (Krzysztof Nowak, Alicja Pylypenko-Czepczor)
Zakończenie (Adam Dziurok, Ryszard Kaczmarek)
Wykaz wykorzystanych źródeł i literatury
Indeks nazwisk (Paweł Stachura)
Indeks miejscowości (Paweł Stachura)
Zusammenfassung
Summary
Wykaz skrótów (Anna Kubica)
