Tekst źródłowy strony Ziemia chrzanowska

'''Ziemia Chrzanowska''' to ziemia położona w zachodniej części województwa małopolskiego i wschodniej części województwa śląskiego. Geograficznie Ziemia Chrzanowska położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, Kotlinie Oświęcimskiej i Wyżynie Śląskiej (Pagórach Jaworznickich).
===OBSZAR===
Obejmuje swoim obszarem :
* miasto Jaworzno
* gminę Chrzanów
* gminę Trzebinia
* gminę Krzeszowice
* gminę Libiąż
* gminę Alwernia
*  gminę Chełmek

a także:
wsie i dzielnice:
*Rudawa
* Brzoskwinia
*Radwanowice
* Pisary
* Niegoszowice
* Brzezinka
* Młynka
* Nielepice w gminie Zabierzów
* dzielnica [[Jęzor]] w Sosnowcu
===ATRAKCJE TURYSTYCZNE===

Z atrakcji turystycznych i zabytków na ziemi chrzanowskiej można wymienić:
- Kolegiata Św. Wojciecha i św. Katarzyny z XVI w. w Jaworznie z cudownym obrazem Matki Bożej Jaworznickiej,
- Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy z ukoronowanym przez Jana Pawła II obrazem w 1999 r. w Jaworznie,
- Unikalny na skalę światową Trójkątny Rynek Główny w Jaworznie,
- Zamek Tenczyn w Rudnie,
- Zamek Lipowiec w Wygiełzowie,
- Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie,
- Klasztor w Czernej
- Kościół św. Marcina w Krzeszowicach
- Najstarsze w Polsce Muzeum Straży Pożarnej w Alwerni
- Zespół pałacowo Parkowy w Młoszowej
- Pozostałości po Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie.
- Klasztor oo. Bernardynów w Alwerni
- Zabytkowy gotycki drewniany kościół typu zaskrzynieniowowięźbowa w Paczółtowicach
- Diabelski Most (w dolinie Eliaszówki przy drodze do klasztoru w Czernej)
- Pałac Potockich w Krzeszowicach
- Zespół Pałacowo-Parkowy, oficyna , spichlerza oraz kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Bobrku

Na terenie Ziemi Chrzanowskiej leżą następujące stawy i zbiorniki wodne:
- Gródek (Jaworzno) 
- Sosina (Jaworzno)
- Chechło (Trzebinia)
- Staw Wroński (Tenczynek)
- Balaton (Trzebinia)
- Gliniak (Bolęcin)
===HISTORIA===
A historia Ziemi Chrzanowskiej wygląda następująco:
1853 - utworzenie powiatu chrzanowskiego w ramach Galicji w zaborze austriackim.
1854 - utworzenie powiatu jaworznickiego.
1856 - budowa kolej wiedeńskiej przez powiat chrzanowski i jaworznicki
1860 - włączenie powiatu jaworznickiego do powiatu chrzanowskiego.
1895 - 6 czerwca - założono w Trzebini zakład przetwórstwa ropy naftowej - Rafinerię
1901
--21 września cesarz Franciszek Józef I podpisał ustawę Sejmu Lwowskiego w sprawie nadania praw miejskich dla Jaworzna.
--Przybyli do Trzebini O.O. Salwatorianie
1909 - na Ziemi Chrzanowskiej rozpoczyna działalność Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół"
1910 - uruchomiono elektrownię w Sierszy
1918 - cała Ziemia Chrzanowska wchodzi w skład Województwa krakowskiego.
1924 - Krzeszowicom zostaje nadany status uzdrowiska
1931 - budowa w Chełmku Fabryki obuwia czeskiego fabrykanta Baty
1933 - Szczakowa otrzymuje prawa miejskie.
1933 - Potwierdzenie praw miejskich dla Krzeszowic.
1953-  Jęzor został przyłączony do Sosnowca
1969 -
--Nadanie praw miejskich dla Chełmka,
--osiedle Siersza zostało połączone z miastem Trzebinia tworząc miasto Trzebinia-Siersza.
1973
--Jeleń otrzymuje prawa miejskie.
--powołano do życia Nadwiślański Park Etnograficzny podlegający muzeum w Chrzanowie, w skład którego wszedł zamek w Lipowcu i skansen w Wygiełzowie.
1975 - miasto Jaworzno, gmina Chrzanów, gmina Trzebinia, gmina Libiąż, gmina Chełmek zostają włączone do Województwa katowickiego.
1977 - Jeleń, Szczakowa oraz inne okoliczne wsie zostają włączone do miasta Jaworzna jako jego dzielnice.
1979 - Zakończono budowę elektrowni Jaworzno III.
1988 - Koronacja Obrazu Matki Bożej Szkaplerznej w Czernej koronami papieskimi.
1999 - Jaworzno zostaje w Województwie śląskim, natomiast pozostałe gminy zostają włączone do Województwa małopolskiego.