Tekst źródłowy strony Pałac Mieroszewskich w Będzinie

[[Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 01.JPG|thumb|400px|[[Pałac Mieroszewskich w Będzinie|Pałac Mieroszewskich]]]]
'''Pałac Mieroszewskich w Będzinie''' 

Barokowo - klasycystyczny  Pałac Mieroszewskich w Będzinie - Gzichowie wzniesiono  w I poł. XVIII  jako siedzibę rodową, którą był przez przeszło 120 lat. Budowniczym pałacu był Kazimierz Mieroszewski - tytularny chorąży ks. siewierskiego, starosta siewierski i podstoli czernichowski.

Ród Mieroszewskich , herbu ślepowron, wywodził się Mieroszowic w ziemi łęczyckiej. W XV w. osiedlili się w ziemi krakowskiej. W ciągu kilkudziesięciu lat pozyskali też rozległe dobra na pograniczu małopolsko – śląskim, m.in.   okolicy Mysłowic i w Gzichowie w Księstwie Siewierskim. Awans materialny i społeczny  rodu utorował Wojciech Mieroszewski, który doszedł do stanowiska podwojewody krakowskiego. Jego syn Krzysztof (sekretarz króla Władysława IV) w 1678 r. utworzył ordynacje mysłowicką z dóbr odziedziczonych po stryjence Jadwidze. Drugi z synów – Jan objął urząd starosty i sędziego generalnego siewierskiego. Jana Mieroszewskiego, jako szlachcica (generous) z Małobądza,  wymienia księga  metrykalna Parafii św. Trójcy w zapisach z lat 1644 i 1647.

Po śmierci Jana Mieroszewskiego w 1687 roku dobra gzichowskie objął Kazimierz  - syn Jana i Benigny Estery baronówny Welczek.  Kazimierz realizuje magnackie ambicje przodków - przy pomocy możnych braci, Jana Krzysztofa - I ordynata mysłowickiego i Jerzego Antoniego - kanonika krakowskiego,  rozpoczyna budowę murowanej rezydencji, która przewyższała wszystkie dotychczasowe siedziby Mieroszewskich.

Wzniesiony przez niego pałac był budowlą nieco skromniejszą niż ta, którą możemy dzisiaj podziwiać – typowym późnobarokowym, piętrowym pałacem; dwutraktowym, z dachem typu polskiego i okazałym frontonem. Na przedpolu pałacu znajdował się rozległy podjazd prowadzący do głównego wejścia, a od strony zachodniej schodzący tarasowo w dół park. W parku umieszczono – zachowane do dziś dwie barokowe rzeźby Bachusa i Bachantki.  W ciągu wieków pałac był upiększany i rozbudowany stąd niejednolity charakter stylowy. W czasach Ludwiki Mieroszewskiej, na przełomie XVIII/XIX wieku został rozbudowany o jednotraktowe boczne skrzydła a w I poł. XIX w.  kiedy majątek po przedwczesnej śmierci Ludwiki przechodzi w ręce jej męża Wincentego Siemieńskiego nastąpiła dalsza rozbudowa pałacu o dwie boczne oficyny, umieszczone po obu stronach podjazdu. 

Wygląd fasady frontowej  Pałacu z czasem ulegał wzbogaceniu. Ryzalit na osi głównej rozczłonkowano pilastrami z belkowaniem, a wejście zaakcentowano czterema kolumnami podtrzymującymi balkon. Słabo zaznaczone ryzality boczne zwieńczone zostały attykami z pseudobalustradami i wazonami. We wnętrzach pałacu posłużono się dwoma typami dekoracji: architektoniczno - rzeźbiarską występującą m.in. na kominkach, gzymsach wokół sufitów oraz dekoracją malarską. Polichromie zachowane w salonach reprezentacyjnych I piętra należą do najstarszych świeckich malowideł na terenie województwa. 

Ostatnimi szlacheckimi właścicielami pałacu byli Mycielscy, którzy z powodu rosnącego zadłużenia sprzedali majątek w 1863 r. śląskiemu baronowi  i potentatowi przemysłowemu Chrystianowi Gustawowi von Kramście. W 1890 r. jego spadkobiercy  sprzedali pałac i posiadłości ziemskie Towarzystwu Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich, w którego posiadaniu był aż do  II wojny światowej. Zaadaptowano go wtedy na biura i mieszkania dla osób zajmujących się administracją dóbr i lasów Towarzystwa. Od 1913 r. administratorem był Mieczysław Krąkowski. Po II wojnie  światowej pałac użytkowany był przez organizacje rolnicze, a po renowacji w 1958 r. przeznaczony został na Dom Kultury Dzieci i Młodzieży. Od połowy lat 60-tych czyniono starania o zmianę jego funkcji i rozpoczęcie kompleksowej konserwacji całego zespołu. W marcu 1982 r. stał się siedzibą Muzeum Zagłębia w Będzinie. Zgromadzone w pałacu zbiory obejmują: sztukę, zbiory archeologiczne i etnograficzne. W muzeum organizowane są też wystawy czasowe, koncerty kameralne, lekcje muzealne, konkursy i zajęcia dla dzieci i młodzieży.

W parku znajdują się zabytkowe rzeźby, a mianowicie 2 późnobarokowe figury „Bachantka” (obiekt w rejestrze zabytków województwa śląskiego: B 63/68 z dnia 13 VIII 1968 (województwo katowickie)) oraz „Bachus” (obiekt w rejestrze zabytków województwa śląskiego: B 64/68 13 VIII 1968 (województwo katowickie)), pochodzące z początku XVIII wieku pełnoplastyczne rzeźby wykonane w kamieniu.

Obiekt w rejestrze zabytków województwa śląskiego: A 178/06 (województwo śląskie); A 3/60 z dnia 23 II 1960 (województwo katowickie);  A 314/50 z dnia 22 V 1950 (województwo  śląsko–dąbrowskie).

Współrzędne geograficzne: 50° 19' 43" N; 19° 07' 25" E 


''źródło: www.powiat.bedzin.pl''


==Wnętrza pałacu==
<gallery>
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 101.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 102.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 103.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 104.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 105.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 106.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 107.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 108.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 109.JPG
Plik:Będzin Pałac Mieroszewskich 110.JPG
</gallery>


[[Kategoria:Zabytki|Będzin, Pałac Mieroszewskich]]
[[Kategoria:Pałace i dwory|Będzin, Pałac Mieroszewskich]]
[[Kategoria:Zabytki powiatu będzińskiego|Będzin, Pałac Mieroszewskich]]
[[Kategoria:Pałace i dwory powiatu będzińskiego|Będzin, Pałac Mieroszewskich]]
[[Kategoria:Zabytki Będzina|Pałac Mieroszewskich]]