Tekst źródłowy strony Cementownia "Grodziec" (Będzin)

[[Plik:Cementownia_Grodziec.jpg|thumb|450px|Cementownia Grodziec, a przynajmniej to, co z niej zostało]]
'''Cementownia "Grodziec"''' w [[Będzin|Będzinie]].

==Historia==
W [[1842]] roku [[Jan Ciechanowski]] ([[1796]] – [[1884]]) herbu Skarbień przejął grodziecki majątek, którego właścicielem był wówczas współzałożyciel i członek zarządu Towarzystwa Wyrobów Zbożowych – Maurycy Kossowski ([[1795]] – [[1864]]). 

Piętnaście lat później Ciechanowski zakończył budowę w Grodźcu fabryki cementu portlandzkiego. Miała ona miejsce w latach [[1853]] – [[1857]]. Był to piąty na świecie, a pierwszy takiego rodzaju zakład w całym, ówczesnym cesarstwie rosyjskim. Cement z tej fabryki zdobywał nagrody zarówno w cesarstwie oraz poza jego granicami. Jego wysoka jakość, renoma cementowni oraz pozycja społeczna jej właściciela powodowała, iż grodziecki cement był wykorzystywany zarówno przy budowach cywilnych (budowa kolei Warszawsko –
Wiedeńskiej) jak i wojskowych (fortyfikacje). W okresie dwudziestolecia międzywojennego cementownia została przejęta przez belgijski koncern [[Zakłady "Solvay"|"Solvay"]], który dokonał jej poważnej modernizacji w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku. 

W latach [[1918]] – [[1921]] cementownią kierował inż. Jan Brzostowski, następnie – od roku [[1921]] do roku [[1929]] inż. Włodzimierz Kwapiszewski, w latach [[1930]]-[[1936]] inż. Leon Hertz, a następnie do roku [[1939]] – Mieczysław Zarębski.

Pod koniec lat 30-tych XX w. była to największa fabryka cementu portlandzkiego w Polsce. Decyzję o jej zamknięciu podjęto w [[1979]] roku. Ruiny cementowni są często wykorzystywane m.in. jako plener fotograficzny. Jest to jeden z najciekawszych zabytków architektury industrialnej w Europie.

          Opracował: Dariusz Majchrzak

==Dostępność zabytku==
Na terenie całej nieruchomości obowiązuje zakaz wstępu<ref>{{cytuj stronę|url=http://bedzin.naszemiasto.pl/artykul/galeria/cementownia-pod-lupa-prokuratury-co-sprawdzaja-sledczy,2058712,t,id.html|tytuł=Cementownia pod lupą prokuratury. Co sprawdzają śledczy?|opublikowany=bedzin.naszemiasto.pl/|data dostępu=2014-04-07}}</ref>. 

[[Plik:Przykład.jpg]]

==Galeria==
<gallery>
Plik:Cementownia "Grodziec".jpg|Hala pieca obrotowego - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1995 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Fragmenty pieców.jpg|Fragmenty pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1995 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Fragment cementowni.jpg|Fragment cementowni od strony działu węglowego - fot. Jerzy Sz. Wieczorek, 1996 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Hala pakowni.jpg|Pakownia cementu - silos nr 1 - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Skład surowca.jpg|Skład surowca (kamienia) fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone. 
Plik:Część działu węglowego.jpg|Dział węglowy - fot.Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.Wszelkie prawa zastrzeżone.
Plik:Młyny cementu.jpg|Hala młynów cementu - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Hala pieców.jpg|Hala pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Fragment hali pieców.jpg|Fragment hali pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Piece obrotowe.jpg|Piece obrotowe - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Zimowy widok.jpg|Cementownia zimą - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Fragment elektrofiltrów.jpg|Fragment elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Fragment suwnicy.jpg|Fragment suwnicy - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Rozwalone elektrofiltry.jpg|Rozwalone elektrofiltry - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Kominy pieców obrotowych.jpg|Pozostałość po hali pieców obrotowych - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1996 rok.
Plik:Silos cementu nr 1.jpg|Silos cementu nr 1 - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Stanowisko palacza.jpg|Stanowisko palacza pieców - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.
Plik:Na elektrofiltrach.jpg|Górna część elektrofiltrów - fot. Jerzy Sz. Wieczorek 1995 rok.

</gallery>

==Zobacz też==
*[[Pierwsza na ziemiach polskich cementownia "Grodziec"]] (książka)

== Przypisy ==

<references/>


[[Kategoria: Zakłady przemysłowe]]